Wypłata z IKE. Co należy wiedzieć? Jak odliczyć wpłaty na IKZE (ulgę IKZE w zeznaniu rocznym PIT) i rozliczyć wypłaty oszczędności z IKZE?
IKE, czyli indywidualne konto emerytalne jest elementem III filaru emerytalnego, podobnie jak IKZE - indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego. Ich założenie jest dobrowolne, ale biorąc pod uwagę wysokość prognozowanych świadczeń otrzymanych w przyszłości, warto gromadzić środki na takich zasadach. Kiedy możliwa jest wypłata oszczędności z IKE i z IKZE? Czy zwrot wpłaconych pieniędzy jest wykonalny przed osiągnięciem wieku emerytalnego? Czy od uzyskanych środków trzeba zapłacić podatek? Jak działa ulga na IKZE w rocznej deklaracji PIT?
Wypłata środków z IKE - kiedy może nastąpić?
Jedną z największych zalet korzystania z IKE jest zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych, czyli tzw. podatku Belki w wysokości 19 proc. Jednak z tej preferencji mogą skorzystać osoby, które zdecydują się na wypłatę zgromadzonych środków po ukończeniu 60. roku życia. W przypadku osób, które osiągną wiek emerytalny wcześniej, możliwe jest dokonanie wypłaty po osiągnięciu 55 lat.
To jednak nie wszystkie warunki, jakie należy spełnić, żeby mógł nastąpić zwrot środków z IKE bez płacenia podatku od zysków kapitałowych. Konieczne jest także dostosowanie się do jednego z następujących wymogów:
- Zgromadzone na IKE środki muszą być efektem wpłat na IKE co najmniej w pięciu dowolnych latach kalendarzowych.
- Wniosek o wypłatę środków powinien być złożony po co najmniej pięciu latach od momentu wpłacenia ponad połowy znajdujących się na koncie funduszy.
Jeśli chodzi o czas gromadzenia środków na emeryturę, obowiązują wyjątki:
- dla osób, które urodziły się do 31 grudnia 1945 r. okres został skrócony z 5 do 3 lat,
- dla osób urodzonych między 1 stycznia 1946 r. a 31 grudnia 1948 r. okres został skrócony z 5 do 4 lat.
Uwaga: przepisy nie przewidują granicznego wieku, do którego trzeba się zgłosić po wypłatę środków zgromadzonych na IKE.
Jeśli powyższe warunki zostaną zachowane, dochody nie będą opodatkowane podatkiem od zysków kapitałowych.
Zwrot środków z IKE - jednorazowo lub ratalnie
Posiadający konto IKE może zdecydować się na wybranie całości środków lub przelewy w ratach. Konieczne jest złożenie przez oszczędzającego wniosku o dokonanie wypłaty. Transfer nastąpi:
w ciągu 14 dni od momentu, w którym instytucja prowadząca IKE otrzymała wniosek,
w terminie późniejszym, zgodnym z datą na wniosku posiadacza rachunku.
Przed złożeniem wniosku o wypłatę środków należy podać instytucji, z którą zawarta była umowa o prowadzenie IKE nazwę urzędu skarbowego, pod jaki podlega dany oszczędzający. W przypadku osób, które nie mają jeszcze ukończonego 60. roku życia, wymagane jest również przedstawienie decyzji o przyznaniu emerytury. Następnie:
- Po wypłacie środków oszczędzający nie może założyć nowego konta IKE - nie ma znaczenia, czy zdecydował się na częściowy zwrot czy pobranie całej kwoty. Zwolnienie podatkowe nie przysługuje wielokrotnie.
- W przypadku ratalnego wypłacania funduszy zgromadzonych przez oszczędzającego już po uzyskaniu pierwszych kwot nie można dokonywać wpłat na IKE.
