Jak rozliczyć wypłatę z IKE czy IKZE w PIT w 2022 roku? Jak wygląda pod względem podatkowym odliczenie zwrotu z IKE i ulga IKZE?

IKE i IKZE a kwestie podatkowe

IKE to indywidualne konto emerytalne, które wprowadzono w Polsce od 2004 roku. Osiem lat później dołączyło do niego indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). W obu przypadkach osoby oszczędzające pieniądze w taki sposób mogą wypracować zyski, które są zwolnione od podatku od zysków kapitałowych, czyli podatku Belki, który naliczany jest w związku z wypracowaniem dochodów kapitałowych w ciągu roku według stawki 19 proc.

Jednocześnie jednak w przypadku oszczędzania pieniędzy na IKZE od razu korzystasz z pewnej ulgi podatkowej, ponieważ wpłaty na IKZE w ramach określonych limitów rocznych możesz odliczyć w rocznej deklaracji PIT składanej do urzędu skarbowego. Wypłata z IKZE po uzyskaniu 65. roku życia nie będzie związana z zapłatą podatku Belki, ale naliczony zostanie 10-procentowy zryczałtowany podatek.

W przypadku IKE nie masz prawa do ulgi podatkowej i odliczenia wpłat w rozliczeniu rocznym PIT, za to pobierając zgromadzone na IKE środki po osiągnięciu 60 lat lub 55 lat, o ile nabędziesz wcześniej uprawnienia emerytalne, nie płacisz żadnej daniny fiskusowi z tego tytułu. Jednak czy zwrot z IKE lub zwrot z IKZE trzeba rozliczyć w PIT?

Wpłaty na IKZE w PIT

Osoby dokonujące wpłat na IKZE mają pewność, że ich środki będą w odpowiedni sposób inwestowane. Decyduje o tym typ wybranego IKZE i instytucji, w której jest ono zakładane.

Przelewając pieniądze na IKZE, można skorzystać z ulgi podatkowej do wysokości określonej w przepisach ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego. Zwrot z IKZE otrzyma w ramach PIT oszczędzający, który rozlicza się z fiskusem według skali podatkowej, podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Kwoty przekazywane na IKZE możesz zatem odliczyć od:

• Dochodu, jeśli jesteś opodatkowany według skali podatkowej -12 i 32 proc. - lub podatku liniowego - 19 proc.
• Przychodu, jeśli jesteś opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Ulga przysługuje wyłącznie wtedy, jeśli w trakcie trwania roku podatkowego dokonałeś wpłat na IKZE.

Ile można odliczyć od PIT w ramach IKZE?

Nie wszystkie wpłaty na IKZE będą mogły być odliczone w ramach ulgi podatkowej w podatku dochodowym od osób fizycznych. Wysokość wpłat na IKZE określona została w art. 13a ust. 1-4 ustawy o IKE oraz IKZE. Przelewy nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej 1,2-krotności lub 1,8-krotności (w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą) przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok określonego w ustawie budżetowej lub ustawie o prowizorium budżetowym lub w ich projektach, jeśli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone. W 2022 roku limit wpłat na IKZE wynosi 7 106,40 zł oraz 10 659,60 zł dla przedsiębiorców.

Ulgę na IKZE odliczysz w rocznym zeznaniu podatkowym PIT do wysokości dochodów lub przychodów, jakie wykazałeś w deklaracji. Nieodliczonej kwoty nie będziesz mógł odliczyć w kolejnych latach. Ulga podlega ujęciu w załączniku PIT/O do deklaracji PIT-28, PIT-36, PIT-36L oraz PIT-37.

Zwrot z IKE a PIT

Zasadniczo wypłata środków z IKE nie będzie traktowana jako Twój dodatkowy przychód lub dochód. Przypomnijmy, że może to nastąpić bez konieczności ponoszenia kosztów podatku od zysków kapitałowych, jeśli osiągniesz 60. lub 55. rok życia. Środki pobrane mogą być jednorazowo lub w ratach.

Przed dokonaniem wypłaty środków z IKE musisz podać instytucji finansowej prowadzącej indywidualne konto emerytalne dane właściwego dla Ciebie urzędu skarbowego. W przypadku wypłaty przed 60. rokiem życia konieczne będzie też przedstawienie instytucji zarządzającej IKE decyzji o przyznaniu świadczenia emerytalnego.

Jeśli zwrot środków z IKE dokonywany jest przed uzyskaniem 55. lub 60. roku życia, będziesz musiał liczyć się z koniecznością uszczuplenia kwoty wypłaty o podatek od zysków kapitałowych w wysokości 19 proc. Daninę pobierze instytucja zarządzająca IKE.

Możesz zdecydować się na pobranie pieniędzy z IKE i przeniesienie ich na inne konto, w innej instytucji zarządzającej. To tak zwana wypłata transferowa, która nie wiąże się z koniecznością odprowadzenia podatku na rzecz fiskusa. Możesz jedynie zostać zobowiązany do opłacenia pewnej prowizji na rzecz podmiotu, z którego pieniądze są wycofywane.

Nie musisz również otrzymanego zwrotu środków z IKE rozliczać dodatkowo w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-37.