ZABRANIE PRAWA JAZDY – W JAKICH PRZYPADKACH?
Prawo jazdy możesz stracić z wielu względów. W zależności od przyczyny będziesz mógł ponownie prowadzić pojazd po upływie określonego czasu. Warto przede wszystkim znać przepisy i być świadomym, kiedy możesz stracić dokument uprawniający do prowadzenia pojazdów. Kiedy stracisz prawo jazdy za punkty karne? Pamiętaj, że obowiązują dwa limity:
- 20 punktów – w przypadku posiadania uprawnień krócej niż rok;
- 24 punkty – dla pozostałych kierowców.
Jeśli prawo jazdy posiadasz ponad rok i przekroczysz limit 24 punktów, to zostaniesz skierowany na egzamin sprawdzający kwalifikacje oraz badania psychologiczne. Jeśli ich nie zaliczysz, to starosta cofnie Twoje uprawnienia. W przypadku kierowców, którzy mają prawko poniżej roku, po przekroczeniu limitu punktów następuje automatyczne cofnięcie uprawnień do prowadzenia pojazdów. Jedynym sposobem, aby odzyskać prawo jazdy, jest ponowne przejście kursu i podejście do standardowego egzaminu.
Sprawdź, ile kosztuje prawo jazdy B.
Liczbę punktów karnych możesz sprawdzić tutaj: pz.gov.pl/dt/login/login?ssot=w5s51j2hcbl3btn28dhb. Zrobisz to także przez e-usługę CEPiK. Prawo jazdy stracisz, jeśli przekroczysz limit punktów karnych, ale to nie oznacza, że nie możesz już nigdy wrócić do prowadzenia pojazdów.
UTRATA PRAWA JAZDY NA 3 MIESIĄCE
Prawo jazdy na 3 miesiące możesz stracić w przypadku przekroczenia prędkości w obszarze zabudowanym o więcej niż 50 km/h lub przewożenia zbyt wielu pasażerów w samochodzie (czyli większej liczby osób niż wynosi wartość podana w dowodzie rejestracyjnym). Możesz otrzymać mandat w wysokości 300 zł i 6 punktów karnych za 1 osobę przewożoną ponad limit lub 600 zł za dwie osoby ponad limit i do tego 7 punktów karnych. Jeśli jednak limit został przekroczony o 3 lub więcej pasażerów, to oprócz właściwego mandatu i liczby punktów karnych (maksymalnie 3000 zł mandatu i 15 punktów) stracisz prawo jazdy na 3 miesiące.
ZATRZYMANIE PRAWA JAZDY NA ROK
Zakaz prowadzenia pojazdów na okres od roku do nawet 15 lat jest orzekany w przypadku popełnienia przestępstwa przez kierowcę, np. w razie niezatrzymania się do kontroli drogowej i ucieczki przed policją. Taki zakaz może być również orzeczony w przypadku wykroczenia, ale na maksymalnie 36 miesięcy, zgodnie z art. 29 § 1 Kodeksu wykroczeń.
UTRATA PRAWA JAZDY NA 3 LATA LUB DŁUŻEJ
Na co najmniej 3 lata możesz stracić prawo jazdy za jazdę po spożyciu alkoholu. Na jak długo zostanie Ci odebrane, zależy od tego, czy popełniłeś wykroczenie, czy przestępstwo. Jeśli zawartość alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila, to doszło do wykroczenia i prawo jazdy może zostać odebrane na okres od 6 miesięcy do 3 lat. W przypadku gdy wynik jest wyższy, to prowadzący pojazd może stracić uprawnienia nawet na 10 lat. Drugim przypadkiem jest ucieczka z miejsca wypadku. Utrata uprawnień zostanie zasądzona wówczas na minimum 3 lata. Jeśli sprawca dodatkowo był pod wpływem alkoholu, to możliwe, że sąd orzeknie dożywotnie odebranie prawa jazdy z uwagi na zbieg przestępstw.
