Emerytura a podatek dochodowy w 2022 roku. Od 1 lipca 2022 r. świadczenie z ZUS jest wyższe dzięki korzystnym zmianom w ramach Polskiego Ładu. Kto może pobierać emerytury bez podatku?
Około 6 mln emerytów w Polsce pobiera świadczenia w różnej wysokości od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Przyznanie go możliwe jest po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego oraz opłaceniu w całym swoim życiu za co najmniej 1 dzień pracy składki na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie emerytalne, w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą i odprowadzających składki za siebie z tego tytułu. Wyliczone przez ZUS świadczenie zawsze jest wyższe od tego, jakie rzeczywiście otrzymuje emeryt. Czy związane jest to z kwestiami podatkowymi, jakie dotyczą emerytury? Czy od świadczenia naliczana jest danina?
Czy emerytury i renty z ZUS są opodatkowane? Jaki jest podatek od emerytury?
Na to pytanie nie można odpowiedzieć w sposób jednoznaczny, ponieważ w wyniku wprowadzenia Polskiego Ładu część emerytów została zwolniona z konieczności odprowadzania podatku dochodowego od osób fizycznych, dlatego ich świadczenia pozostają nieopodatkowane. Kolejnym rozwiązaniem, który nie podlega opodatkowaniu zysków kapitałowych, jest Indywidualne Konto Emerytalne. Dowiedz się więcej o IKE.
Do końca 2021 roku obowiązywały natomiast zasady, według których od emerytur były pobierane:
- Składka zdrowotna w wysokości 9 proc., ale 7,75 pkt proc. było pokrywane z zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, a pozostałe 1,25 proc. z kwoty netto świadczenia.
- Zaliczka na podatek dochodowy w wysokości 17 lub 32 proc., w zależności od tego, jaką wysokość dochodów mają emeryci.
Dlatego do obliczenia emerytury netto należało odjąć od kwoty brutto zaliczkę podatkową i składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Obecnie jednak obowiązuje reforma przeprowadzana pod hasłem „Emerytura bez podatku” w ramach Polskiego Ładu, w wyniku czego świadczenia w kwocie netto do 2500 zł są nieopodatkowane.
Nowe emerytury bez podatku w 2022 – dla kogo?
Rozwiązanie polegające na zwolnieniu emerytur i rent od opodatkowania weszło w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku. Zmiana w prawie podatkowym polega na tym, że emerytury i renty do kwoty 2500 zł miesięcznie nie są opodatkowane, czyli kwota daniny powiększa sumę takich świadczeń.
Rząd szacował, że na reformie zyska 95 proc. wszystkich osób pobierających świadczenia, choć tylko 2/3 z nich w ogóle nie zapłaci podatku od przyznanych środków. Osoby otrzymujące emeryturę w kwocie przekraczającej 2,5 tys. zł także odczują korzyści wynikające z Polskiego Ładu, choć w mniejszym zakresie.
Zwolnienie od podatku nie dotyczy wyłącznie emerytur. Podatek dochodowy może w ogóle nie być pobierany od różnych wynagrodzeń i świadczeń dzięki zwiększeniu przez Prawo i Sprawiedliwość kwoty wolnej od daniny do 30 tys. zł. Dlatego też świadczeniobiorca otrzymujący miesięcznie nie więcej niż 2,5 tys. brutto nie płaci podatku i zyskuje od około 70 zł do nawet 180 zł miesięcznie.
Pomimo zwolnienia podatkowego, emeryci i renciści dalej muszą wiedzieć, że z ich świadczenia odprowadzane są składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Zmiana stawki skali podatkowej – jak wpłynie na wysokość emerytury w 2022 r?
Z dniem 1 lipca 2022 roku rząd zdecydował się na obniżenie wysokości stawki podatkowej dla pierwszego progu skali, z 17 do 12 proc. Zmalała również roczna kwota zmniejszająca podatek do 3600 zł - miesięcznie z poziomu 425 zł do 300 zł. Od 1 lipca 2022 roku z emerytur i rent jest potrącana zaliczka na podatek dochodowy według stawki 12 proc., pomniejszana o 1/12 kwoty zmniejszającej, czyli o 300 zł.
