Suma ubezpieczenia – na jaką kwotę się ubezpieczyć?
W ogólnych warunkach ubezpieczenia możesz trafić na wiele ważnych, ale niezrozumiałych pojęć, takich jak m.in. suma ubezpieczenia. To jeden z tych zapisów w umowie, na który powinieneś zwrócić szczególną uwagę, gdyż to od tej kwoty uzależnione jest, jak wysokie otrzymasz odszkodowanie, jeśli dojdzie do zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową. Czym zatem jest suma ubezpieczenia? Co odróżnia ją od sumy gwarancyjnej? Jak to wygląda w przypadku polisy na życie?
Co to jest suma ubezpieczenia?
Suma ubezpieczenia to górna granica odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, czyli maksymalna kwota odszkodowania, jaką możesz otrzymać w przypadku wystąpienia szkody objętej ochroną. Często jest ona również nazywana limitem odpowiedzialności oraz sumą gwarancyjną. Suma ubezpieczenia i suma gwarancyjna nie są jednak pojęciami tożsamymi. Przede wszystkim suma gwarancyjna dotyczy wyłącznie ubezpieczeń OC. Spotkał się z nią prawdopodobnie każdy posiadacz pojazdu mechanicznego, który ubezpieczał auto. Warto jednak wiedzieć, że obowiązuje ona również w przypadku polis na życie i innych rodzajów świadczeń ubezpieczeniowych.
Suma ubezpieczenia OC – kto ją ustala?
Sumy ubezpieczenia OC, AC, ubezpieczenia zdrowotnego, mienia, turystycznego określa się samodzielnie w momencie zawarcia polisy. Nie ma reguły, co do tego, jaka suma ubezpieczeniowa będzie najlepsza. Jest to uzależnione od sytuacji materialnej, celu ubezpieczenia oraz rodzaju zdarzeń, na jakie chce się ubezpieczyć. Ustalając sumę ubezpieczenia na życie, pod uwagę należy też wziąć plany rodzinne i finansowe, jakie ma się w perspektywie krótko- i długoterminowej. Suma ubezpieczeniowa zawsze powinna być ustalana na taką kwotę, aby zapewnić bezpieczeństwo samemu ubezpieczonemu i jemu najbliższym w momencie wystąpienia niepożądanego zdarzenia.
Suma ubezpieczenia a suma gwarancyjna
Wiesz już, czym jest suma ubezpieczenia i że istnieje również suma gwarancyjna. Czym różnią się te dwa pojęcia? Oto kluczowe różnice między nimi:
- Suma ubezpieczenia jest zawsze ustalana umownie, a suma gwarancyjna jest regulowana przepisami, o ile mowa o obowiązkowej polisie.
- Suma gwarancyjna dotyczy wyłącznie ubezpieczeń OC, a suma ubezpieczenia wszystkich polis.
W przypadku ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych sumy gwarancyjne wynoszą obecnie:
- 5 210 000 euro dla szkód osobowych,
- 1 050 000 euro dla szkód majątkowych.
To górne granice odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń w przypadku jednego zdarzenia. Nie są to maksymalne kwoty odszkodowania, jakie może otrzymać każdy poszkodowany z OC sprawcy.
Jak wyliczana jest suma ubezpieczenia?
Standardowo zakłady ubezpieczeń przy ustalaniu sumy ubezpieczenia biorą pod uwagę wartość majątku, np. mieszkania czy domu. W przypadku nieruchomości uwzględnia się ceny rynkowe, które obowiązują w danej okolicy. Jeśli ubezpieczeniu podlegają również rzeczy ruchome, to należy zsumować ich orientacyjną wartość i uwzględnić ją w sumie ubezpieczenia.
Stała suma ubezpieczenia
Ubezpieczający np. samochód w ramach dobrowolnego autocasco może się zdecydować na stałą sumę ubezpieczenia. Co to oznacza? Standardowo towarzystwo ubezpieczeniowe ustala wartość pojazdu w dniu zawarcia umowy na podstawie profesjonalnych katalogów, jak Eurotax lub Info-Ekspert. Jeśli jednak dojdzie do kradzieży auta np. po 10 miesiącach okresu ubezpieczenia, to odszkodowanie nie zostanie wyliczone od wartości auta z dnia zawarcia umowy, lecz z dnia, w którym doszło do szkody. Jeśli jednak posiadacz pojazdu zdecydował się na stałą sumę ubezpieczenia, to wówczas odszkodowanie będzie wyliczone od wartości auta z dnia zawarcia umowy. Jest to opcja dodatkowa do ubezpieczenia AC. Każde wypłacone odszkodowanie jest wówczas wyliczane od wartości z dnia zawarcia umowy – nie tylko w przypadku szkody kradzieżowej.
Nieredukcyjna i redukcyjna suma ubezpieczenia
Kolejne ważne pojęcie, z którym możesz się spotkać w umowach ubezpieczenia to redukcyjna suma ubezpieczenia, inaczej nazywana konsumpcyjną. W tym przypadku suma ubezpieczenia jest pomniejszana o kwoty wypłaconego odszkodowania. Co to oznacza? Załóżmy, że wartość twojego pojazdu została ustalona na 50 tys. złotych. Otrzymałeś ze względu na szkodę odszkodowanie w wysokości 15 tys. Zatem od tej pory suma ubezpieczenia wynosić już będzie 35 tys. i kolejne odszkodowanie będzie wyliczane właśnie od takiej wartości. W przypadku wystąpienia szkody całkowitej albo wypłaty odszkodowania równego sumie gwarancyjnej może automatycznie nastąpić rozwiązanie umowy. W przypadku nieredukcyjnej sumy ubezpieczenia, mimo wypłaconego odszkodowania, suma ta się nie zmienia.