Do tego od 14 marca 2024 roku w Kodeksie karnym zaczął funkcjonować art. 44b dotyczący przepadku pojazdu mechanicznego lub jego równowartości. Sąd orzeka taki przepadek pojazdu, gdy zawartość alkoholu we krwi kierowcy przekroczy 1,5 promila. Przy spowodowaniu wypadku do konfiskaty auta wystarczy zawartość alkoholu powyżej 0,5 mg/dm3 w wydychanym powietrzu (1 promila alkoholu we krwi).
ODBIÓR ZATRZYMANEGO PRAWA JAZDY
Co musisz zrobić, żeby odzyskać utracone prawo jazdy? Znaczenie ma to, na jak długo je zatrzymano. Jeśli policjanci zabrali prawo jazdy na okres poniżej roku, to musisz przygotować następujące dokumenty:
- wniosek o zwrot zatrzymanego prawa jazdy – dostępny online gov.pl/attachment/d87c1645-beac-45c2-9ad0-975459b9dc2f albo w wydziale komunikacji; zaznaczasz w nim, czy chcesz prawo jazdy odebrać osobiście, czy otrzymać je pocztą;
- potwierdzenie dokonanych opłat – 50 groszy za zwrot prawa jazdy i 100,5 zł za nowy dokument;
- dowód osobisty lub paszport;
- orzeczenie lekarskie – w przypadku gdy Twoje badania nie są już ważne albo masz skierowanie na ich wykonanie;
- orzeczenie psychologiczne – na tych samych zasadach co powyżej.
Jeśli prawko nadal jest ważne i masz aktualne badania, to dokument odzyskasz na miejscu. W przypadku gdy nie, to na nowy poczekasz do 7 dni. Przy zatrzymaniu powyżej jednego roku musisz ponownie przystąpić do egzaminu teoretycznego i praktycznego. O wtórnik można ubiegać się także wtedy gdy zgubiono prawo jazdy.
Choć może się wydawać, że dla kierowcy, który od lat posiada uprawnienie do kierowania pojazdami, ale je stracił, zdanie egzaminu nie powinno być trudne, to praktyka pokazuje coś innego. Prowadzący pojazdy przez lata nabierają wielu przyzwyczajeń, które mogą powodować problemy podczas egzaminu. Dlatego też odebrany dokument stanowi często problem, którego kierowca długo nie rozwiąże. Jeden z przedstawicieli Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Warszawie podkreśla, że kierowcy, którzy po latach po raz kolejny muszą zdawać egzamin, mają największe trudności z częścią teoretyczną – wyniki są słabsze niż w przypadku tych, którzy po raz pierwszy podchodzą do testu. Natomiast osiągają oni nieco lepsze rezultaty na egzaminie praktycznym.
Prowadzący pojazdy powinni być na bieżąco z przepisami. Istotne zmiany wprowadziła ustawa, która weszła w życie od 1 lipca 2020 roku. Wcześniej w Polsce obowiązywało ograniczenie do 50 km/h w terenie zabudowanym w godzinach od 5:00 do 22:00 i do 60 km/h poza tymi godzinami. Po zmianach przez całą dobę musi być zachowana taka sama prędkość – 50 km/h. Od 1 lipca 2020 roku możliwa jest też utrata prawa jazdy za jazdę z prędkością wyższą o 50 km/h i więcej na terenie zabudowanym lub niezabudowanym. Natomiast od 2024 roku znacznie wzrosła wysokość maksymalnych mandatów – to aż 5000 zł jednorazowo, ale i punktów karnych – do 15 pkt.
Przekroczenie dozwolonej prędkości w terenie zabudowanym o ponad 51 km/h wiąże się dziś z nałożeniem 13 punktów karnych i 1500 zł mandatu (3000 zł w warunkach recydywy).
UTRATA PRAWA JAZDY A UBEZPIECZENIE
Poza konsekwencjami prawnymi kierowca, który utracił prawo jazdy, może mieć też inne problemy. Jeśli spowoduje on wypadek pod wpływem alkoholu, to poniesie odpowiedzialność karną. Zakład ubezpieczeń w ramach jego ubezpieczenia OC wypłaci poszkodowanym odszkodowanie, ale następnie w ramach regresu zwróci się do sprawcy o zwrot tych środków.
