Wypłata z IKE. Co należy wiedzieć?
IKE, czyli indywidualne konto emerytalne jest elementem III filaru emerytalnego. Założenie go jest dobrowolne, ale biorąc pod uwagę wysokość prognozowanych świadczeń otrzymanych w przyszłości, warto gromadzić środki na takich zasadach. Kiedy możliwa jest wypłata oszczędności z IKE? Czy zwrot wpłaconych pieniędzy jest możliwy przed osiągnięciem wieku emerytalnego? Czy od uzyskanych środków trzeba zapłacić podatek?
Wypłata środków z IKE - kiedy może nastąpić?
Jedną z największych zalet korzystania z IKE jest zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych, czyli tzw. podatku Belki w wysokości 19 proc. Jednak z tej preferencji mogą skorzystać osoby, które zdecydują się na wypłatę zgromadzonych środków po ukończeniu 60. roku życia. W przypadku osób, które osiągną wiek emerytalny wcześniej możliwe jest dokonanie wypłaty po osiągnięciu 55 lat.
To jednak nie wszystkie warunki, jakie należy spełnić, żeby mógł nastąpić zwrot środków z IKE bez płacenia podatku od zysków kapitałowych. Konieczne jest także dostosowanie się do jednego z następujących wymogów:
- Zgromadzone na IKE środki muszą być efektem wpłat na IKE co najmniej w pięciu dowolnych latach kalendarzowych.
- Wniosek o wypłatę środków powinien być złożony po co najmniej pięciu latach od momentu wpłacenia ponad połowy znajdujących się na koncie funduszy.
Jeśli chodzi o czas gromadzenia środków na emeryturę obowiązują wyjątki:
- dla osób, które urodziły się do 31 grudnia 1945 r. okres został skrócony z 5 do 3 lat,
- dla osób urodzonych między 1 stycznia 1946 r. a 31 grudnia 1948 r. okres został skrócony z 5 do 4 lat.
Uwaga: przepisy nie przewidują granicznego wieku, do którego trzeba się zgłosić po wypłatę środków zgromadzonych na IKE.
Zwrot środków z IKE - jednorazowo lub ratalnie
Posiadający konto IKE może zdecydować się na wybranie całości środków lub przelewy w ratach. Konieczne jest złożenie przez oszczędzającego wniosku o dokonanie wypłaty. Transfer środków nastąpi:
- w ciągu 14 dni od momentu, w którym instytucja prowadząca IKE otrzymała wniosek,
- w terminie późniejszym, zgodnym z datą na wniosku posiadacza rachunku.
Przed złożeniem wniosku o wypłatę środków należy podać instytucji, z którą zawarta była umowa o prowadzenie IKE nazwę urzędu skarbowego, pod jaki podlega dany oszczędzający. W przypadku osób, które nie mają jeszcze ukończonego 60. roku życia wymagane jest również przedstawienie decyzji o przyznaniu emerytury. Następnie:
- Po wypłacie środków oszczędzający nie może założyć nowego konta IKE - nie ma znaczenia, czy zdecydował się na częściowy zwrot czy pobranie całej kwoty. Zwolnienie podatkowe nie przysługuje wielokrotnie.
- W przypadku ratalnego wypłacania funduszy zgromadzonych przez oszczędzającego już po uzyskaniu pierwszych kwot nie można dokonywać wpłat na IKE.
Zwrot środków z IKE przed uzyskaniem prawa do emerytury
Rachunek IKE nie musi być prowadzony do momentu osiągnięcia przez oszczędzającego wieku emerytalnego. Zwrot z IKE możliwy jest wcześniej, natomiast wówczas do zapłacenia będzie podatek w wysokości 19 proc. od osiągniętego zysku. Co więcej, od 1 stycznia 2009 roku możliwa jest nie tylko wypłata jednorazowa tych pieniędzy, ale również w ratach. Jednak nie jest to dostępne w każdym przypadku. Częściowego zwrotu środków z IKE można dokonać tylko wtedy, jeśli pieniądze pochodzą z wpływu na ten rachunek. Tzn. jeśli nastąpiło przeniesienie środków z pracowniczego programu emerytalnego albo miała miejsce wypłata transferowa z IKE zmarłego, to nie można otrzymać częściowego zwrotu.
Jeżeli wśród środków na IKE jest wypłata transferowa z programu emerytalnego, instytucja prowadząca rachunek musi przed przelaniem funduszy przekazać na rachunek ZUS kwotę 30 proc. sumy składek podstawowych wpłaconych do programu emerytalnego.
Wypłata z IKE a śmierć oszczędzającego
Każdy, kto może założyć IKE, ma możliwość wskazania osób, którym zostaną wypłacone środki po jego śmierci. W przypadku gdy do tego nie doszło, oszczędności z IKE przysługują spadkobiercom. Jeśli IKE jest prowadzone przez zakład ubezpieczeń, to wówczas środki przypadają najbliższej rodzinie ubezpieczonego w kolejności ustalonej w ogólnych warunkach ubezpieczenia. Wypłacone pieniądze mogą trafić na IKE uprawnionego lub do pracowniczego programu emerytalnego. Środki są zwolnione z podatku dochodowego, od zysków kapitałowych, a także od spadków i darowizn.
Oszczędzający na emeryturę mogą korzystać nie tylko z IKE, ale również z IKZE, czyli indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, które umożliwia odłożenie dodatkowych sum.
