Ranking kont IKE i IKZE z 2023 r. Jak wybrać najlepsze IKE i IKZE oszczędnościowych celów emerytalnych?

SYSTEM EMERYTALNY W POLSCE - RAZEM Z IKE I IKZE

Polski system emerytalny złożony jest z trzech filarów:

• I filar – ZUS,
• II filar – ZUS i OFE,
• III filar – IKE, IKZE, PPE.

Dwa pierwsze są obowiązkowe, co oznacza, że każda pracująca osoba – czy to na etacie czy prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą – zobligowana jest opłacać takie składki. Trzeci filar natomiast jest dobrowolny. Możesz, ale nie musisz oszczędzać na swoją przyszłą emeryturę w ramach kont emerytalnych czy pracowniczych programów emerytalnych (PPE).

W I i II filarze emerytalnym gromadzona jest składka w wysokości 19,52 proc. tzw. podstawy wymiaru, czyli przychodu z pracy. W przypadku natomiast osób, które mają własne firmy, składka jest obliczana od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 60 proc. przychodu. Część składki emerytalnej – 12,22 proc. – trafia do I filaru. Nie jest to jednak kwota odkładana na koncie w ZUS, ale zapis na takim rachunku. Pieniądze realnie gromadzone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeznaczane są na bieżącą wypłatę emerytur. Co roku wartość składek odprowadzanych do Zakładu jest waloryzowana o wskaźnik, którego wysokość uzależniona jest od poziomu inflacji, wzrostu płac w gospodarce oraz zmiany liczby płatników składek.

Wysokość emerytur spada w związku z ryzykiem demograficznym. Im więcej jest świadczeniobiorców i mniej osób pracujących, odprowadzających składki emerytalne, tym mniej jest w stanie wypłacać ZUS.

EMERYTURY Z ZUS W WYSOKOŚCI 25 PROC. OSTATNIEJ PENSJI

Raport przedstawiony w 2022 roku przez Komisję Europejską pod tytułem „Semestr europejski” pokazuje m.in., na jak wysokie emerytury mogą liczyć Polacy w przyszłości. Społeczeństwo polskie zaczyna się szybciej starzeć, przez co kurczy się stopa zastąpienia. Liczba osób w wieku 80+ wzrośnie z 4 proc. populacji w 2019 roku do 12 proc. w 2060 roku. Pociągnie to za sobą wzrost wydatków na opiekę zdrowotną i opiekę długoterminową oraz na emerytury.

Prezes ZUS komentuje, że obecnie funkcjonujący w naszym kraju system o zdefiniowanej składce ma zapewnioną równowagę finansową. Państwo daje obywatelom gwarancję wypłaty emerytur i jednocześnie chroni realną wartość składek przed inflacją. Dlatego zdaniem prezesa z pewnością warto oszczędzać na emeryturę w ZUS, bo tym samym można otrzymać zabezpieczenie środków gromadzonych w trakcie aktywności zawodowej.

Tymczasem KE wyraża obawę o to, że emerytury będą niskie. Ostrzega, że stopa zastąpienia, tj. stosunek wysokości przyszłego świadczenia do ostatniego wynagrodzenia, diametralnie spada. Jeszcze w 2019 roku było to 54 proc., co oznacza, że emeryt mógł otrzymać ponad połowę swojego dotychczasowego wynagrodzenia miesięcznie. Natomiast prognozuje się, że w 2060 roku stopa zastąpienia wyniesie około 25 proc. i będzie jedną z najniższych w krajach rozwiniętych.

Emerytura z ZUS może być wyższa, jeśli przejdziesz na świadczenie później niż wynosi wiek emerytalny – dla kobiet to 60 lat, a dla mężczyzn 65 lat. To spowoduje, że odłożysz więcej składek na swoim koncie w ZUS i tym samym otrzymasz wyższe świadczenie. Ponadto środki zgromadzone na OFE mogą być wypłacone w postaci emerytury kapitałowej. Zobacz, co to jest emerytura kapitałowa?

OSZCZĘDZANIE NA EMERYTURĘ W INDYWIDUALNYM KONCIE EMERYTALNYM I INDYWIDUALNYM KONCIE ZABEZPIECZENIA EMERYTALNEGO

Nie da się zrezygnować z opłacania składek emerytalnych do ZUS, jeśli pracujesz lub prowadzisz działalność. To Twój obowiązek, ale możesz oszczędzać również we własnym zakresie na przyszłą emeryturę, odkładając swoje pieniądze na IKE czy IKZE.

