Podróż autem to przede wszystkim niezależność, zwłaszcza, gdy planujesz tzw. „objazdową” wycieczkę, czyli chcesz odwiedzić kilka krajów lub miejscowości w jednym państwie. Bez dwóch zdań jesteś niezależny i masz możliwość dotarcia w mniej dostępne miejsca. Co więcej, nie musisz przejmować się liczbą czy wymiarami walizek, które zabierasz ze sobą. Do podróży samochodem po Europie trzeba się jednak dobrze przygotować.

1 KROK: Dobre przygotowanie auta do podróży

Bardzo ważną rzeczą jest uważne sprawdzenie stanu auta. Będzie musiał on pokonać znaczne odległości, a naprawa usterek za granicą jest zazwyczaj nie tylko bardzo kosztowna, lecz także znacznie bardziej uciążliwa, zwłaszcza jeśli utkniemy gdzieś w drodze. Sam możesz sprawdzić np. ciśnienie w oponach, stan koła zapasowego czy poziom oleju i płynu hamulcowego. Jeśli jednak nie masz odpowiedniej wiedzy, możesz skorzystać z pomocy mechanika. Kontroli stanu pojazdu najlepiej dokonać na kilka tygodni przed planowaną datą wyjazdu, żeby w razie zdiagnozowania usterek mieć jeszcze czas na ich naprawienie.

Kiedy już upewnisz się, że Twój samochód jest w dobrym stanie technicznym, zadbaj o jego odpowiednie wyposażenie. Wymogi dotyczące tego, co powinno znaleźć się w naszym aucie różnią się w zależności od poszczególnych krajów (listę znajdziesz poniżej). Co zabrać w podróż samochodem? W podstawowym wyposażeniu powinna znaleźć się apteczka, sprawna gaśnica, trójkąt ostrzegawczy i kamizelka odblaskowa. Wybierając się w okolice basenu Morza Śródziemnomorskiego będziemy musieli przejechać przez Czechy i Słowację. W tych krajach wymogi dotyczące wyposażenia pojazdu są bardzo restrykcyjne. Niezastosowanie się do nich może poskutkować karą finansową. Nie zapomnijmy o dokumentach, które podczas zagranicznych podróży powinniśmy mieć ze sobą. Kierowca musi zabrać dowód rejestracyjny samochodu (z ważnym przeglądem technicznym), książeczkę serwisową pojazdu, aktualne ubezpieczenie OC.

Pomyśl też o dobrym ubezpieczeniu komunikacyjnym, które będzie działało za granicą, jeśli oczywiście jeszcze takiej polisy nie posiadasz. Ubezpieczenie samochodu, które musisz mieć w krajach Unii Europejskiej to na pewno ubezpieczenie OC. Jeśli podróżujesz przez kraje spoza Unii potrzebujesz zielonej karty.

Pakiet ubezpieczeń samochodowych, w który wyposażysz swoje auto, powinien zapewnić pokrycie kosztów holowania auta, jego naprawę i samochód zastępczy na dalszą podróż. Czytaj więcej, jakie ubezpieczenie komunikacyjne powinieneś mieć na wyjazd zagraniczny.

2 KROK: Przepisy ruchu drogowego za granicą

Przed wyjazdem sprawdź nie tylko trasę przejazdu, nawet jeśli masz nawigację w samochodzie, ale także zapoznaj się z obowiązującymi przepisami ruchu drogowego kraju. I to nie tylko docelowego państwa podróży, lecz także krajów leżących na trasie. Brak wiedzy w zakresie przepisów ruchu drogowego, może sporo kosztować.

• Dopuszczalna prędkość

Ceny mandatów w krajach europejskich są różne, ale zazwyczaj są wyższe, niż w Polsce. Przykładowo, przekroczenie prędkości o 20 km/h najbardziej zaboli nas w Norwegii, tam kara wynosi ok. 400 euro (w zależności od prędkości, która jest dopuszczalna na danej drodze). Jeśli zdarzy się nam jechać do 10 km/h za szybko, w Polsce nie dostaniemy mandatu, a w Norwegii wysokość mandatu sięgnie 65 euro (do 5 km/h) lub 135 euro (do 10 km/h).

