Jak można odzyskać utracone prawo jazdy?

Funkcjonariusze policji zatrzymują miesięcznie z różnych powodów nawet kilka tysięcy praw jazdy. Bardzo często przyczyną jest zgromadzenie przez kierowców zbyt dużej ilości punktów karnych. Nie wszyscy prowadzący pojazdy zdają sobie sprawę z tego, że inny limit obowiązuje młodych kierowców, a inny doświadczonych. Za co można stracić prawo jazdy i jak je odzyskać?

Zabranie prawa jazdy – w jakich przypadkach?

Prawo jazdy możesz stracić z wielu powodów. Co więcej, w zależności od przyczyny takiej decyzji, będziesz mógł ponownie prowadzić pojazd za 3 lub 12 miesięcy, a czasami nawet dopiero za 3 lata. Zabranie prawa jazdy to dla większości kierowców duży problem. Warto przede wszystkim znać przepisy i być świadomym tego, kiedy możesz stracić dokument uprawniający do prowadzenia pojazdów. Kiedy możesz stracić prawo jazdy za punkty karne?Pamiętaj, że obowiązują dwa limity:

• 20 punktów karnych – w przypadku kierowców, którzy posiadają prawo jazdy krócej niż rok.
• 24 punkty karne – w przypadku pozostałych kierowców.

Jeśli prawo jazdy posiadasz powyżej roku i przekroczysz limit 24 punktów, to zostaniesz skierowany na egzamin sprawdzający kwalifikacje oraz na badania psychologiczne. Jeśli ich nie zaliczysz, to starosta cofnie twoje uprawnienia do prowadzenia pojazdów. W przypadku kierowców, którzy mają prawo jazdy poniżej roku po przekroczeniu limitu punktów następuje automatyczne cofnięcie uprawnień do prowadzenia pojazdów. Co istotne, nie jest to odebranie dokumentu na pewien okres. Jednym sposobem na odzyskanie prawa jazdy jest ponowne przejście kursu nauki jazdy i podejście do standardowego egzaminu, takiego, który muszą zaliczyć wszyscy, którzy chcą zdobyć uprawnienia do prowadzenia pojazdów.

To, ile masz aktualnie punktów karnych, możesz sprawdzić tutaj: pz.gov.pl/dt/login/login?ssot=w5s51j2hcbl3btn28dhb. Potrzebujesz do tego celu profilu zaufanego.

Utrata  prawo jazdy na 3 miesiące?

Prawo jazdy na 3 miesiące możesz stracić za:

• Przekroczenie prędkości na terenie zabudowanym o ponad 50 km/h.
• Przewożenie zbyt wielu pasażerów w samochodzie – czyli większej ilości osób niż wynosi wartość podana w dowodzie rejestracyjnym. Możesz otrzymać mandat w wysokości 100 zł i 1 punkt karny za każdą osobę ponad limit, ale nie może to być więcej niż 500 zł i 10 punktów. Jeśli będziesz przewozić 3 lub więcej pasażerów ponad normę, to wtedy stracisz prawo jazdy na 3 miesiące.

Zatrzymanie prawa jazdy na rok

Zakaz prowadzenia pojazdów na okres od roku do nawet 15 lat jest orzekany w przypadku popełnienia przestępstwa przez kierowcę. Taki zakaz może być również orzeczony w przypadku wykroczenia, ale na maksymalnie 36 miesięcy, zgodnie z art. 29 § 1 Kodeksu wykroczeń.

Utrata prawa jazdy na 3 lata lub dłużej

Na co najmniej 3 lata możesz stracić prawo jazdy za:

• Jazdę po spożyciu alkoholu – to na jak długo zostanie ci odebrane prawo jazdy po alkoholu, zależy od tego, czy popełniłeś wykroczenie czy przestępstwo. Jeśli stężenie alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila, to doszło do wykroczenia i prawo jazdy może zostać odebrane na okres od 6 miesięcy do 3 lat. Jeśli wynik jest wyższy, to prowadzący pojazd może stracić uprawnienia nawet na 15 lat.
• Ucieczkę sprawcy z miejsca wypadku – w takim przypadku orzekana jest utrata prawa jazdy na minimum 3 lata. Jeśli sprawca dodatkowo był pod wpływem alkoholu, to możliwe, że sąd orzeknie dożywotnie odebranie prawa jazdy. 

