Najważniejsze modyfikacje w prawie drogowym
Przepisy drogowe w 2025 roku zmienią się na mocy projektu ustawy przedstawionej przez Ministerstwo Infrastruktury. Jednym z powodów modyfikacji jest konieczność wdrożenia prawa UE w Polsce. Do najważniejszych zmian zalicza się: wprowadzenie pojęcia zabójstwa drogowego, prawa jazdy dostępnego od 17. roku życia czy odebranie tego dokumentu po przekroczeniu prędkości o ponad 50 km/h także w terenie niezabudowanym.
Zmiany w systemie kar i punktów karnych
W 2025 roku mają zostać wprowadzone przepisy zwiększające bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Dotyczą one możliwości zatrzymania przez policję prawa jazdy, jeżeli kierowca poruszał się z prędkością przekraczającą dopuszczalną o co najmniej 50 km/h na drodze jednojezdniowej dwukierunkowej poza obszarem zabudowanym.
Obecnie możesz stracić prawo jazdy na 3 miesiące, jeśli przekroczysz dozwoloną prędkość w terenie zabudowanym o ponad 50 km/h. Otrzymasz mandat 1500 zł, a kolejne takie wykroczenie spowoduje wzrost kary do 3000 zł i 15 punktów karnych.
Projektowane zmiany dotyczą zniesienia możliwości „kasowania” punktów karnych. Obecnie możesz raz na 6 miesięcy odbyć odpłatne szkolenie i zmniejszyć liczbę tych punktów o 6. Nowelizacja zakłada, że nie będzie to możliwe, jeśli kara wynika z najpoważniejszych wykroczeń, czyli za:
- drastyczne przekroczenie prędkości,
- przejazd na czerwonym świetle,
- wyprzedzanie na przejściu dla pieszych.
Nowelizacja przepisów drogowych w 2025 roku wynika m.in. z potrzeby ograniczenia liczby wypadków. W 2024 roku, zgodnie z danymi Komendy Głównej Policji, na polskich drogach doszło do 21 528 takich zdarzeń, w których zginęło 1881 osób, a 24 825 zostało rannych. Liczba wypadków rok do roku wzrosła o 592, a rannych – o 700 osób. Mniej było ofiar śmiertelnych – o 12 osób.
To nie wszystko. W systemie prawnym pojawi się termin zabójstwa drogowego, zagrożonego wysokimi karami. Wobec kierowców łamiących sądowe zakazy prowadzenia pojazdów, sąd będzie mógł orzec zakaz dożywotni, konfiskatę auta czy karę pieniężną w wysokości minimum 10 000 zł.
Kary za jazdę pod wpływem alkoholu
W nowych przepisach mają znaleźć się też znaczące modyfikacje dotyczące kar za prowadzenie pojazdów pod wpływem alkoholu. Jeśli kierowca będzie mieć:
- Od 0,5 do 1,5 promila we krwi, lub będzie objęty zakazem prowadzenia pojazdów, sąd może zdecydować o przepadku samochodu.
- Powyżej 1,5 promila alkoholu we krwi – sąd obligatoryjnie orzeka konfiskatę pojazdu.
Planowane zmiany zakładają uniemożliwienie zawieszenia kary pozbawienia wolności w przypadku kierowców prowadzących pojazd pod wpływem alkoholu, u których wykryte zostanie ponad 1,5 promila.
Nowe stawki mandatów – porównanie 2024/2025
Właściwie nie ma żadnych większych zmian dla kierujących w 2025 roku w kwestii mandatów. Kary finansowe będą takie same jak w 2024 roku. Przekroczenie prędkości o 30 km/h ponad limit będzie groziło mandatem 400 zł, a o co najmniej 31 km/h – 800 zł. Maksymalny nakładany na kierowcę mandat wyniesie 2500 zł lub 5000 zł w przypadku recydywy.
Zaostrzenie kar za nielegalne wyścigi
Za udział w nielegalnych wyścigach przewidziano karę pozbawienia wolności w wymiarze od 3 miesięcy do 5 lat. Wykroczeniami będą sytuacje, w których kierowca driftuje i podrywa koła pojazdu, jeśli nie będzie to odbywało się w trakcie wyścigu.
Za nielegalny wyścig uznana będzie rażąco nieostrożna jazda, polegająca na przekroczeniu prędkości o ponad połowę na autostradach i drogach ekspresowych, a na innych drogach o ponad dwukrotność, przy jednoczesnym stworzeniu zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu.
Reforma prawa jazdy – prawo jazdy kategorii B od 17. roku życia
Młodzi ludzie będą mogli szybciej uzyskać prawo jazdy kat. B. W 2025 roku ma być to możliwe dla osób, które ukończyły 17 lat i uzyskały pisemną zgodę rodziców lub opiekunów. Taki dokument będzie ważny jedynie w Polsce.