IKE to indywidualne konto emerytalne, które jest jednym z możliwych wyborów, jeśli chodzi o III, dobrowolny filar systemu. Indywidualne konto emerytalne pozwala na efektywne oszczędzanie i wypracowywanie zysków. Pieniądze zgromadzone w ten sposób zwiększą Twoją przyszłą emeryturę, a przy tym, jeśli wypłacisz je po osiągnięciu 60. roku życia lub 55. roku życia przy wcześniejszym nabyciu uprawnień emerytalnych, nie zostanie odprowadzony do urzędu skarbowego 19-procentowy podatek od zysków kapitałowych. Całkowita kwota zgromadzona na IKE może Ci być wypłacona w jednorazowym trybie lub w transzach powiększających emeryturę z ZUS. Będziesz więc otrzymywał dwie wypłaty – z ZUS i IKE.

IKZE ma podobny charakter do IKE. To także element III filaru systemu emerytalnego. Oszczędzanie na IKZE pozwala na korzystanie z ulgi podatkowej już od pierwszego roku wpłat. Jednocześnie wypłata środków z IKZE po osiągnięciu 65 roku życia i 5-letniego okresu oszczędzania spowoduje, że pieniądze z IKZE nie będą opodatkowane podatkiem Belki, ale trzeba będzie od nich odprowadzić zryczałtowany podatek w wysokości 10 proc.

LIMIT WPŁAT NA IKE I IKZE

Nie ma możliwości odprowadzania dowolnych kwot na konta emerytalne. Nie możesz przekroczyć wskazanych ustawowo limitów wpłat środków na IKE i IKZE. W 2023 roku limit ten wynosi dla IKE 20 805 zł, a na IKZE:

• 8 322 zł - dla wszystkich osób fizycznych,
• 12 483 zł - dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą (IKZE dla samozatrudnionych).

Zakładając IKE IKZE różnica w wysokości wpłat rocznych jest więc znaczna. Inny może być też tryb prowadzenia rachunku.

JAK ZAŁOŻYĆ IKE I OSZCZĘDZAĆ NA PRZYSZŁĄ EMERYTURĘ? FUNDUSZ INWESTYCYJNY, BIURO MAKLERSKIE CZY ZAKŁAD UBEZPIECZENIOWY I KONTO IKE

IKE możesz otworzyć w dowolnej instytucji, jaka je oferuje. Może być to:

• zakład ubezpieczeń, np. UNIQA,
• fundusz inwestycyjny, np. UNIQA TFI
• biuro maklerskie,
• bank,
• dobrowolny fundusz emerytalny.

W zależności od instytucji zarządzającej IKE, Twoje środki będą inwestowane w odmienny sposób, np. w jednostki funduszy inwestycyjnych, akcje, obligacje i tym podobne.

Możesz mieć tylko jedno IKE i tylko dla siebie. Nie ma możliwości prowadzenia go dla współmałżonków czy rodzica z dzieckiem. Środki zgromadzone na IKE są Twoje i podlegają dziedziczeniu, ponieważ wchodzą w skład masy spadkowej.

Każda osoba, która ma co najmniej 16 lat, może otworzyć dla siebie IKE i przekazywać na nie wpłaty nie większe od ustawowo określonych limitów. Dla IKE jest to maksymalnie trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia prognozowanego w gospodarce na dany rok.

Atutem IKE jest to, że na środki obowiązuje preferencyjne opodatkowanie. Pieniędzy wpłaconych na IKE co prawda nie odliczysz w rocznej deklaracji podatkowej PIT, jak w przypadku wpłat na IKZE, ale za to przy wypłacie nie będą one obciążone podatkiem Belki, od dochodów kapitałowych, o ile pobierzesz je po osiągnięciu odpowiedniego wieku i spełnisz jeden z warunków wpłat w poszczególnych latach kalendarzowych w zależności od roku urodzenia.

RANKING IKE - JAK WYBRAĆ IKE NAJLEPSZE DLA SIEBIE?

Sięgnij po ranking kont emerytalnych, by dowiedzieć się, jak działają i jaką stopę zwrotu z dokonywanych inwestycji oferują. Zwróć uwagę, czy dane są na pewno aktualne. Zobacz także, jakie opłaty związane są z prowadzeniem IKE i z inwestycjami, jakie może podejmować w ramach IKE np. dom maklerski.