Podróż autem to przede wszystkim niezależność, zwłaszcza gdy planujesz tzw. objazdową wycieczkę - chcesz odwiedzić kilka krajów lub miejscowości w jednym państwie. Bez dwóch zdań jesteś niezależny i masz możliwość dotarcia w mniej dostępne miejsca. Co więcej, nie musisz przejmować się liczbą czy wymiarami walizek, które zabierasz ze sobą. Ogranicza Cię jedynie pakowność pojazdu. Do podróży samochodem po Europie trzeba się jednak dobrze przygotować.
1. KROK: DOBRE PRZYGOTOWANIE AUTA DO PODRÓŻY
Bardzo ważną rzeczą jest uważne sprawdzenie stanu pojazdu. Będzie musiał pokonać znaczne odległości, a naprawa usterek za granicą jest zazwyczaj nie tylko kosztowna, lecz także dużo bardziej uciążliwa. Sam możesz sprawdzić np. ciśnienie w oponach, stan koła zapasowego czy poziom oleju i płynu hamulcowego. Jeśli jednak nie masz odpowiedniej wiedzy, skorzystaj z pomocy mechanika. Kontroli stanu pojazdu najlepiej dokonać na kilka tygodni przed planowaną datą wyjazdu, żeby w razie zdiagnozowania usterek mieć jeszcze czas na ich naprawę.
Kiedy już upewnisz się, że Twój samochód jest w dobrym stanie technicznym, zadbaj o jego odpowiednie wyposażenie. Wymogi dotyczące tego, co powinno znaleźć się w naszym aucie, różnią się w zależności od poszczególnych krajów (listę znajdziesz poniżej). Co zabrać w podróż własnym samochodem? W podstawowym wyposażeniu powinna znaleźć się apteczka, sprawna gaśnica, trójkąt ostrzegawczy i kamizelka odblaskowa. Wybierając się w okolice basenu Morza Śródziemnego, będziemy musieli przejechać przez Czechy i Słowację. W tych krajach wymogi dotyczące wyposażenia pojazdu są bardzo restrykcyjne. Niezastosowanie się do nich może poskutkować karą finansową. Nie zapomnijmy o dokumentach samochodowych podróży, które podczas zagranicznych wyjazdów powinniśmy mieć ze sobą. Kierowca musi zabrać dowód rejestracyjny samochodu (z ważnym przeglądem technicznym), książeczkę serwisową pojazdu, aktualne ubezpieczenie OC. Powinien mieć też ze sobą swoje prawo jazdy.
Pomyśl również o dobrym ubezpieczeniu komunikacyjnym, które będzie działało za granicą, jeśli oczywiście jeszcze takiej polisy nie posiadasz. Ubezpieczenie samochodu, które musisz mieć w krajach Unii Europejskiej, to na pewno ubezpieczenie OC. Jeśli podróżujesz przez kraje spoza Unii, potrzebujesz zielonej karty.
Pakiet ubezpieczeń samochodowych, w który wyposażysz swoje auto, powinien zapewnić pokrycie kosztów holowania pojazdu, jego naprawę i samochód zastępczy na dalszą podróż. Przyda się assistance, NNW czy AC. Czytaj więcej, jakie ubezpieczenie komunikacyjne powinieneś mieć na wyjazd zagraniczny.
2. KROK: PRZEPISY RUCHU DROGOWEGO ZA GRANICĄ - O CZYM WARTO PAMIĘTAĆ?
Przed wyjazdem powinieneś nie tylko dokonać wyboru trasy przejazdu, nawet jeśli masz nawigację w samochodzie, ale także zapoznać się z obowiązującymi przepisami ruchu drogowego kraju. I to nie tylko docelowego państwa podróży, lecz także krajów leżących na trasie. Brak wiedzy w zakresie przepisów ruchu drogowego może sporo kosztować. Musisz zapoznać się z wytycznymi związanymi z opłatami drogowymi i zasadami ich uiszczania.
DOPUSZCZALNA PRĘDKOŚĆ
Ceny mandatów w krajach europejskich są różne, ale zazwyczaj wyższe niż w Polsce. Przykładowo przekroczenie prędkości o 20 km/h najbardziej zaboli nas w Norwegii, tam kara wynosi ok. 585 euro (w zależności od prędkości, która jest dopuszczalna na danej drodze). Jeśli na drodze, gdzie obowiązuje ograniczenie 50 km/h, będziesz jechać o 20 km/h za szybko, to w Szwecji w przeliczeniu na złotówki zapłacisz mandat około 1000 zł, w Finlandii około 940 zł, a w Holandii 920 zł. We Włoszech będzie to około 820 zł. W Polsce dla porównania - 200 zł.
