Rowerzysta w miejskiej dżungli – 9 zasad bezpiecznej jazdy

1. Pamiętaj o oświetleniu

Rowerzysta jest równoprawnym uczestnikiem ruchu drogowego, a więc jego pojazd musi być wyraźnie oświetlony. Jak podaje oficjalna strona internetowa Policji, światła powinny być widoczne z odległości co najmniej 150 m. W tym celu należy je zamontować na odpowiedniej wysokości – nie wyżej niż 150 cm i nie niżej niż 25 cm od jezdni.

Obowiązkowy zestaw to co najmniej jedno światło przednie białe lub żółte świecące ciągłym lub migającym światłem – czyli np. lampka przednia na baterie lub dynamo; co najmniej jedno tylne czerwone odblaskowe i co najmniej jedno tylne świecące ciągłym lub migającym światłem. Oprócz tego rower można wyposażyć w odblaski na koła i na pedały.

Światła, oprócz czerwonego odblasku, nie muszą być przymocowane na stałe – w ciągu dnia, gdy nie ma potrzeby ich używać, można je ściągać i w ten sposób zabezpieczyć przed kradzieżą. Co ciekawe, rower powinien mieć także kierunkowskazy, jeśli jego konstrukcja uniemożliwia sygnalizowanie skrętu ręką.

2. Bez kasku ani rusz

Jak to jest z tym kaskiem, trzeba go używać czy nie? Prawo nas do tego nie zmusza, ale zdrowy rozsądek już na to wskazuje. Dlaczego? Jeśli rowerzysta uderzy głową bez kasku w twarde podłoże, śmierć grozi już przy upadku z wysokości 117 cm. Prędkość spadania wynosi wtedy 17,6 km/godz. Tymczasem przeciętnie głowa rowerzysty znajduje się na wysokości 160 cm od ziemi. Gdy upada, uderza silniej.

Kaski rowerowe są szczególnie wskazane dla dzieci oraz osób starszych, które mogą mieć problemy z równowagą. Powinny być dobrane ze względu na rodzaj jazdy, jaki uprawiamy. Są więc kaski szosowe, MTB, BMX, enduro itp. Przy tradycyjnej jeździe miejsko-rekreacyjnej wystarczy standardowy szosowy lub prosty MTB. Takie zabezpieczenie, by spełniało swoją funkcję, musi być dobrej jakości. Zakupów tego rodzaju najlepiej dokonywać w profesjonalnych sklepach rowerowych – tam możemy liczyć na rzetelną poradę.

3. Czy trzeba mieć kartę rowerową?

Jeden z przepisów prawa drogowego mówi o tym, że za „kierowanie bez uprawnienia rowerem, wózkiem rowerowym lub pojazdem zaprzęgowym” można dostać 100 zł mandatu. O jakie uprawnienie chodzi? Osoba, która ukończyła 18 rok życia, nabywa uprawnień do prowadzenia roweru automatycznie – nie potrzebuje żadnego dokumentu poświadczającego ten fakt (poza dowodem osobistym); posiadanie karty rowerowej wciąż dotyczy jednak osób młodszych. Kartę można wyrobić dziecku, które ukończyło 10 lat, wydaje je szkoła. Posiadając dokument, dziecko może samodzielnie poruszać się po drogach.

4. Chodnik jest dla pieszych

Rowerzysta jest zobowiązany do poruszania się po drodze rowerowej, a jeśli takiej nie ma, po jezdni. Może jeździć po wszystkich drogach gminnych, krajowych, nie ma jednak prawa poruszać się po trasach ekspresowych i autostradach. Chodniki są dla pieszych, choć w wyjątkowych sytuacjach możliwe jest ich wykorzystanie także przez kierującego jednośladem:

• jeśli nie ma drogi rowerowej, a rowerzysta pod opieką ma cyklistę w wieku poniżej 10 lat;
• jeśli nie ma drogi rowerowej, a szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m;
• jeśli nie ma drogi rowerowej, a na jezdni panują bardzo niekorzystne warunki pogodowe, które mogą zagrażać życiu lub zdrowiu rowerzysty np. śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła.