Co jest również ciekawe, we Włoszech obowiązuje „taryfa nocna”, za wykroczenia w nocy (tj. w godzinach 22:00 - 7:00) zapłacimy średnio o 30% więcej, niż w pozostałych godzinach.

• Opłaty za korzystanie z autostrad

Za przejazd autostradami nie zapłacisz podróżując przez Niemcy, Finlandię, Danię, Szwecję, Belgię, Holandię, Luksemburg, Wielką Brytanię, Estonię, Litwę, Łotwę, Rosję (przy wjeździe pobierana jest opłata wjazdowa i ekologiczna), Ukrainę (przy wjeździe do kraju płaci się taksę ekologiczną, której wysokość zależy od pojemności silnika pojazdu - ok.10 euro za każde 1000 ccm). Te kraje są niestety w mniejszości, bo w pozostałych krajach Europy obowiązują już opłaty za autostrady.

W wielu miejscach zamiast stosowanych w Polsce bramek przy wjeździe na autostradę, formą zapłaty są winiety lub winiety elektroniczne. Winiety „tradycyjne” naklejamy na przednią szybę pojazdu (należy przy tym nakleić ją w odpowiednim miejscu na szybie). Kupując winiety elektroniczne, musisz podać numer rejestracyjny samochodu oraz zachować dowód zakupu. Winiety można kupić zazwyczaj na stacjach benzynowych czy przy przekraczaniu granicy, w przypadku e-winietek np. na Słowacji stworzono aplikację mobilną, można też nabyć je za pośrednictwem strony internetowej.

Winiety możesz zakupić online jeszcze przed wyjazdem z Polski np. na stronie winiety.com.pl

• Wyposażenie samochodu na wakacjach

Samochody podróżujące po krajowych drogach zgodnie z polskim prawem muszą być wyposażone w trójkąt ostrzegawczy i gaśnicę. Wymagania dotyczące akcesoriów na pokładzie samochodu nie są takie same dla wszystkich państw europejskich, nawet dla członków Unii Europejskiej. Kraje mają swobodę w określeniu obowiązkowego wyposażenia auta, dlatego każdy z nich posiada własną listę wymaganego sprzętu. Jak to wygląda to w szczegółach?

Aktualne wymagania dotyczące obowiązkowego sprzętu w aucie publikuje Komisja Europejska - możesz sprawdzić tutaj: http://ec.europa.eu/transport/road_safety/going_abroad/index_pl.htm

Czy wyjeżdżając w podróż samochodem po Europie jesteś zobowiązany wyposażyć auto w wymagany sprzęt?

Z obowiązku kupowania wyposażenia wymaganego w innych państwach zwalnia nas przyjęta przez wszystkie kraje wspólnoty Konwencja Wiedeńska o ruchu drogowym z 1968 roku. Mówi ona w jednym z zapisów, że wyjeżdżając autem za granicę, samochód musi być wyposażony tylko w ten sprzęt, do czego obliguje nas prawo krajowe.

Jak to jest w praktyce? Zdarzają się jednak nadal próby ukarania mandatem kierowcy za brak wymaganego lokalnymi przepisami wyposażenia. Czasem trudno jest wytłumaczyć policjantowi w obcym państwie, dlaczego nie posiadamy wymaganego wyposażenia. Jak postąpić w sytuacji, gdy otrzymasz mandat? Jeśli przyjmiesz mandat, będziesz musiał uiścić opłatę. Jeśli odmówisz przyjęcia kary finansowej, będziesz musiał skorzystać z pomocy prawnej na terenie danego państwa (możesz wykupić ubezpieczenie pomocy prawnej). Na pewno warto skontaktować się z polskim konsulatem - najlepiej zadzwonić do niego w momencie kontroli.

• Światła mijania

Światła mijania w Czechach i na Słowacji powinny być włączone przez całą dobę. Za niezastosowanie się do tych przepisów grozi mandat do 5000 CZK (ok. 810 PLN). Trzeba też pamiętać, że w Czechach opłatę taką trzeba uiścić bezpośrednio u policjanta (kiedyś przyjmowali oni wyłącznie gotówkę, teraz coraz częściej są wyposażeni w terminale płatnicze).

• Dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi

Dobra zasada mówi: piłeś, nie jedź. Mimo to w niektórych krajach regulacje prawne dopuszczają znikome stężenie alkoholu we krwi – w Polsce to 0,2 promila.

W Czechach nawet śladowa ilość alkoholu jest niedozwolona, a wysokość mandatów dochodzi do 50 tys. CZK (ok. 8 100 PLN), przy czym odmówienie poddania się badaniu jest traktowane na równi z byciem pod wpływem alkoholu.

W Grecji, Hiszpanii i we Włoszech maksymalna dopuszczalna ilość to 0,5 promila, ale nie dotyczy to kierowców początkujących (ze stażem mniejszym niż trzy lata) i zawodowych – dla nich przepisy są bardziej surowe. We Włoszech nie mogą mieć jakichkolwiek ilości alkoholu we krwi, w Grecji jego stężenie może wynosić co najwyżej 0,2 promila, a w Hiszpanii 0,3 promila.

W Skandynawii dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi: w Norwegii 0,2 promila, w Finlandii 0,22 promila, w Szwecji 0,2 promila, a w Danii 0,5 promila.

W krajach Beneluksu dopuszczalne stężenie alkoholu wynosi odpowiednio: w Holandii 0,5 promila dla doświadczonych i zawodowych kierowców, ale początkujący 0,2 promila, w Belgii 0,5 promila i tylko zawodowi 0,2 promila, a w Luksemburgu 0,5 promila dla doświadczonych a pozostali kierowcy 0,2 promila.

Najwyższe dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi jest w Wielkiej Brytanii i w Lichtensteinie, na Malcie – 0,8 promila.

3 KROK: Opieka zdrowotna w Europie

Podstawową rzeczą, którą należy zrobić przed rozpoczęciem podróży samochodem po Europie, jest wyrobienie dla siebie i pozostałych uczestników wycieczki EKUZ, czyli Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego. Dzięki niej, w państwach Unii Europejskiej oraz należących do Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA): Islandii, Liechtensteinu, Norwegii lub Szwajcarii, będzie Ci przysługiwał taki sam pakiet usług medycznych, jak jego obywatelom.

Uzyskanie karty EKUZ jest bardzo sprawne i szybkie. Jeśli zgłosisz się po nią osobiście, otrzymasz ją „od ręki”. Jeśli wypełnisz wniosek (znajdziesz na stronie EKUZ ekuz.nfz.gov.pl/wypoczynek/wniosek-o-wydanie-ekuz) i pocztą elektroniczną otrzymasz kartę EKUZ w 3 dni od daty wpływu e-maila. Korzyści z posiadania jej jest naprawdę sporo.

Warto jednak wiedzieć, że posiadanie karty EKUZ nie sprawi, że w razie wypadku lub choroby pokryje ona w pełni koszty leczenia, lecz jedynie, że w takiej sytuacji będziesz traktowany jak mieszkaniec odpowiedniego kraju i mimo EKUZ musisz pokryć część lub nawet całość kosztów. W aplikacji EKUZ, którą możesz bezpłatnie ściągnąć na swój smartfon, sprawdzisz zakres świadczeń i koszty.

Posiadając natomiast odpowiednią polisę w podróży, nie musisz już się martwić tym, czy szpital do którego trafisz jest publiczny czy prywatny i ile możesz zapłacić za pobyt w nim. Podobnie sprawa wygląda z transportem do Polski. Koszty transportu medycznego pokryje ubezpieczyciel w ramach polisy turystycznej. Jeżeli zajdzie taka konieczność, zorganizuje również pomoc prawnika czy tłumacza oraz kierowcę zastępczego, gdy ubezpieczony, który był kierowcą auta nie będzie mógł dalej go prowadzić.

O ubezpieczeniu komunikacyjnym dla auta podróżującego po Europie przeczytasz w artykule: Czy polisa OC będzie działać za granicą?