Jeśli zdarzy się nam jechać do 10 km/h za szybko, w Polsce dostaniemy symboliczny mandat do 50 zł, a w Norwegii wysokość sięgnie około 470 zł (do 5 km/h) lub około 1280 zł (do 10 km/h).
Co jest również ciekawe, we Włoszech obowiązuje „taryfa nocna”. Za wykroczenia w nocy (tj. w godzinach 22:00 - 7:00) zapłacimy średnio o 30% więcej niż w pozostałych. Koszty podróży w czasie wakacji samochodem po Europie w takim przypadku zdecydowanie wzrosną. Warto wziąć pod uwagę taką kwestię.
OPŁATY ZA KORZYSTANIE Z AUTOSTRAD
Za przejazd autostradami nie zapłacisz, podróżując przez Niemcy, Finlandię, Danię, Szwecję, Belgię, Holandię, Luksemburg, Estonię, Islandię, Andorę, Cypr, Liechtenstein, Maltę, Monako, San Marino, Rosję (przy wjeździe pobierana jest opłata wjazdowa i ekologiczna), Ukrainę (przy wjeździe do kraju płaci się taksę ekologiczną, której wysokość zależy od pojemności silnika pojazdu - ok.10 euro za każde 1000 ccm). Te kraje są niestety w mniejszości, bo w pozostałych państwach Europy obowiązują już opłaty za autostrady.
W wielu miejscach zamiast stosowanych w Polsce bramek przy wjeździe na autostradę formą zapłaty są winiety lub winiety elektroniczne. „Tradycyjne” naklejamy na przednią szybę pojazdu (należy przy tym umieścić ją w odpowiednim miejscu na szybie). Kupując winiety elektroniczne, musisz podać numer rejestracyjny samochodu oraz zachować dowód zakupu.
Winiety można kupić zazwyczaj na stacjach benzynowych czy przy przekraczaniu granicy, w przypadku e-winietek np. na Słowacji stworzono aplikację mobilną, można też nabyć je za pośrednictwem strony internetowej. Obowiązują na Węgrzech, w Austrii, Rumunii, w Czechach, Bułgarii, Szwajcarii czy w Słowenii.
Winiety możesz zakupić online jeszcze przed wyjazdem z Polski, np. na stronie winiety.com.pl.
Jeśli autostrady są płatne, to w wielu europejskich krajach opłaca się je na bramkach. Na przykład w Chorwacji przy wjeździe na autostradę pobierasz bilet, a przy wyjeździe rozliczasz przejazd.
WYPOSAŻENIE SAMOCHODU NA WAKACJACH
Samochody podróżujące po krajowych drogach zgodnie z polskim prawem muszą być wyposażone w trójkąt ostrzegawczy i gaśnicę. Wymagania dotyczące akcesoriów na pokładzie samochodu nie są takie same dla wszystkich państw europejskich, nawet dla członków Unii Europejskiej. Kraje mają swobodę w określeniu obowiązkowego wyposażenia auta, dlatego każdy z nich ma własną listę wymaganego sprzętu. Jak to wygląda w szczegółach?
Aktualne wymagania dotyczące obowiązkowego sprzętu w aucie publikuje Komisja Europejska - możesz sprawdzić tutaj: http://ec.europa.eu/transport/road_safety/going_abroad/index_pl.htm
CZY WYJEŻDŻAJĄC W PODRÓŻ SAMOCHODEM PO EUROPIE, JESTEŚ ZOBOWIĄZANY WYPOSAŻYĆ AUTO W WYMAGANY SPRZĘT?
Z obowiązku kupowania wyposażenia wymaganego w innych państwach zwalnia nas przyjęta przez wszystkie kraje wspólnoty Konwencja Wiedeńska o ruchu drogowym z 1968 roku. Mówi ona w jednym z zapisów, że wyjeżdżając autem za granicę, samochód musi być wyposażony tylko w ten sprzęt, do czego obliguje nas prawo krajowe.
Jak to wygląda w praktyce? Zdarzają się nadal próby ukarania mandatem kierowcy za brak wymaganego lokalnymi przepisami wyposażenia. Czasem trudno jest wytłumaczyć policjantowi w obcym państwie, dlaczego nie posiadamy wymaganego wyposażenia. Jak postąpić w sytuacji, gdy otrzymasz mandat? Jeśli przyjmiesz go, będziesz musiał uiścić opłatę. Jeśli odmówisz kary finansowej, skorzystaj z pomocy prawnej na terenie danego państwa (możesz wykupić ubezpieczenie pomocy prawnej). Na pewno warto skontaktować się z polskim konsulatem - najlepiej zadzwonić do niego w momencie kontroli.
