Jak obliczyć emeryturę?

Dlaczego warto wiedzieć jak obliczyć emeryturę?

Wiek emerytalny w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Po osiągnięciu tej granicy wiekowej pracownicy mogą zdecydować się na przejście na emeryturę, ale nie muszą. Osoby, które czują się na siłach, oraz te które chciałyby podnieść wysokość swojej emerytury mogą kontynuować aktywność zawodową. To, jaki wiek emerytalny będzie obowiązywał za 20, 30 i więcej lat nie jest wiadome, bo wartości te czasem są zmienne. Na przykład obecny stan rzeczy został zatwierdzony 1 października 2017 roku. I choć wiedza jak obliczyć przyszłą emeryturę może wydawać się skomplikowana, to wysokość przyszłej emerytury nie musi być dla Ciebie tajemnicą. Osoby, które są blisko przekroczenia granicy 60/65 lat, w celu ustaleniu wysokości emerytury mogą udać się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który dokona odpowiednich wyliczeń i zaproponuje najlepsze rozwiązanie. Ale co z młodszymi? Jak obliczyć emeryturę, na którą przejdą dopiero za kilkanaście, kilkadziesiąt lat? Biorąc pod uwagę swoje obecne zarobki, liczbę lat, które przepracowałeś, oraz prawdopodobny rozwój Twojej kariery w przyszłości, możesz już dziś oszacować, ile będzie wynosić Twoje świadczenie z powszechnego systemu emerytalnego. Dlaczego warto to zrobić? Jeśli efekt wyliczenia zaskoczy Cię negatywnie, już teraz możesz pomyśleć o tym, jak temu zaradzić.

Jak? Możesz zacząć dodatkowo oszczędzać na emeryturę. To ważne, bo im wcześniej zaczniesz, tym lepsze osiągniesz efekty. Dzięki magii procentu składanego: im wcześniej odkładasz środki „na procent”, tym dłużej one zarabiają, budując Twój kapitał emerytalny. Dlatego już teraz dowiedz się jak obliczyć emeryturę.

Jak obliczyć emeryturę?

W Zakładach Ubezpieczeń Społecznych pracownicy często spotykają się z pytaniem, jak obliczyć emeryturę i o ile bez problemu są w stanie pomóc osobom w okolicach 60-65 lat, to pomoc młodszym nie jest już taka oczywista. Zgadzając się na tłumaczenie wszystkim po kolei jak obliczyć emeryturę ZUS musiałby prawdopodobnie zatrudnić do tego zadania wiele osób. W przypadku osób młodych najlepiej więc skorzystać z gotowego kalkulatora emerytalnego np. na stronie Komisji Nadzoru Finansowego. Kalkulator emerytalny bierze pod uwagę Twoje obecne zarobki, liczbę przepracowanych lat oraz czas pozostały do emerytury. Oczywiście nie można założyć, że do wieku emerytalnego Twoje zarobki nie ulegną zmianie. Dlatego w wyliczeniu brane są także pod uwagę różne statystycznie istotne zmienne – prognozowany przeciętny wzrost wynagrodzenia w gospodarce, wzrost indywidualnego wynagrodzenia (bo praktyka pokazuje, że im dłuższy zawodowy staż, tym więcej zarabiamy), inflacja, wzrost PKB, stopień zwrotu z OFE (jeśli jesteś uczestnikiem) itp. Choć kalkulator pozwala nam zdobyć wiedzę jak obliczyć emeryturę, to są to przybliżone wartości. Najłatwiej będzie to przedstawić na przykładzie. 25-letni pracownik na etacie od 2019 roku (a co za tym idzie od 2019 roku odprowadzane są za niego składki emerytalne) zarabia 2200 zł netto miesięcznie (ok. 3062 zł brutto). Zgodnie z obowiązującymi zasadami na emeryturę może przejść w wieku 60 lub 65 lat w zależności od płci. Zakładając, że jest to mężczyzna, by obliczyć jego przyszłą emeryturę należy dokonać kilku założeń. Oto sposób jak obliczyć emeryturę tego pracownika. Co miesiąc pracodawca przesyła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jej składkę emerytalną w wysokości ok. 600 zł – po 300 zł ze środków własnych oraz jako potrącenie z wypłaty (tak bowiem działa system – składka emerytalna płacona jest w części przez pracodawcę, w części przez pracownika). Aby dokonać wyliczenia, kalkulator operuje na podstawie pewnych założeń, wiedząc przy tym jak obliczyć emeryturę. Załóżmy więc, że:

• pracownik nie przejdzie na wcześniejszą emeryturę i będzie pracował do 65. roku życia,
• jego wynagrodzenie będzie rosło przeciętnie o 2,5% w ciągu roku,
• przeciętny wzrost wynagrodzenia w gospodarce wyniesie średnio w całym okresie 2,5%,
• PKB będzie rosło średnio o 3% rocznie,
• stopa zwrotu OFE, do którego pracownik kontynuuje odprowadzanie składek, wyniesie 4% rocznie.