17-letni kierowca nie będzie mógł sam poruszać się autem. Ustawodawca zdecydował się wprowadzić dla młodych kierowców, do czasu ukończenia 18. roku życia, ograniczenie w postaci kierowania samochodem z asystą – w towarzystwie dorosłego, doświadczonego kierowcy, który ma co najmniej 24 lata i prawo jazdy od minimum 5 lat.
Prawo jazdy kat. B od 17. roku życia dostępne jest w Niemczech, Danii, Francji, Estonii, Austrii czy w Luksemburgu.
Nowy system szkoleń i egzaminów
Zmiany dla kierowców w 2025 roku dotyczą także systemu szkoleń. Każda osoba, która będzie chciała przystąpić do egzaminu na prawo jazdy, będzie musiała oświadczyć że:
- Nie ma nałożonego zakazu prowadzenia pojazdów.
- Nie toczy się wobec niej postępowanie w takim zakresie.
Młodzi kierowcy po uzyskaniu prawa jazdy będą mieć obowiązek odbycia kursu dokształcającego w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego między 4 a 8 miesiącem okresu próbnego, licząc od dnia otrzymania uprawnienia. Muszą również wziąć udział w praktycznym szkoleniu w zakresie zagrożeń podczas jazdy autem.
Okres próbny dla młodych kierowców
Kolejne zmiany dotyczą osób, które niedawno otrzymały uprawnienia. Mają być oni objęci tzw. okresem próbnym, trwającym 2 lata, chyba że prawo jazdy uzyskają przed ukończeniem 18 roku życia – wówczas okres ten potrwa 3 lata. W tym czasie kierującym zabrania się:
- spożywania alkoholu lub środka działającego podobnie do niego;
- przekraczania prędkości o ponad 50 km/h na obszarze zabudowanym, 80 km/h – poza obszarem zabudowanym oraz 100 km/h – na autostradzie i drodze ekspresowej, dwujezdniowej;
- wykonywania przewozu osób taksówką albo w ramach przewozu okazjonalnego.
Nieletni kierowca będzie mógł przewozić samochodem w okresie próbnym osoby w wieku do 18 lat wyłącznie w towarzystwie dorosłego pasażera, mającego doświadczenie w prowadzeniu pojazdów.
W tym czasie musi liczyć się z cofnięciem prawa jazdy, jeśli popełni 3 wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym.
Zmiany w Kodeksie drogowym mają wprowadzić dwa kolejne przypadki, kiedy młody kierowca stracić może swoje uprawnienia w okresie próby. Będzie to miało miejsce w razie uzyskania 20 pkt karnych lub naruszenia zakazów obowiązujących w tym czasie.
Zmiany w ubezpieczeniach i opłatach
Zmiany w przepisach drogowych w 2025 to jedno, ale liczyć trzeba się również ze wzrostem kar za brak obowiązkowej polisy OC.
Nowe kary za brak OC w 2025 roku
Wysokość kar nakładanych na posiadaczy pojazdów mechanicznych za brak OC zależy od płacy minimalnej. Od 1 stycznia 2025 roku wzrosła ona z 4300 zł brutto do 4666 zł brutto.
Kary za brak OC wynoszą w 2025 roku:
Przerwa w ubezpieczeniu OC | Samochód osobowy | Samochód ciężarowy, ciągnik samochodowy i autobus | Pozostałe pojazdy, w tym motocykle |
Do 3 dni | 1 870 zł | 2 800 zł | 310 zł |
Od 4 do 14 dni | 4 670 zł | 7 000 zł | 780 zł |
Powyżej 14 dni | 9 330 zł | 14 000 zł | 1560 zł |
Do 31 grudnia 2024 roku kara za brak OC dla samochodu osobowego wynosiła maksymalnie 8600 zł.
Zmiany w opłatach za badania techniczne
Od 2004 roku nie uległy zmianie stawki za badania techniczne pojazdów – za przegląd auta osobowego płacimy 98 zł. Jednak rząd zaczyna prace nad podwyżkami. Wiceminister infrastruktury Stanisław Bukowiec zapowiedział przygotowanie projektu ustawy w najbliższym czasie.
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji RP (SITK) domaga się wzrostu stawek do co najmniej 260 zł za badanie techniczne. Ta kwota powinna podlegać corocznej waloryzacji.
Harmonogram wdrażania przepisów dla kierowców w 2025 roku
Większość zmian w przepisach dla kierowców w 2025 roku ma zostać skierowana lub już znajduje się na etapie prac sejmowych. Realne jest ich wprowadzenie w I półroczu 2025 roku.
Nazwa projektu | Resort | Prace w Sejmie | Podpis prezydenta |
Stop bandytom drogowym | Ministerstwo Sprawiedliwości i inne resorty | I kw. 2025 | I półrocze 2025 |
Nowelizacja ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw | Ministerstwo Infrastruktury | I kw. 2025 | I półrocze 2025 |
Gdzie szukać aktualnych informacji o zmianach w przepisach drogowych?
Informacji o zmianach w przepisach kodeksu drogowego szukaj wśród oficjalnych komunikatów Ministerstwa Infrastruktury oraz w publikacjach w Dzienniku Ustaw.