OGRANICZENIE PRĘDKOŚCI IGNOROWANE PRZEZ KIEROWCÓW?
Z badania Europejskiego Barometru Odpowiedzialnej Jazdy 2019 wynika, że ponad 90 proc. kierowców w Polsce przekracza dozwoloną prędkość. Ankietę przeprowadzono wśród kierowców 11 krajów Europy i to Polacy uzyskali w niej najgorszy wynik. Natomiast z badania Instytutu Transportu Samochodowego wynika, że nawet 90 proc. kierowców łamie przepisy w miejscach, które wymagają szczególnej ostrożności, takich jak przejścia dla pieszych czy okolice szkół.
Szokować może historia prywatnego radaru, który postawili rodzice w okolicach przejścia dla pieszych w Chotomowie. Wprowadzono tam ograniczenie prędkości do 40 km/h, gdyż w pobliżu znajduje się przedszkole. Jaki dało to efekt? Pomiary dokonane w dniach 21–30 września 2019 roku wykazały, że z 65 tys. pojazdów, które przejeżdżały w tym miejscu, aż 82 proc. złamało ograniczenie prędkości, a rekordzista jechał 128 km/h!
Według danych Komendy Głównej Policji niedostosowanie prędkości do warunków jazdy jest jedną z głównych przyczyn wypadków w Polsce. W 2019 roku było to powodem aż 6 268 wypadków, w których zginęło 770 osób. Biorąc pod uwagę liczbę zdarzeń do ofiar, niedostosowanie prędkości jest główną przyczyną wypadków śmiertelnych.
JAKIE SĄ DOPUSZCZALNE PRĘDKOŚCI, KTÓRE OBOWIĄZUJĄ NA DROGACH W POLSCE?
Kluczowe jest, aby każdy kierowca miał świadomość, z jaką prędkością może poruszać się po różnego typu drogach. W Polsce istnieją następujące klasy dróg:
- autostrady (A),
- ekspresowe (S),
- główne ruchu przyspieszonego (GP),
- główne (G),
- zbiorcze (Z),
- lokalne (L),
- dojazdowe (D).
Oto, jakich limitów prędkości muszą przestrzegać kierujący samochodami o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony i motocyklami:
- W terenie zabudowanym – 50 km/h. W przypadku terenu zabudowanego należy przede wszystkim wspomnieć o tym, że przekroczenie na nim dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h wiąże się z utratą prawa jazdy na 3 miesiące. Kierowca nie traci uprawnień. Po tym czasie odzyska dokument, bez konieczności ponownego zdawania egzaminu.
- W strefie zamieszkania – 20 km/h. Takie strefy są ustanawiane tam, gdzie porusza się wielu pieszych. Charakterystyczne dla tych miejsc jest to, że piesi mają tam pierwszeństwo przed pojazdami i mogą poruszać się po drodze.
- Drogi zwykłe – czyli jednojezdniowe dwukierunkowe. Obowiązuje na nich ograniczenie prędkości do 90 km/h poza terenem zabudowanym.
- Drogi ekspresowe jednojezdniowe i drogi dwujezdniowe o dwóch pasach ruchu w każdą stronę – obowiązuje limit prędkości do 100 km/h.
- Drogi ekspresowe dwujezdniowe – nie można na nich przekraczać 120 km/h.
- Autostrady – dozwolona prędkość na autostradzie wynosi do 140 km/h. Z takich dróg nie mogą korzystać wszystkie pojazdy. Jak mówią przepisy, minimalna prędkość na autostradzie to 40 km/h. Tzn. mogą z niej korzystać wyłącznie takie pojazdy, które są w stanie rozwinąć wskazaną prędkość. Nie oznacza to, że musisz jechać co najmniej 40 km/h. Z ustawy Prawo o ruchu drogowym wynika, że powinieneś poruszać się z taką prędkością, aby nie utrudniać jazdy innym kierowcom.
Oczywiście na drogach tych mogą się znajdować znaki, które określają dozwolone prędkości na danych odcinkach.
KARY ZA PRZEKROCZENIE PRĘDKOŚCI
W Polsce, w zależności od tego, o ile przekroczysz dozwoloną prędkość, może być na ciebie nałożony mandat w innej wysokości:
- do 10 km/h – do 50 zł i 1 punkt karny,
- od 11 do 15 km/h – 100 zł i 2 punkty karne,
- od 16 do 20 km/h – 200 zł i 3 punkty karne,
- od 21 do 25 km/h – 300 zł i 5 punktów karnych,
- od 26 do 30 km/h – 400 zł i 7 punktów karnych,
- od 31 do 40 km/h – 800 zł (1600 zł przy ponownym popełnieniu tego samego wykroczenia, tzw. recydywa) i 9 punktów karnych,
- od 41 do 50 km/h – 1 000 zł (2 000 zł) i 11 punktów karnych,
- od 51 do 60 km/h – 1 500 zł (3 000 zł) i 13 punktów karnych,
- od 61 do 70 km/h – 2 000 zł (4 000 zł) i 14 punktów karnych,
- powyżej 70 km/h – 2 500 zł (5 000 zł) i 15 punktów karnych.
Co ciekawe, najwyższy mandat w Polsce jest jedną z najniższych kar w krajach Unii Europejskiej. Np. w Austrii przekroczenie prędkości o co najmniej 50 km/h może oznaczać dla kierowcy mandat w wysokości do 2 180 euro, czyli blisko 10 tys. złotych!
Kierowca, który często łamie przepisy, nie tylko naraża się na płacenie mandatów, ale również może stracić prawo jazdy. Wspomnieliśmy o punktach karnych. Kierowca może ich zgromadzić w ciągu 12 miesięcy maksymalnie 24 lub 20, jeśli posiada prawo jazdy krócej niż rok. Przekroczenie limitu punktów karnych wiąże się z utratą prawa jazdy i koniecznością ponownego zdawania egzaminu. Natomiast kierowca, który już w pierwszym roku prowadzenia pojazdów przekroczy limit 20 punktów, będzie musiał ponownie przejść przez kurs w szkole nauki jazdy. Jeśli posiadasz uprawnienia dłużej niż 12 miesięcy, to możesz dwa razy w ciągu roku wziąć udział w szkoleniu redukującym, które kosztuje 300 zł. Uczestnictwo w nim zmniejsza liczbę punktów karnych o 6. Ich liczbę możesz sprawdzić przez Internet na stronie obywatel.gov.pl. Skorzystaj z funkcji „Sprawdź punkty karne”.
PRZEKROCZENIE PRĘDKOŚCI A ODSZKODOWANIE
Zastanawiasz się, czy przekroczenie prędkości może być podstawą do tego, że zakład ubezpieczeń nie wypłaci odszkodowania? W wielu przypadkach złamanie przepisów może być potraktowane jako rażące niedbalstwo i w związku z tym kierowca, który się tego dopuścił, nie otrzyma świadczenia z autocasco, ale nie zawsze tak będzie.
A jak to wygląda w przypadku odszkodowania z OC sprawcy? Jeśli poszkodowany jechał z niedozwoloną prędkością, to ubezpieczyciel ma prawo obniżyć odszkodowanie, biorąc pod uwagę to, że kierowca przyczynił się do skali spowodowanych szkód. Może się również zdarzyć, że obaj kierowcy przekroczą prędkość i ubezpieczyciel oceni, że równo przyczynili się do spowodowania szkody. Wówczas otrzymają od towarzystwa odszkodowanie stanowiące 50 proc. wartości szkody.