Jak wynika z obliczeń kalkulatora, w momencie osiągnięcia wieku emerytalnego pracownik będzie mógł liczyć na świadczenie w wysokości 2 740,45 zł. Wydaje się, że to całkiem sporo, prawda? Więcej, niż zarabia miesięcznie.

Ale to tylko wrażenie. Pamiętaj, że z czasem wysokość zarobków rośnie – nie tylko Twoich, ale i ogólnie, w gospodarce. Dla przykładu: dzisiejsza wypłata wynosząca 2200 zł netto w 2060 r., czyli w momencie przejścia pracownika na emeryturę, osiągnie poziom ok. 5500 zł netto. To zasługa zakładanego w długim okresie przeciętnego wzrostu wynagrodzeń w gospodarce na poziomie 2,5% (to jedno z założeń kalkulatora KNF).

To oznacza, że emerytura pracownika wyniesie tylko połowę jego ostatnich zarobków. To i tak całkiem nieźle, bo z wielu wyliczeń – także samego ZUS-u – wynika, że stopa zastąpienia, czyli stosunek wysokości emerytury do ostatniej wypłaty, w 2050 r. może wynosić tylko 25–30%. Czyli średnio emeryt będzie musiał żyć za niecałą jedną trzecią tego, co zarabiał.  Wielkości te różnią się ze względu na założenia poczynione przy wyliczeniach – przyjęte przez KNF są nieco bardziej optymistyczne. Jak będzie w rzeczywistości? To się okaże. Trzeba pamiętać, że to szacunki oparte na założeniach statystycznych.

Wcześniejsza emerytura, a może późniejsza?

Niekiedy pracownicy decydują się na późniejszą lub wcześniejszą emeryturę. Przyczyny mogą być różne, warto jednak wiedzieć, jak obliczyć emeryturę w takiej sytuacji. Kalkulator emerytalny pokazuje ciekawą zależność: gdyby pracownik zdecydował się na przejście na emeryturę później, np. w wieku 70 lat, a do tego czasu pracowałaby i opłacała składki, jej świadczenie mogłoby sięgnąć 4064,93 zł, a więc około 30% więcej.

Tak duża różnica wynika z tego, że dłużej opłacając składki, gromadzimy większy kapitał emerytalny i skracamy prognozowaną długość życia na emeryturze. Świadczenie staje się więc znacznie wyższe.

Gdyby jednak pracownik zdecydował się na wcześniejsze przejście na emeryturę, np. w wieku 60 lat, mógłby liczyć na tzw. emeryturę częściową i dopiero po osiągnięciu 65. roku życia, gdy nabrałaby już prawa do świadczenia w pełnej wysokości, jego emerytura wzrosłaby. Wcześniejsze przechodzenie na emeryturę znacznie obniża zatem miesięczne świadczenie.

Jak rozumieć dane z ZUS?

Jeszcze dokładniejsze możliwości przeliczenia emerytury daje Platforma Usług Elektronicznych ZUS (https://pue.zus.pl/portal/logowanie.npi). Można tam znaleźć odpowiedź jak obliczyć emeryturę, uwzględniając swoje faktyczne zarobki – obecne i przeszłe. Co ważne, PUE pokazuje emeryturę, którą wypracowałeś do tego momentu – czyli z realnie opłaconych już składek, a nie prognozowaną z uwzględnieniem Twoich zarobków w przyszłości.

Na PUE dokładnie odnotowane są wszystkie uiszczone przez Ciebie i przez Twojego pracodawcę składki. Warto regularnie sprawdzać, czy są one odprowadzane w prawidłowej wysokości. Ponadto wyliczony jest tam Twój kapitał początkowy, jeśli pracowałeś przed 1999 r.

Co to jest kapitał początkowy?

By wiedzieć, jak obliczyć emeryturę, należy znać tak zwany kapitał początkowy. Przed reformą emerytalną w 1999 r. składki emerytalne nie były odkładane tak jak dziś, na indywidualnym koncie ubezpieczonego. Aby jednak te lata liczyły się do emerytury, kapitał został przeliczony. Jak? Za pomocą specjalnego algorytmu biorącego pod uwagę liczbę przepracowanych lat, a nie wysokość zarobków. Tak wyliczony kapitał został dodany do Twojego konta. 

 Dalszy przyrost Twoich oszczędności emerytalnych uzależniony jest od tego, ile zarabiasz i jak wysokie składki opłacasz (albo sam – jeśli jesteś przedsiębiorcą, albo wraz z pracodawcą – jeśli jesteś zatrudniony na umowę o pracę). Jeśli nie zadowala Cię szacowana wysokość emerytury, możesz coś z tym zrobić. Co? Podpowiadamy poniżej.

Jak oszczędzać pieniądze na emeryturę?

Dodatkowe oszczędzanie na emeryturę może przybierać różne formy. Kapitał można gromadzić na kontach IKE i IKZE prowadzonych przez zakłady ubezpieczeń, w funduszach inwestycyjnych czy dobrowolnych towarzystwach emerytalnych.