Zasady bezpieczeństwa związane z wykrywaniem gazu i czadu
RCB 1 grudnia 2024 roku informowało, że w październiku i listopadzie w wyniku zatrucia czadem zmarło 12 osób, a 255 zostało poszkodowanych. W tym krótkim czasie, w ciągu zaledwie dwóch miesięcy przez niewidzialnego wroga kilkanaście osób straciło życie. Łączna liczba ofiar tlenku węgla w Polsce wynosi około 100.
Śmierci tych można było uniknąć, instalując czujnik gazu i czadu. RCB podaje kilka ważnych zasad bezpieczeństwa związanych z wykrywaniem gazu i tlenku węgla:
- instalacja czujników tlenku węgla i czujników gazu,
- kontrola wentylacji, w szczególności w łazienkach,
- kontrola szczelności przewodów kominowych,
- regularne wietrzenie pomieszczeń, w których użytkownicy korzystają z term i pieców gazowych,
- pozostawienie otwartych kratek wentylacyjnych.
Ważne jest szybkie reagowanie na pierwsze objawy zatrucia tlenkiem węgla. W takim przypadku mogą wystąpić zaburzenia koncentracji, zawroty i bóle głowy, wymioty, drgawki, ogólne osłabienie organizmu, spowolniony oddech i zaburzenia pracy serca. Przy takich symptomach jedynym słusznym działaniem jest wezwanie pogotowia.
Jak działa czujnik gazu i tlenku węgla?
Czujnik gazu wykrywa obecność gazów palnych, takich jak metan i propan-butan. Ich zidentyfikowanie jest kluczowe, ponieważ ulatniający się gaz może doprowadzić do wybuchu. Ponadto najnowsze modele czujników wykrywają także ulatniające się LPG i LNG, jak i czad. Działają więc wielotorowo.
Detektor może sygnalizować akustycznie i optycznie, kiedy wyczuje gaz. W sprzedaży znajdują się czujniki na baterie (czujniki akumulatorowe) lub zasilane z sieci. Warto zamontować taki, który może być zasilany na oba sposoby. Nawet jeśli dojdzie do przerwy w dostawie prądu, to czujnik dymu i gazu oraz czadu będzie nadal działać poprawnie.
Gdzie i jak zamontować czujnik gazu ziemnego i czadu?
Zgodnie ze wskazówkami wydawanymi przez KG PSP instalacja czujników gazu i tlenku węgla jest wskazana w domach, w których korzysta się z pieca gazowego lub węglowego. W każdym pomieszczeniu, gdzie znajduje się urządzenie zasilane gazem, na które reaguje detektor, powinno się zainstalować czujnik. Między innymi będzie to kotłownia z piecem węglowym, czy dom z instalacją gazową.
Z uwagi na fakt, że gaz ziemny jest lżejszy od powietrza, unosi się ku górze i największe jego stężenie szybko może być wykryte u góry pomieszczenia. Dlatego najlepszą lokalizacją dla czujnika jest miejsce pod sufitem, w odległości 15-30 cm od niego, ale jednocześnie:
- powyżej krawędzi drzwi i okien,
- z dala od kratek i szybów wentylacyjnych,
- nie dalej niż 6 m od urządzenia zasilanego gazem.
Czujnik gazu LPG wykrywa nieco inny gaz, cięższy od powietrza, dlatego kumuluje się nisko, przy podłodze. Należy go instalować w odległości 15-30 cm od posadzki, w oddaleniu od drzwi i okien, przejść dla zwierząt, ale nie dalej niż 3 m od pieca na gaz LPG.
Podczas instalacji detektorów gazu należy unikać umieszczania ich w tzw. martwych strefach, do których zaliczają się np. rogi pomieszczeń.
Czujnik czadu instalować powinno się w każdym pomieszczeniu, w którym znajdują się urządzenia emitujące spaliny, np. kominek, piecyk gazowy, piec opalany węglem, drewnem czy ekogroszkiem, kuchenka gazowa, kuchnie zasilane butlą gazową itp. Tlenek węgla jest niewiele lżejszy od powietrza, dlatego przy jego ulatnianiu będzie się unosić ku górze i ostatecznie zbierać pod sufitem.
Zaleca się montaż detektora czadu na wysokości od 1,5 do 2 metrów od podłogi, ale nie dalej niż 6 m od źródła emisji spalin. Czujnik nie powinien być umieszczony w pomieszczeniach o temperaturze poniżej 0 stopni Celsjusza lub powyżej +40 stopni Celsjusza, brudnych, zakurzonych czy o bardzo wysokim zawilgoceniu, ponieważ może nie działać poprawnie.
Niezależnie od rodzaju czujnika – czy będzie to detektor gazu czy tlenku węgla, powinno się go montować z dala od przewodów wentylacyjnych, co pozwoli uniknąć fałszywych alarmów. Ponadto czujniki powinny znaleźć się w miejscach stosunkowo łatwo dostępnych dla przeprowadzania ich kontroli i konserwacji, w celu zachowania prawidłowego działania.