Odbiór zatrzymanego prawa jazdy

To, co musisz zrobić, żeby odzyskać utracone prawo jazdy, zależy od tego, na jak długo je zatrzymano. Jeśli na okres poniżej roku to musisz przygotować następujące dokumenty:

• Wniosek o zwrot zatrzymanego prawa jazdy. Znajdziesz go tutaj: gov.pl/attachment/d87c1645-beac-45c2-9ad0-975459b9dc2f albo otrzymasz w swoim wydziale komunikacji. Zaznacza w nim, czy chcesz prawo jazdy odebrać osobiście, czy otrzymać je pocztą.
• Potwierdzenie dokonanych opłat – 50 groszy za zwrot prawa jazdy i 100,5 zł za nowy dokument.
• Dowód osobisty lub paszport.
• Orzeczenie lekarskie – w przypadku, gdy twoje badania nie są już ważne albo masz skierowanie na takie badania.
• Orzeczenie psychologiczne – na tych samych zasadach, co powyżej.

Jeśli prawo jazdy nadal jest ważne i masz aktualne badania, to dokument odzyskasz na miejscu. Jeśli nie są ważne, to na nowy poczekasz do 7 dni. W przypadku, gdy twoje prawo jazdy zatrzymano na dłużej niż rok, musisz ponownie przystąpić do egzaminu teoretycznego i praktycznego.  

Choć może się wydawać, że dla kierowcy, który od lat posiada prawo jazdy, ale je stracił, zdanie egzaminu nie powinno być trudne, to praktyka pokazuje coś innego. Prowadzący pojazdy przez lata nabierają wielu przyzwyczajeń, które mogą powodować problemy podczas egzaminu. Dlatego odebrane prawa jazdy może stanowić problem, którego kierowca długo nie rozwiąże. Jeden z przedstawicieli Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Warszawie podkreśla, że kierowcy, którzy po latach po raz kolejny muszą zdawać egzamin, mają największy problem z częścią teoretyczną – wyniki są słabsze niż w przypadku tych, którzy po raz pierwszy podchodzą do testu. Natomiast osiągają oni nieco lepsze wyniki na egzaminie praktycznym.

Prowadzący pojazdy powinni przede wszystkim interesować się zmieniającymi się przepisami. Istotne zmiany ma wprowadzić ustawa, która ma wejść w życiu od 1 lipca 2020 roku. Obecnie w Polsce na terenie zabudowanym obowiązuje ograniczenie do 50 km/h w godzinach od 5:00 do 22:00 i do 60 km/h poza tymi godzinami. Po zmianach przez całą dobę ma być zachowana taka sama prędkość – 50 km/h. Obecnie przestrzega się zasady, że prawo jazdy możesz stracić za przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h na terenie zabudowanym. Od 1 lipca 2020 roku przepisy mają się zmienić – zasada ta ma obowiązywać również na terenie niezabudowanym. Rząd już oszacował, że w tym roku w wyniku nowelizacji prawo jazdy może stracić ok. 20 tys. kierowców, a w kolejnym nawet dwukrotnie więcej.

Utrata prawa jazdy a ubezpieczenie

Poza konsekwencjami prawnymi kierowca, który utracił prawo jazdy, może mieć też inne problemy. Jeśli spowoduje on wypadek pod wpływem alkoholu, to nie tylko zostanie mu odebrane prawo jazdy i poniesie on odpowiedzialność karną. Zakład ubezpieczeń w ramach jego ubezpieczenia OC wypłaci poszkodowanym odszkodowanie, ale następnie w ramach regresu zwróci się o te środki do sprawcy.