5. Ty też musisz stosować się do zakazów

Zakazy wjazdu, parkowania czy postoju, opisane w prawie drogowym, dokładnie w ten sam sposób obowiązują kierowców samochodów, jak i rowerzystów. Chyba że pod znakiem znajdzie się informacja „Nie dotyczy rowerów”.  Za niedostosowanie się do nich, cykliście grożą te same konsekwencje, co innym kierowcom. Z komentarzy do ustawy o prawie drogowym wynika jednak, że np. parkowanie roweru w innym miejscu niż przy krawędzi jezdni, w sytuacji jeśli w żaden sposób nie utrudnia on ruchu, ze względu na niską społeczną szkodliwość czynu nie stanowi wykroczenia. O tyle więc co do zakazów poruszania należy się stosować bezwzględnie, przy parkowaniu możemy stosować zasadę nieutrudniania ruchu zarówno pieszym, jak i innym pojazdom. Zawsze jednak robimy to na własne ryzyko, bo policjant może uznać inaczej.

6. Miej oczy dookoła głowy

Podstawową zasadą w ruchu drogowym jest zasada ograniczonego zaufania. Jadąc po drodze rowerowej wzdłuż zatłoczonego chodnika zawsze pamiętaj, że ktoś może nagle wtargnąć pod Twoje koła. Poruszając się po drodze pamiętaj o zasadzie ruchu prawostronnego – nie można jeździć środkiem pasa. Jednocześnie nie trzymaj się zbyt blisko pobocza, bo nagła konieczność wyminięcia dziury może Cię skłonić do wykonania gwałtownego, niebezpiecznego manewru. Szczególną ostrożność należy też zachować przejeżdżając przy bramach wjazdowych na posesje, wjazdach do garażu, czy przy zaparkowanych pojazdach – nigdy nie wiesz, czy ktoś nagle nie otworzy drzwi, by wysiąść.

7. Wypiłeś jedno piwo lub kieliszek wina? Nie jedź

W kwestii picia alkoholu i „siadania za kierownic” rowerzystów dotyczą te same zasady co kierowców aut. Za każdą, nawet minimalną zawartość alkoholu we krwi – powyżej 0,2 promila – można dostać mandat w wysokości od 200 do 500 zł. Jeśli wypijesz więcej, a zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu wyniesie powyżej 0,5 promila, otrzymasz mandat w wysokości 500 zł. Ale na tym może się nie skończyć. W każdej sytuacji możemy dodatkowo zostać oskarżeni spowodowanie o zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym i trafić przed sąd. Ten może nałożyć na nas karę do 5 tys. zł oraz zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych.

8. Zabezpiecz rower przed kradzieżą

Jeśli chcesz się cieszyć możliwością jazdy na rowerze, zabezpiecz go przed kradzieżą. Warto to robić, bo tylko w zeszłym roku w Polsce skradzionych zostało ponad 20 tysięcy jednośladów. Po pierwsze – zapięcie. Linki na kluczyk, kupowane za grosze w marketach, nie wystarczą – da się je przeciąć zwykłym sekatorem. Bardzo dobrymi zapięciami są stalowe U-locki, łańcuchy oraz dodatkowe blokady na tylne koło roweru. Warto też udać się na najbliższy komisariat policji i poprosić o oznakowanie roweru. Rower dostaje widoczny numer oraz zostaje zarejestrowany w policyjnej bazie. Z jednej strony działa to trochę jak straszak na potencjalnych złodziei, a z drugiej, jeśli mimo wszystko do kradzieży dojdzie, daje szansę, że rower się odnajdzie i trafi z powrotem do Ciebie.

9. Ubezpiecz się

Ubezpieczenie OC i NNW to standard dla kierowców samochodów. Warto je wykupić także wtedy, gdy jako środek lokomocji częściej wybieramy rower. Ponieważ rowerzysta nie jest w żaden sposób chroniony – ani konstrukcją pojazdu, ani poduszkami powietrznymi – wypadki z jego udziałem są szczególnie niebezpieczne dla niego samego. Tylko w 2016 roku rowerzyści uczestniczyli w 4 737 wypadkach drogowych – 271 zginęło, a rany odniosło 4 298 – wynika z raportu Policji. Dobre ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków zapewni Ci odszkodowanie, jeśli doznasz uszczerbku na zdrowiu. Ponadto warto zainwestować w ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. Jeśli będziesz miał wykupione OC znacznie łatwiej będzie Ci radzić sobie z roszczeniami ewentualnych poszkodowanych.