Suma ubezpieczenia i jej ustalanie
Bardzo ważne w przypadku ustalania sumy ubezpieczenia jest niedopuszczenie do nadubezpieczenia lub niedoubezpieczenia. Jeśli dojdzie do nadubezpieczenia, czyli ustalenia sumy ubezpieczenia na poziomie wyższym niż wynosi wartość mienia, to i tak zakład ubezpieczeń wypłaci odszkodowanie, biorąc pod uwagę autentyczną wartość mienia. Natomiast jako ubezpieczający zapłacisz wtedy wyższą składkę. Jeśli chodzi o niedoubezpieczenie, to konsekwencją jest zmniejszenie wysokości wypłaconego odszkodowania – jego wysokość jest uzależniona od stosunku sumy ubezpieczenia do faktycznej wartości mienia. Kiedy możesz mieć do czynienia z niedoubezpieczeniem? Jeśli przez lata ubezpieczałeś np. mieszkanie na tę samą sumę, a przecież w tym czasie jego wartość mogła wzrosnąć nawet o 100 proc.
Suma ubezpieczenia a wysokość świadczenia
To, jakie odszkodowanie się otrzyma, nie zależy bezpośrednio od sumy ubezpieczenia. Wysokość świadczenia zawsze jest ustalona przez towarzystwo ubezpieczeniowe na podstawie wyceny szkody. Kwota odszkodowania nie może być jednak wyższa niż suma ubezpieczenia, nawet jeśli ta nie pokrywa w całości poniesionych strat. Jeśli dojdzie do niedoubezpieczenia, to różnicę pomiędzy wartością utraconego mienia a sumą ubezpieczenia może pokryć tzw. prewencyjna suma ubezpieczenia. Aby można było skorzystać z tego rozwiązania, w umowie z towarzystwem ubezpieczeniowym powinna znaleźć się odpowiednia klauzula.
Zależność na linii suma ubezpieczenia a kwota świadczenia jest bardzo ważna. Zawarcie dobrej polisy pozwoli na zapewnienie faktycznej ochrony w przypadku nieprzewidzianych zdarzeń. Warto więc pamiętać, aby sumę ubezpieczenia ustalić na odpowiednim poziomie, to ona będzie warunkować wysokość wypłaconego odszkodowania. Zaleca się też zabezpieczenie się tzw. prewencyjną sumą ubezpieczeniową. Warto jednak pamiętać, że niekorzystne jest zarówno niedoubezpieczenie, jak i nadubezpieczenie, czyli przeszacowanie wartości mienia. W pierwszym przypadku wartość ubezpieczenia będzie zbyt niska, aby pokryć szkody – w drugim, mimo że płaci się wysoką składkę, i tak nie otrzyma się wyższego odszkodowania niż wynosi rynkowa wartość mienia.
Suma ubezpieczenia a wysokość świadczenia w przypadku polisy na życie
Jaka powinna być suma ubezpieczenia na życie? Są dwie szkoły. Część ekspertów wskazuje, że kwota ta stanowić ma sumę trzyletnich zarobków. Inne podejście mówi, że przy ustalaniu sumy ubezpieczenia należy brać pod uwagę nie zarobki, ale wydatki w skali rocznej i pomnożyć je sześć, albo nawet dziesięć razy – uzyskany wynik będzie sumą ubezpieczenia. Oczywiście nie zapominając o odpowiedziach udzielonych na przedstawione wcześniej pytania odnośnie sytuacji rodzinnej i finansowej. Jeśli decyzja o wyborze sumy ubezpieczenia wciąż sprawia trudności, nie należy podejmować jej samodzielnie, lecz umówić się na konsultację ze specjalistą. Agent ubezpieczeniowy przeanalizuje potrzeby i wybierze najodpowiedniejszą sumę ubezpieczenia.
O ubezpieczeniu na życie powinien pomyśleć każdy, który ma bliskich i chce zapewnić im bezpieczeństwo finansowe, jednak w szczególności polisę na życie powinni mieć główni żywiciele rodziny. Zależność na linii suma ubezpieczenia a kwota świadczenia jest bardzo ważna. Zawarcie dobrej polisy pozwoli na zapewnienie faktycznej ochrony w przypadku nieprzewidzianych zdarzeń. Warto więc pamiętać, aby sumę ubezpieczenia ustalić na odpowiednim poziomie, to ona będzie warunkować wysokość wypłaconego odszkodowania. Zaleca się też zabezpieczenie się tzw. prewencyjną sumą ubezpieczeniową. Warto jednak pamiętać, że niekorzystne jest zarówno niedoubezpieczenie, jak i nadubezpieczenie, czyli przeszacowanie wartości mienia. W pierwszym przypadku wartość ubezpieczenia będzie zbyt niska, aby pokryć szkody – w drugim, mimo że płaci się wysoką składkę, i tak nie otrzyma się wyższego odszkodowania niż wynosi rynkowa wartość mienia.