ŚWIATŁA MIJANIA
Światła mijania np. w Czechach i na Słowacji powinny być włączone przez całą dobę. Za niezastosowanie się do tych przepisów grozi mandat do 60 euro (około 300 zł). Trzeba też pamiętać, że w Czechach opłatę taką trzeba uiścić bezpośrednio u policjanta (kiedyś przyjmowali oni wyłącznie gotówkę, teraz coraz częściej są wyposażeni w terminale płatnicze).
DOPUSZCZALNE STĘŻENIE ALKOHOLU WE KRWI
Dobra zasada mówi: piłeś, nie jedź. Mimo to w niektórych krajach regulacje prawne dopuszczają znikome stężenie alkoholu we krwi.
W Czechach nawet śladowa ilość alkoholu jest niedozwolona, a wysokość mandatów dochodzi do 50 tys. CZK (ok. 8 100 PLN), przy czym odmówienie poddania się badaniu jest traktowane na równi z byciem pod wpływem alkoholu. Dodatkowo może być nałożona kara dwuletniego zakazu prowadzenia pojazdu w tym kraju.
W Grecji, Hiszpanii i we Włoszech maksymalna dopuszczalna ilość to 0,5 promila, ale nie dotyczy to kierowców początkujących (ze stażem mniejszym niż trzy lata) i zawodowych – dla nich przepisy są surowsze. We Włoszech nie mogą mieć jakichkolwiek ilości alkoholu we krwi, w Grecji jego stężenie może wynosić co najwyżej 0,2 promila, a w Hiszpanii 0,3 promila.
W Skandynawii dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi to: w Norwegii 0,2 promila, w Finlandii 0,5 promila, w Szwecji 0,2 promila, a w Danii 0,5 promila.
W krajach Beneluksu wynosi odpowiednio: w Holandii 0,5 promila dla doświadczonych i zawodowych kierowców, ale początkujących - 0,2 promila. W Belgii - 0,5 promila, a zawodowi - 0,2 promila.
Najwyższe dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi jest w Wielkiej Brytanii i w Liechtensteinie, w Irlandii, Luksemburgu i na Malcie – 0,8 promila.
3. KROK: OPIEKA ZDROWOTNA W EUROPIE PODCZAS WAKACJI SAMOCHODEM
Podstawową rzeczą, którą należy zrobić przed rozpoczęciem podróży samochodem po Europie, jest wyrobienie dla siebie i pozostałych uczestników wycieczki EKUZ, czyli Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego. Dzięki niej w państwach Unii Europejskiej oraz należących do Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA): Islandii, Liechtensteinu, Norwegii lub Szwajcarii, będzie Ci przysługiwał taki sam pakiet usług medycznych jak jego obywatelom.
Uzyskanie karty EKUZ jest bardzo sprawne i szybkie. Jeśli zgłosisz się po nią osobiście, otrzymasz ją „od ręki”. Ewentualnie wystarczy, że wypełnisz wniosek (znajdziesz na stronie EKUZ ekuz.nfz.gov.pl/wypoczynek/wniosek-o-wydanie-ekuz) i wyślesz go pocztą elektroniczną, otrzymasz kartę EKUZ po kilku dniach od daty wpływu e-maila. Korzyści z posiadania jej jest naprawdę sporo.
Warto jednak wiedzieć, że posiadanie karty EKUZ nie sprawi, że w razie wypadku lub choroby pokryje ona w pełni koszty leczenia. W takiej sytuacji będziesz traktowany jak mieszkaniec danego kraju i mimo EKUZ musisz pokryć część lub nawet całość kosztów. W aplikacji EKUZ, którą możesz bezpłatnie ściągnąć na swój smartfon, sprawdzisz zakres świadczeń i koszty.
Posiadając natomiast odpowiednią polisę w podróży, nie musisz już się martwić tym, czy szpital, do którego trafisz, jest publiczny czy prywatny i ile możesz zapłacić za pobyt w nim. Podobnie sprawa wygląda z transportem do Polski. Koszty transportu medycznego pokryje ubezpieczyciel w ramach polisy turystycznej. Jeżeli zajdzie taka konieczność, zorganizuje również pomoc prawnika czy tłumacza oraz kierowcę zastępczego, gdy ubezpieczony, który był kierowcą auta, nie będzie mógł dalej go prowadzić.
O ubezpieczeniu komunikacyjnym dla auta podróżującego po Europie przeczytasz w artykule: Czy polisa OC będzie działać za granicą?
