WYPADEK W DRODZE DO PRACY LUB Z PRACY - DEFINICJA. CZYM JEST KARTA WYPADKU?
Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych trafnie definiuje, czym jest wypadek w drodze do pracy. Przepisy tej ustawy pozwalają na ocenę, czy doszło do wypadku przy pracy i choroby zawodowej. Za wypadek przy, w drodze do i z pracy uznaje się nagłe, niespodziewane zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, do którego doszło w drodze do/z miejsca zatrudnienia lub wykonywania obowiązków służbowych (pracownik powinien wybrać najkrótszą możliwą trasę i nie przerywać jej). Okoliczności i przyczyny takich zdarzeń zostały ściśle określone. Do przyczyn zewnętrznych wypadku zaliczamy:
- czynniki mechaniczne (np. działanie pojazdów),
- działanie innych osób (np. pobicie),
- niekorzystne warunki atmosferyczne,
- działanie sił przyrody (np. powódź),
- potknięcie lub spadnięcie niezależne od ubezpieczonego.
Oczywiście, jak zawsze, również i tutaj istnieją pewne wyjątki - jeśli przerwa na trasie do zakładu pracy była życiowo uzasadniona lub obrana przez poszkodowanego (dłuższa) droga była najdogodniejsza pod względem komunikacyjnym - takie zdarzenie również może zostać uznane za wypadek w drodze do pracy.
Zasady prowadzenia postępowania powypadkowego określa Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 grudnia 2002 r. Gdy pracownik ulegnie wypadkowi w drodze do pracy, obowiązkowo musi powiadomić o tym pracodawcę - ułatwia to ustalenie okoliczności zdarzenia (dzięki zgromadzeniu określonych informacji na podstawie zawiadomienia o wypadku można prawidłowo wypełnić kartę wypadku).
Czym jest karta wypadkowa? To specjalny dokument, który obowiązuje od 2012 roku. Nowy wzór karty wypadku reguluje rozporządzenie z dnia 23 stycznia 2022 roku w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia. Zasady przygotowania karty wypadku odnoszą się do przypadków, jakie zostały określone w art. 3 ust. 3 i art. 3a ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Wskazane rozporządzenie weszło w życie z dniem 1 lutego 2022 roku.
Kto wypełnia formularz karty wypadku? Pracodawca lub osoba przez niego wyznaczona (zwierzchnik) ustala okoliczności zdarzenia - ma na to maksymalnie 14 dni od chwili otrzymania zawiadomienia od poszkodowanego pracownika. Co ważne, karta wypadku powinna zostać sporządzona w 3 egzemplarzach: dla poszkodowanego, towarzystwa oraz ZUS-u. Podmiot, który sporządza kartę, powinien też pouczyć poszkodowanego lub osobę uprawnioną do jednorazowego odszkodowania, będącą członkiem jego rodziny, o możliwości zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń w niej zawartych.
KARTA WYPADKU W DRODZE DO PRACY - CO POWINIEN ZAWIERAĆ PROTOKÓŁ POWYPADKOWY?
Karta wypadku w drodze do pracy powinna zawierać następujące informacje:
- dane płatnika (NIP, REGON i PESEL),
- dane poszkodowanego,
- datę i miejsce zdarzenia,
- miejsce pracy,
- standardowy czas rozpoczęcia i zakończenia pracy,
- dokładny opis wypadku (okoliczności zdarzenia, informacje o doznanym urazie),
- informacje o tym, jakie czynności podjęły odpowiednie służby (np. policja, straż pożarna),
- dane osobowe świadków wypadku,
- datę i miejsce sporządzenia karty wypadkowej.
Do karty wypadku należy dołączyć oświadczenia poszkodowanego i świadków oraz dokumenty medyczne. Warto wspomnieć, że obecnie większość towarzystw oferuje na swoich stronach internetowych gotowe formularze kart wypadku, co ułatwia zgłoszenie zdarzenia.
ODSZKODOWANIE ZA WYPADEK PRZY PRACY, W DRODZE Z I DO PRACY
Jakie świadczenia przysługują pracownikowi, który doświadczył wypadku w drodze do pracy? Karta wypadku zgodnie z art. 92 § 1 pkt 2 Ustawy Kodeksu pracy jest podstawą do wypłaty poszkodowanemu 100% wynagrodzenia za okres jego niezdolności do pracy wskutek takiego zdarzenia w drodze do miejsca zatrudnienia. Natomiast jeśli czas niezdolności do wykonywania obowiązków zawodowych przedłuży się (33 dni w ciągu roku kalendarzowego lub 14 dni w ciągu roku kalendarzowego w przypadku pracowników po 50. roku życia) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek wypłacać pracownikowi 100% zasiłku chorobowego, który przysługuje przez maksymalnie 182 dni. Poszkodowany może również starać się o świadczenie rehabilitacyjne, z którego ma prawo korzystać nawet przez 12 miesięcy. Należy też podkreślić, że osobie, która doznała wypadku w drodze do pracy, nie przysługuje jednorazowe odszkodowanie z ZUS.
WYPADEK W DRODZE DO PRACY A POLISA NA ŻYCIE
W przypadku nagłych zdarzeń w drodze do pracy, które powodują uszczerbek na zdrowiu - bardzo ważną rolę odgrywa czas. Często to właśnie szybkie podjęcie intensywnej, nierzadko kosztownej rehabilitacji umożliwia znaczną poprawę stanu poszkodowanego. Właśnie z tego powodu tak istotne jest posiadanie indywidualnej polisy na życie, która zapewnia szybkie otrzymanie świadczenia - zwykle towarzystwa wypłacają środki do 30 dni (warto dokładnie zapoznać się z OWU przed zawarciem umowy). Nie musimy liczyć tylko na ZUS, możemy otrzymać środki z różnych źródeł!
Podsumowując, pracownik, który doznał wypadku w drodze do miejsca pracy, ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić o tym zdarzeniu przełożonego, który ma 14 dni na ustalenie okoliczności i wypełnienie karty wypadku. Warto pomyśleć o polisie na życie i wykupieniu dodatkowych rozszerzeń ochrony, dzięki którym możemy zyskać środki na lepsze i szybsze leczenie oraz rehabilitację.
