Odszkodowanie za odwołany lot - kiedy nam przysługuje, jak je uzyskać?

Prawa pasażera linii lotniczych

Odszkodowanie za odwołany lot przysługuje wszystkim tym, którzy zechcą się o nie ubiegać i którzy ucierpieli na skutek takiej sytuacji. Jego wysokość zależy od tego, na jaką trasę mieliśmy bilet. Krótsze podróże to niższe zadośćuczynienie. Ale żeby dostać taką rekompensatę, trzeba o nią zawalczyć. Gdyby pasażerowie wiedzieli, jak dociekać swoich praw, firmy byłyby zmuszone wypłacić odszkodowania liczone w milionach euro. Odwołany lot? Co robić? Pierwszą rzeczą, którą należy zrobić po tym, jak nasz transport został anulowany, jest skontaktowanie się z przewoźnikiem. Niektóre linie lotnicze udostępniają na swoich stronach internetowych specjalne formularze. Można również zdecydować się na wypełnienie unijnego wzoru skargi.

Wymienione poniżej prawa dotyczą pasażerów podróżujących w granicach Unii Europejskiej, a także odlatujących z lotniska znajdującego się na terytorium Unii do krajów trzecich czy też przylatujących na lotnisko, które znajduje się na terytorium Unii z kraju trzeciego, korzystając z usług przewoźnika wspólnotowego.

Jeżeli lot zostanie odwołany, przewoźnik jest zobowiązany zapewnić pasażerom odpowiednią opiekę. Co obejmuje taka opieka? W szczególności posiłki i napoje (w ilości adekwatnej do czasu oczekiwania), rozmowy telefoniczne oraz koszty transportu i zakwaterowania w hotelu, gdy podróżujący musi oczekiwać jedną lub więcej nocy na lot. 

Prawo do opieki nie przysługuje, jeśli opóźnienie trwa:

• mniej niż 4 godziny w przypadku lotów innych niż wewnątrzwspólnotowe o długości ponad 3500 km,
• mniej niż 3 godziny w przypadku lotów innych niż wewnątrzwspólnotowe o długości 1500-3500 km,
• mniej niż 3 godziny w przypadku lotów wewnątrzwspólnotowych o długości powyżej 1500 km,
• mniej niż 2 godziny w przypadku lotów do 1500 km. 

Odwołanie bądź opóźnienie lotu daje również możliwość ubiegania się o odszkodowanie lub zwrot pełnej ceny biletu i bezpłatnego powrotu. Pasażer ma prawo odstąpić od umowy, jeśli lot został odwołany bądź jest opóźniony o więcej niż 5 godzin. Wówczas przewoźnik musi zwrócić koszt biletu (po cenie zakupu) w terminie maksymalnie 7 dni. Kolejne prawa osoby podróżującej to:

• prawo do zmiany planu podróży, 
• prawo do złożenia skargi na przewoźnika lotniczego, 
• prawo do informacji o prawach pasażera, 
• prawo do informacji o tożsamości przewoźnika, 
• prawo do zwrotu części ceny biletu za zmianę klasy podróży.

W jakich sytuacjach lot może zostać odwołany?

Przez pojęcie odwołanego lotu rozumie się lot, który:

• w ogóle się nie rozpoczął, 
• wystartował, jednak ze względu na okoliczności zawrócił do miejsca wylotu, 
• został przekierowany, przez co start nastąpił z innego lotniska w innym mieście.

Powodów do odwołania lotu może być wiele, do najczęstszych zaliczamy:

• problemy techniczne lotu - samolot jest niesprawny, odbycie lotu jest więc niemożliwe bądź niebezpieczne,
• ekstremalne warunki pogodowe - choć najnowsze samoloty są przystosowane do pracy w trudnych warunkach atmosferycznych, nie zawsze jest to możliwe,
• problemy operacyjne przewoźnika - do problemów operacyjnych zaliczamy np. brak personelu,
• zagrożenie dla zdrowia i życia pasażerów - mowa tu m.in. o zagrożeniach, które tworzą pasażerowie,
• obostrzenia ruchu bądź obostrzenia wieży kontroli lotów - każdy lot ma swój przydział, czyli ustalone godziny startu i lądowania. Odwołanie lotu może nastąpić ze względu np. na brak miejsca do wylądowania. 

Poza sytuacjami, w których lot może zostać odwołany, zdarzają się i takie, w których przewoźnik ma prawo wyprosić pasażera z pokładu samolotu. Mowa tutaj między innymi o sytuacjach, w których pasażer nie stosuje się do zaleceń załogi i stwarza tym samym niebezpieczeństwo dla siebie oraz innych. W zależności od powagi sytuacji załoga ma prawo zdecydować o wcześniejszym wylądowaniu i wyproszeniu pasażera. Zdecydowana większość linii lotniczych nie wpuszcza na pokład osób, które są pod wpływem alkoholu bądź środków odurzających. Każda linia lotnicza ma swój regulamin i restrykcyjne zasady, warto więc przed rozpoczęciem lotu się z nimi zapoznać. Czasem nawet nieumyślne zachowanie może nieść za sobą naprawdę przykre konsekwencje. 

Kiedy przysługuje odszkodowanie za odwołany lot?

Pasażer może ubiegać się o odszkodowanie, jeśli przyczyna odwołania lotu leży w zakresie odpowiedzialności linii lotniczej. Zakres reguluje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego  Rady UE nr 261/2004 z 11 lutego 2004 r., w którym ustalono, że odszkodowanie przysługuje w przypadku:

• lotu obsługiwanego przez linie lotnicze spoza UE oraz których wylot ma miejsce z lotniska UE,
• lotu obsługiwanego przez linie lotnicze zarejestrowane w UE oraz których trasa obejmuje przynajmniej jedno lotnisko w UE jako start lub lądowanie. 

