Wycena szkody auta – jak wyliczane jest odszkodowanie z OC?

Odszkodowanie z OC sprawcy

Jak wynika z art. 34. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych – każdemu, kto jest poszkodowany w zdarzeniu drogowym, przysługuje odszkodowanie z OC sprawcy. Jednak co to w praktyce oznacza? Co trzeba zrobić, żeby otrzymać świadczenie i jaka jest wysokość świadczenia? Czy w każdym przypadku będą to pieniądze przelane na konto bankowe?

Tutaj należy wspomnieć o art. 363. § 1 Kodeksu cywilnego. Wynika z niego, że poszkodowany możesz zdecydować, czy naprawienie szkody powinno nastąpić poprzez przywrócenie stanu poprzedniego czy poprzez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Zatem, jeśli w wyniku kolizji czy wypadku został uszkodzony pojazd, możemy wybrać, czy wolimy, żeby ubezpieczyciel sprawcy zorganizował naprawę auta, czy otrzymać środki, które pokryją koszty likwidacji szkody. Odszkodowanie może obejmować nie tylko naprawę pojazdu. Konsekwencje wypadku nierzadko stanowią bowiem szkody majątkowe i niemajątkowe. Z OC sprawcy mogą więc przysługiwać świadczenia z różnego tytułu.

Świadczenia z OC sprawcy

Zakres ochrony w ramach obowiązkowego OC jest szeroki i obejmuje wiele świadczeń, które mogą przysługiwać poszkodowanemu w zależności od potrzeb:

• Odszkodowanie za szkodę w pojeździe – możemy zdecydować, czy to ubezpieczyciel zorganizuje naprawę pojazdu, a naszym zadaniem będzie tylko doprowadzenie auta do warsztatu, czy też wolimy otrzymać środki na naprawę auta w ramach kosztorysowej metody likwidacji szkody.
• Holowanie pojazdu – w wyniku zdarzenia auto nie może być użytkowane? W takim przypadku możemy zgłosić to ubezpieczycielowi i skorzystać z usługi holowania. Inne rozwiązanie to wezwanie firmy, która zapewnia taką usługę, poproszenie o fakturę, a następnie rozliczenie się z ubezpieczycielem.
• Pojazd zastępczy – poza pewnymi wyjątkami auto zastępcze najczęściej przysługuje od dnia, w którym samochód w wyniku szkody nie może być użytkowany, aż do dnia, w którym odbierzemy naprawione auto z warsztatu.
• Zwrot kosztów leczenia i rehabilitacji – w przypadku gdy poszkodowani kierowca lub pasażerowie odnieśli obrażenia.
• Zwrot utraconych dochodów – jeśli w wyniku zdarzenia poszkodowany przebywa na zwolnieniu lekarskim i obniżyły się jego zarobki, może ubiegać się o ich wyrównanie.
• Zadośćuczynienie za ból i cierpienie psychiczne – może ono przysługiwać zarówno poszkodowanemu, jak i jego bliskim, jeśli np. poszkodowany zmarł.

Na tym jednak lista świadczeń się nie kończy. Każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie. Pamiętajmy, że w ramach komunikacyjnego ubezpieczenia OC obowiązują wysokie sumy gwarancyjne. Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych wynoszą one:

• 5,21 mln euro dla szkód osobowych,
• 1,05 mln euro dla szkód majątkowych.

Kwoty te dotyczą jednego zdarzenia, a nie jednego poszkodowanego.

Zgłoszenie szkody do zakładu ubezpieczeń

Zanim nastąpi wycena szkody, najpierw musimy ją zgłosić do ubezpieczyciela. Jak wynika z art. 819. § 1 Kodeksu cywilnego, na zgłoszenie szkody z OC sprawcy mamy 3 lata. Jeśli zaś doszło do szkody na osobie w wyniku przestępstwa, termin ten może być wydłużony do 20 lat. Jednak najlepszym rozwiązaniem jest jak najszybsze zgłoszenie szkody do ubezpieczyciela. Pamiętajmy, że szkoda może się z czasem rozszerzać, utrudniać korzystanie z pojazdu, a nawet stanowić przyczynę spowodowania wypadku czy kolizji. Dlatego nie należy zwlekać z jej zgłoszeniem i naprawą.

Wycena szkody z OC

Zasady wyceny uzależnione są od tego, o jaką szkodę chodzi. Tą najpopularniejszą jest uszkodzenie samochodu, który ma być naprawiony z OC sprawcy. Tutaj do wyboru mamy dwie metody likwidacji szkody:

• Warsztatowa – w tym przypadku zadaniem poszkodowanego jest dostarczenie pojazdu do ustalonego z ubezpieczycielem warsztatu partnerskiego, w którym zostanie wykonana naprawa. Wówczas nie otrzymujemy od ubezpieczyciela żadnych środków. To warsztat rozlicza się z towarzystwem ubezpieczeniowym, a my jedynie czekamy na informację, że auto jest naprawione i gotowe do odbioru. Nie musimy korzystać z warsztatu wskazanego przez ubezpieczyciela, jednak jeśli wybierzemy inny, musimy się liczyć z tym, że proces likwidacji szkody wydłuży się nieco. Zakład ubezpieczeń proponuje warsztaty partnerskie – w przypadku wyboru innej firmy może istnieć konieczność jej weryfikacji. Po wykonaniu usługi ubezpieczyciel zapłaci za nią warsztatowi. To bardzo wygodne rozwiązanie, gdyż tak naprawdę obowiązki poszkodowanego są tutaj ograniczone do minimum.
• Kosztorysowa – w tym przypadku poszkodowanemu jest wypłacane odszkodowanie, które ma wystarczyć na naprawę auta. Ubezpieczyciel może dokonać wyceny szkody na podstawie zdjęć, ale może również ocenić, że w danym przypadku konieczna będzie wizyta rzeczoznawcy. Wówczas zostanie ustalony dogodny dla poszkodowanego termin oględzin samochodu. Rzeczoznawca określi wysokość szkody na podstawie profesjonalnych katalogów, takich jak Audatex lub EurotaxGlass’s i sprawdzi, ile wynosi minimalna i maksymalna cena za poszczególne części. Specjalista zweryfikuje też, jakie są stawki za roboczogodzinę w poszczególnych regionach Polski. Jeśli wybierzemy metodę kosztorysową i otrzymamy pieniądze na likwidację szkody, to nie mamy obowiązku spożytkowania środków na naprawdę. Ubezpieczyciel nie będzie tego kontrolować.

Jeśli posiadamy ubezpieczenie z BLS, tj. z bezpośrednią likwidacją szkody, możemy ją zgłosić nie tylko do ubezpieczyciela sprawcy, ale również do towarzystwa ubezpieczeniowego, w którym sami opłacamy OC. Przy czym obowiązują tutaj pewne ograniczenia, np. limit w wysokości 30 tys. złotych. Jeśli koszt likwidacji szkody został wyceniony na wyższą kwotę, wówczas sprawa trafi docelowo do ubezpieczyciela sprawcy.

Wycena holowania i pojazdu zastępczego

W przypadku konieczności skorzystania z usługi holowania, zgłaszamy taką potrzebę do ubezpieczyciela, który zorganizuje pomoc. Możliwe jednak, że nie będzie mógł tego zrobić natychmiast – wtedy mamy możliwość zamówienia usługi na własną rękę. Od wykonawcy otrzymamy fakturę, która będzie stanowić udokumentowanie tego, że skorzystano z holowania. Następnie powinniśmy się zwrócić do ubezpieczyciela o pokrycie kosztu tej usługi.

Sytuacja wygląda podobnie w przypadku pojazdu zastępczego. Należy zgłosić potrzebę jego otrzymania do towarzystwa ubezpieczeniowego sprawcy. Dostarczamy pojazd do wskazanego miejsca bez dodatkowych kosztów i zapewniamy dostępność wszystkich klas pojazdów. Nie ma jednak wymogu korzystania z aut należących do floty ubezpieczyciela czy wypożyczalni, z którą współpracuje. Można zdecydować się na ofertę wybranej firmy, ale należy wtedy pamiętać o ograniczeniach. Wynajęte auto powinno być tej samej lub niższej klasy co uszkodzony pojazd. Jeśli wybór padnie na inne, wówczas ubezpieczyciel może nie pokryć całego kosztu wypożyczenia samochodu. Trzeba też pamiętać, że wypożyczalnia powinna wystawić fakturę, którą przedstawia się ubezpieczycielowi jako dowód skorzystania z usługi. Najlepiej, żeby na dokumencie znalazła się informacja o modelu auta i okresie użytkowania.

Zwrot kosztów leczenia i rehabilitacji

Najczęściej poszkodowani dochodzą zwrotu wydanych na leczenie pieniędzy dopiero po jego zakończeniu. Jednak zgodnie z art. 444. § 1 Kodeksu cywilnego poszkodowany może się ubiegać o środki na pokrycie kosztów leczenia i rehabilitacji, a także otrzymanie zaliczki. Może ona zostać udzielona na podstawie zaleceń lekarskich.

Poszkodowany powinien prowadzić dokumentację medyczną, a także zachowywać paragony czy faktury stanowiące dowód poniesionych kosztów. Następnie należy przedstawić tę dokumentację ubezpieczycielowi, ubiegając się o odszkodowanie.

Wycena szkody a odszkodowanie

Szkodę można zgłosić do zakładu ubezpieczeń przez internet, w oddziale, telefonicznie, u agenta czy skorzystać z poczty tradycyjnej. Kiedy jednak wypłacane jest odszkodowanie? Zgodnie z art. 817. Kodeksu cywilnego towarzystwo ubezpieczeniowe ma na to 30 dni, licząc od dnia, w którym zgłoszono szkodę. Istnieją jednak wyjątki. Jeśli nie było możliwe ustalenie w tym terminie odpowiedzialności ubezpieczyciela lub wysokości odszkodowania, wówczas świadczenie dostaniemy w ciągu 14 dni, licząc od dnia, w którym było to możliwe, ale nie później niż w ciągu 90 dni od zgłoszenia szkody. Od tego terminu również obowiązuje wyjątek. Jeśli ustalenie odpowiedzialności ubezpieczyciela lub wysokości odszkodowania zależy od wyniku postępowania karnego lub cywilnego, to wypłata odszkodowania może trwać dłużej. Jednak bezsporna jego część zawsze powinna być wypłacona w terminie 30 dni. Co więcej, jeśli ubezpieczyciel nie może z pewnych względów wypłacić odszkodowania, to powinien o tym pisemnie powiadomić poszkodowanego. Taki dokument musi zawierać informację o przyczynie opóźnienia oraz wskazanie terminu, w którym możliwa będzie wypłata odszkodowania.