Bezpieczny odstęp między pojazdami na drodze – jazda na „zderzaku” w Prawie o ruchu drogowym

Bezpieczny odstęp między pojazdami w przepisach ruchu drogowego

Zgodnie z zasadami Kodeksu Ruchu Drogowego kierowcy są zobowiązani do utrzymywania bezpiecznego odstępu między samochodami, aby w razie nagłego hamowania lub zatrzymania uniknąć zderzenia. O tym, ile powinna wynosić bezpieczna odległość i jak ją zachować, mówi Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego Andrzej Grzegorczyk.

Zachowanie właściwego odstępu od poprzedzającego pojazdu jest jednym z istotnych czynników wpływających na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Obowiązek ten nakłada Prawo o ruchu drogowym, stanowiąc, że jest on konieczny w celu uniknięcia zderzenia w razie hamowania lub zatrzymania się poprzedzającego pojazdu. Odstęp ten jest zależny od:

• prędkości pojazdów – przyjmuje się, że powinien wynosić ok. połowy prędkości w metrach (podobnie jak we Francji i Niemczech);
• stanu i jakości hamulców oraz ogumienia w pojazdach;
• stanu nawierzchni;
• warunków atmosferycznych (opady śniegu, deszczu, występowania mgły, oblodzenie nawierzchni);
• charakteru pojazdu (osobowy, ciężarowy, ciągnik siodłowy z naczepą, pojazdy szczególnie długie i ciężkie).

Przy występowaniu złego stanu nawierzchni i/ lub niekorzystnych warunków atmosferycznych dystans między pojazdami należy zwiększyć adekwatnie do zagrożenia. W koniecznych przypadkach, według własnej oceny, trzeba dać się wyprzedzić innym samochodom. Wymaga to od kierowców wiedzy i doświadczenia.

Czym grozi utrzymywanie zbyt małej odległości między pojazdami?

Zachowanie zbyt małej odległości od poprzedzającego pojazdu jest szczególnie karane we Francji i Niemczech - mandatem w wysokości do 400 Euro. We Francji, w przypadku „recydywy”, kara ta szybko rośnie, zaś w Niemczech nakładane są dodatkowe punkty karne. Można też na pół roku stracić prawo jazdy, a nawet trafić do więzienia. Do pomiaru odległości pomiędzy pojazdami wykorzystuje się takie same urządzenia co do weryfikacji dopuszczalnej prędkości na drogach (wideorejestratory), których, np. we Francji jest ponad 3 000.

W Polsce przepisy Kodeksu Drogowego definiują minimalne odległości pomiędzy pojazdami w tunelach o długości większej od 500 m (50 lub 80 m w zależności od typu pojazdu) oraz obowiązek zachowania odpowiedniego odstępu od pojazdu ciężarowego umożliwiającego jego wyprzedzenie przez auta osobowe na drogach zamiejskich jednojezdniowych – dwukierunkowych (luka, w którą może wjechać wyprzedzający pojazd).

Od 1 czerwca 2021 roku obowiązują zmienione przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym. Art. 19 pkt. 3a stanowi, że kierujący pojazdem, podczas przejazdu autostradą i drogą ekspresową, jest obowiązany zachować minimalny odstęp między autem, którym kieruje, a samochodem jadącym przed nim na tym samym pasie ruchu. Odstęp ten nie powinien być mniejszy niż połowa liczby określającej prędkość pojazdu, którym porusza się kierujący, wyrażonej w kilometrach na godzinę. Jeśli więc jedzie z prędkością 100 km/h, odstęp ma wynosić co najmniej 50 m. W zależności od tego, jakie ograniczenia prędkości występują na danej drodze, inną odległość kierowca powinien zachować względem poprzedzającego auta.

Jeśli jeździsz na tak zwany „zderzak”, łatwo o kolizję drogową lub wypadek drogowy, z którego szkody u poszkodowanych będą likwidowane z Twojego OC, a w Twoim pojeździe – ewentualnie z wykupionego AC. Szkody będą miały wpływ na wysokość składki, cena na kolejny okres ubezpieczenia wzrośnie ze względu na szkodowy przebieg.

Jazda na „zderzaku” to norma w Polsce – czym grozi brak bezpiecznego odstępu między autami?

Niestety, z obserwacji i statystyk wynika, że szczególnie w miastach, na terenie zabudowanym, lubimy jeździć „na zderzaku”, czyli niebezpiecznie. Skutkuje to zwiększoną liczbą kolizji. Mimo że służby policyjne rejestrują około 300 000 kolizji rocznie, to realnie ocenia się ich liczbę na około 1 milion, jeśli doliczymy te nierejestrowane przez policję i  te zgłaszane jedynie towarzystw ubezpieczeniowych. Szacuje się, że ponad 30% z tych kolizji to najechania na tył poprzedzającego pojazdu.

Jak dokonywany jest pomiar odległości między pojazdami?

Policja i inne służby nie mają odpowiednich narzędzi służących do pomiaru odległości między samochodami. Dlatego funkcjonariusze wykorzystują do tego celu głównie urządzenia do pomiaru dopuszczalnej prędkości, czyli radary i fotoradary. Taka kontrola drogowa nie zawsze jest w stanie wykryć wykroczenia,

Jak zachować odpowiedni odstęp pomiędzy samochodami na autostradzie i drodze szybkiego ruchu?

Warto podkreślić i kontynuować działania instytucji pozarządowych, oraz firm upowszechniających wiedzę na temat skutków zbyt małych odstępów między pojazdami i niebezpieczeństw z tym związanych. Jednym z widocznych efektów tych akcji są naklejki o treściach i / lub rysunkach „zachowaj odstęp”.

Zaczynając od edukacji motoryzacyjnej „od przedszkola do późnego wieku”, stałej promocji zmian postaw i zachowań w ruchu drogowym, a także wzrostu świadomości o nieuchronności kary, zależeć będzie dalszy spadek liczby wypadków i ich skutków na polskich drogach. Wymaga to również zaangażowania instytucji i firm mogących swoimi działaniami i autorytetem przyspieszyć elementy procesu ograniczenia ofiar. Kroki te powinny wpłynąć również na wzrost świadomości społecznej wszystkich użytkowników dróg.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad również włącza się w podobne akcje. Tłumaczy i obrazuje, czym grozi brak utrzymywania odstępu niezbędnego na drogach szybkiego ruchu i autostradach. Na stronach rządowych można znaleźć filmiki, które najlepiej przemawiają do kierowców, którzy „lubią” jeździć na zderzaku. W artykule „Trzymaj dystans, nie jedź na zderzaku” na stronie gov.pl GDDKiA wskazuje, ile wynosi bezpieczny odstęp między samochodami na podstawie punktów odniesienia na drodze. Film możesz zobaczyć tutaj: www.gov.pl/web/gddkia/trzymaj-dystans-nie-jedz-na-zderzaku.