Zasady są takie same zarówno w przypadku linii tradycyjnych, jak i czarterowych czy niskokosztowych. Nie ma tutaj żadnych wyjątków.

Mówiąc o odszkodowaniu za odwołany lot, warto wspomnieć również o ubezpieczeniu turystycznym, które nierzadko pozwala uzyskać rekompensatę za zgubiony lub skradziony bagaż. Jego wykupienie umożliwia otrzymanie odszkodowania z dwóch źródeł - od linii lotniczych i ubezpieczyciela. Poszukując takiej polisy warto przeczytać Ogólne Warunki Ubezpieczenia i sprawdzić, co dokładnie jest objęte zakresem ochrony, a także jakie wyłączenia odpowiedzialności towarzystwa ubezpieczeniowego zostały przyjęte. 

Kiedy nie otrzymamy odszkodowania?

Otrzymanie odszkodowania za odwołany lot nie zawsze jest możliwe. Nie zostanie ono wypłacone, jeżeli:

• odwołanie lotu nastąpiło co najmniej 14 dni przed planowaną podróżą i pasażer został poinformowany, 
• odwołanie lotu nastąpiło między 14 a 7 dniem przed planowaną podróżą, a pasażerowi zaproponowano podróż alternatywną (wylot nie może odbyć się wcześniej niż 2 godziny przed pierwszym planowanym lotem, a przylot nie może nastąpić później niż na 4 godziny przed pierwszym planowanym przylotem),
• odwołanie lotu nastąpiło przed 7 dniem przed planowaną podróżą, a pasażerowi zaproponowano podróż alternatywną (wylot nie może odbyć się wcześniej niż godzinę przed pierwszym planowanym lotem, a przylot nie może nastąpić później niż 2 godziny przed pierwszym planowanym przylotem),
• zaistniała sytuacja nadzwyczajna, której nie dało się uniknąć, pomimo podjęcia racjonalnych kroków. Mowa tu o warunkach meteorologicznych, zagrożeniach bezpieczeństwa czy destabilizacji sytuacji politycznej.

Zmiana klasy podróży w samolocie - co teraz?

Jeśli przez odwołany lot pasażer został umieszczony w klasie wyższej niż ta, na którą wykupił bilet, przewoźnik nie ma prawa domagać się dopłaty żadnych pieniędzy. Jeżeli z kolei został umieszczony w klasie niższej niż ta, na którą wykupił bilet, przewoźnik jest zobowiązany do zwrotu części pieniędzy. W przypadku lotów o długości do 1500 km będzie to 30% ceny biletu. W przypadku lotów o długości od 1500 do 3500 km powinien zwrócić 50% ceny biletu. Nie dotyczy to jednak lotów pomiędzy europejskim terytorium państw UE a francuskimi departamentami zamorskimi. W przypadku lotów o długości większej niż 3500 km przewoźnik zobligowany jest zwrócić 75% ceny biletu pasażerowi. 

Odszkodowanie za odwołany lot - jak długo trzeba czekać?

W ubieganiu się o odszkodowanie za odwołany lot duże znaczenie mają wszelkie zachowane przez nas dokumenty. Przydatna będzie karta pokładowa, potwierdzenie rezerwacji, zawiadomienie o odwołaniu lotu i elektroniczny bilet. Jeśli mamy niezbędne dokumenty, możemy skontaktować się z liniami lotniczymi w celu złożenia reklamacji, a także złożyć skargę do krajowego organu wykonawczego. O odszkodowanie można ubiegać się nie tylko w przypadku odwołania lotu, lecz także jeżeli został on znacząco opóźniony. 

Wniosek o odszkodowanie należy wysłać na adres prawny linii lotniczych. Ważne, aby adres był prawidłowy. W razie wątpliwości należy skontaktować się telefonicznie bądź mailowo. 

Taki wniosek powinien zawierać:

• dane osobowe pasażera,
• dane liniii lotniczych,
• nazwiska innych pasażerów,
• numer lotu i data rezerwacji, 
• adres lotniska odlotu i przylotu, 
• czas opóźnienia bądź informacja o odwołaniu lotu,
• kwotę odszkodowania, 
• konto bankowe pasażera.

Do wniosku należy również dołączyć wyżej wymienione dokumenty, czyli dowody świadczące o rezerwacji i zapłacie za lot. Po wysłaniu stosownego wniosku trzeba poczekać na decyzję liniii lotniczych. Jeśli wystąpią przesłanki przemawiające za wypłatą odszkodowania, lecz linia lotnicza nie uwzględni roszczenia, warto skorzystać z usług prawnika. Czas odszkodowania na wypłatę odszkodowania zależy od zaistniałych okoliczności oraz przewoźnika, jednak szacuje się, że proces egzekwowania odszkodowania może trwać od 3 do nawet 12 miesięcy. 

Wysokość odszkodowania za odwołany lot

Wysokość odszkodowania za odwołany lot zależy od długości trasy oraz tego, czy był to lot wewnątrzwspólnotowy. Z poniższej tabeli dowiesz się, o jakie odszkodowanie możesz wnioskować. 

Linia lotnicza, w przypadku odwołania podróży, może zaproponować pasażerowi alternatywny lot do miejsca docelowego. Jeśli wylot ma się odbyć następnego dnia od planowanego lotu bądź jeszcze później, przewoźnik jest zobowiązany do zapewnienia pasażerowi opieki, w tym m.in. wyżywienia i hotelu.