Zwrot środków z IKE przed uzyskaniem prawa do emerytury
Rachunek IKE nie musi być prowadzony do momentu osiągnięcia przez oszczędzającego wieku emerytalnego. Zwrot środków możliwy jest wcześniej, natomiast wówczas do zapłacenia będzie podatek w wysokości 19 proc. od osiągniętego zysku. Co więcej, od 1 stycznia 2009 roku możliwa jest nie tylko wypłata jednorazowa tych pieniędzy, ale również w ratach. Jednak nie jest to dostępne w każdym przypadku. Częściowego zwrotu środków z IKE można dokonać tylko wtedy, jeśli pieniądze pochodzą z wpływu na ten rachunek. Tzn. jeśli nastąpiło przeniesienie środków z pracowniczego programu emerytalnego albo miała miejsce wypłata transferowa z IKE zmarłego, to nie można otrzymać częściowego zwrotu.
Jeżeli wśród środków na IKE jest wypłata transferowa z programu emerytalnego, instytucja prowadząca rachunek musi przed przelaniem funduszy przekazać na rachunek ZUS kwotę 30 proc. sumy składek podstawowych wpłaconych do tego programu.
Wypłata z IKE a śmierć oszczędzającego
Każdy, kto może założyć IKE, ma możliwość wskazania osób, którym zostaną wypłacone środki po jego śmierci. W przypadku gdy do tego nie doszło, oszczędności przysługują spadkobiercom. Jeśli IKE jest prowadzone przez zakład ubezpieczeń, to wówczas środki przypadają najbliższej rodzinie ubezpieczonego w kolejności ustalonej w ogólnych warunkach ubezpieczenia. Wypłacone pieniądze mogą trafić na IKE uprawnionego lub do pracowniczego programu emerytalnego. Środki są zwolnione z podatku dochodowego, od zysków kapitałowych, a także od spadków i darowizn.
Oszczędzający na emeryturę mogą korzystać nie tylko z IKE, ale również z IKZE, czyli indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, które umożliwia odłożenie dodatkowych sum.
Wypłata środków z IKZE – jak dokonywać wypłaty oszczędności z IKZE – Indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego?
Chcąc wypłacić pieniądze z IKZE bez ponoszenia z tego tytułu dodatkowych opłat, musisz uzbroić się w cierpliwość. Bez podatku od zysków kapitałowych naliczanego od wypłaty możesz dokonać wycofania oszczędności z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego dopiero po osiągnięciu 65 lat. Wtedy będziesz już uprawniony do uzyskania pieniędzy z IKZE wraz z wypracowanym zyskiem, bez podatku Belki. Dodatkowym warunkiem do tego jest, by wpłaty na IKZE były dokonywane przez co najmniej 5 lat kalendarzowych.
Wypłata oszczędności z IKZE nie jest całkowicie darmowa. Spełnienie dwóch wspominanych powyżej wymogów powoduje, że będzie objęta tylko zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 10 proc. od gromadzonej na IKZE kwoty.
Wypłata z IKZE może być dokonana jednorazowo albo w ratach. Druga opcja będzie mogła następować przez co najmniej 10 lat, chyba że okres oszczędzania w ramach IKZE był krótszy. Jednak nie może to trwać krócej niż 5 lat.
Wcześniejsza wypłata z IKZE powoduje, że instytucja zarządzająca kontem emerytalnym wystawi dla Ciebie informację podatkową PIT-11, byś mógł rozliczyć się z dochodu z urzędem skarbowym. Transakcja wypłaty zostanie w całości obciążona podatkiem PIT.
Jak skorzystać z ulgi na IKZE?
Od początku, czyli od chwili dokonania pierwszej wpłaty na IKZE, korzystasz z ulgi podatkowej. Możesz odliczyć je w rocznej deklaracji PIT, ale jedynie według limitu na dany rok kalendarzowy. Ulga na IKZE obowiązuje podatników, którzy dokonują wpłat i rozliczają się z fiskusem za pomocą skali podatkowej, podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Czy trzeba zapłacić podatek dochodowy od dochodu z IKZE?
Tak, od zwrotu z IKZE będzie naliczony zryczałtowany podatek dochodowy, jeśli wypłaty dokonasz po ukończeniu odpowiedniego wieku (65 lat). W przeciwnym wypadku, gdy zechcesz wypłacić pieniądze wcześniej, licz się z tym, że będziesz musiał zapłacić podatek według obowiązującej Cię stawki.