Przeciętna korzyść dla emeryta pobierającego emeryturę z ZUS będzie wynosiła około 726 zł rocznie. Od lipca emeryci, którzy pobierają od 2,5 do 9,3 tys. zł na rękę, otrzymać mogą świadczenie wyższe o kilkadziesiąt złotych niż jeszcze w czerwcu bieżącego roku. Najwięcej na zmianie w podatkach zyskają seniorzy, którym ZUS przelewa co miesiąc około 4920 zł – 120 zł.
Roczne rozliczenie podatkowe emeryta – jak opodatkować świadczenie emerytalne w PIT?
Jeśli emeryci uzyskują dochody zwolnione w całości z podatku dochodowego od osób fizycznych, nie mają automatycznie obowiązku składania zeznania. Mogą rozliczyć się na jednej deklaracji PIT z małżonkiem otrzymującym opodatkowane dochody, co pozwoli małżeństwu na obniżenie wysokości należnego fiskusowi podatku.
Emerytom informację podatkową PIT-11A wystawia Zakład Ubezpieczeń Społecznych. ZUS kieruje PIT-11A do świadczeniobiorcy, jeśli otrzymywał on emeryturę przez cały rok i z jej rozliczenia wynika kwota nadpłaty. W takim przypadku konieczne będzie rozliczenie się z fiskusem albo za pośrednictwem automatycznie wygenerowanego w usłudze e-PIT zeznania PIT-37, albo samodzielnie na takim samym druku, który po wypełnieniu należy złożyć do właściwego względem Twojego miejsca zamieszkania urzędu skarbowego.
PIT-0 dla pracujących emerytów
Polski Ład wprowadzony od 1 stycznia 2022 roku spowodował, że emeryci zyskali nową preferencję podatkową w postaci tzw. PIT-0. Mogą z niej skorzystać pracujący świadczeniobiorcy, ale dopiero po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego, tj. 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, pod warunkiem że mimo przysługującego im prawa do świadczenia, nie pobierają go. Dotyczy to także sytuacji, w której dana osoba jest uprawniona do uzyskania:
- renty rodzinnej,
- emerytury lub renty rodzinnej z mundurowych systemów ubezpieczeń,
- emerytury lub renty rodzinnej z ZUS,
- świadczeń pieniężnych w związku ze zwolnieniem ze służby stałej funkcjonariusza służby mundurowej
- uposażenia przysługującego sędziemu w stanie spoczynku lub uposażenia rodzinnego.
Ulga dla seniora PIT-0 należy się również tym osobom, które mają ustalone prawo do emerytury lub renty rodzinnej lub nie mają jeszcze takiego prawa.
Na czym polega PIT-0 dla emerytów? Otóż taka preferencja podatkowa oznacza objęcie zerowym PIT przychodów, których wartość nie przekracza 85 529 zł w skali roku. Mogą one pochodzić z pracy na etacie, jak i prowadzonej przez emeryta działalności gospodarczej. Jeśli rozlicza się on według skali podatkowej, według stawek 12 i 32 proc., nie zapłaci podatku nawet do kwoty 115 528 zł. Związane jest to z tym, że na zasadach ogólnych pracującym emerytom przysługuje dodatkowa kwota wolna, która począwszy od 2022 roku wynosi 30 000 zł.
Ulga dla seniora w ramach PIT-0 przyznawana jest tylko tym emerytom, których dochody są objęte ubezpieczeniami społecznymi ZUS.
Wszystko to jest zgodne z art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazano w nim, że zwolnione z podatku są m.in. dochody ze stosunku pracy, z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt. 8 ustawy o PIT oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej, opodatkowane według skali podatkowej, stawki liniowej lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Warunkiem skorzystania z ulgi jest niepobieranie pieniędzy z ZUS, pomimo takiej możliwości i kontynuowanie pracy.
