Zapalona kontrolka silnika check engine na desce rozdzielczej - czy oznacza poważną awarię?

Czym jest kontrolka silnika check engine?

Samochody wyposażone są w układy elektroniczne, które odpowiadają między innymi za sygnalizowanie mniejszych i większych awarii poszczególnych elementów silnika. Świecące kontrolki na desce rozdzielczej informować mogą np. o zaciągniętym hamulcu ręcznym, włączonych światłach mijania albo zbyt niskim poziomie oleju silnikowego. Świecąca kontrolka silnika, inaczej check engine, nie powinna wywoływać u kierowcy paniki. Choć odpowiada za sygnalizowanie awarii dotyczącej jednostki napędowej, to najczęściej związana jest z drobnymi usterkami, które łatwo naprawić.
 

Kontrolka silnika znajduje się na wyposażeniu samochodów, które jednocześnie posiadają gniazdo diagnostyczne OBD-II. Właściwie powinna ona obowiązkowo znaleźć się w każdym samochodzie pochodzącym z rynku europejskiego, wyprodukowanym po 2000 roku. Zalicza się do grona systemów autodiagnostycznych, którymi kieruje elektroniczny sterownik silnika, inaczej komputer pokładowy. Przekazywane są do niego sygnały płynące z poszczególnych czujników elektronicznych, mogących wskazywać na nieprawidłową odpowiedź systemu czy przekroczenie parametrów, które zostały ustalone przez producenta. Wtedy zapala się kontrolka silnika.

Jak wygląda kontrolka silnika?

Najczęściej ma ona postać napisu „Check engine”, co z języka angielskiego oznacza dosłownie w tłumaczeniu „sprawdź silnik”. Może też być schematyczną ikoną obrysu bloku silnika.
 

Zdarza się, że kontrolka świeci się na pomarańczowo, żółto lub na czerwono. Taki system diagnozowania usterek w aucie ułatwia rozpoznanie, czy masz do czynienia z problemem mniejszej czy większej wagi.
 

Przyjmuje się, że czerwony kolor kontrolki silnika oznacza poważną awarię, która powinna natychmiast spowodować zatrzymanie pojazdu i wstrzymanie się od kontynuowania jazdy do czasu usunięcia usterki. Żółta lub pomarańczowa kontrolka check engine oznacza, że sterownik wykrył nieprawidłowości, ale bez obaw można kontynuować jazdę. W krótkim czasie należy jednak zaplanować wizytę w warsztacie, gdzie mechanik zdiagnozuje, w czym tkwi problem. Dokona naprawy oraz skasuje błąd, jeśli kontrolka nie będzie chciała samoczynnie zgasnąć. 

Najczęstsze przyczyny zapalenia się kontrolki check engine

Wbrew pozorom kontrolka nie pojawia się wyłącznie przy poważnych awariach silnika i nie musi powodować podjęcia natychmiastowej decyzji o unieruchomieniu pojazdu. Włącza się tylko wtedy, gdy odchylenia od ustalonych z góry norm są przekroczone nie incydentalnie, ale trwale, przez dłuższy czas. Wynika to ze specyfiki autodiagnostyki, ponieważ krótkie, jednorazowe wahania są po prostu pomijane przez sterownik jako coś zupełnie normalnego i naturalnego przy pracy silnika.

Zdecydowanie najczęściej możesz mieć do czynienia z wyświetleniem komunikatu o awarii, czyli check engine, jeśli wykryte zostaną takie problemy jak:
 

• awaria mechaniki,
• usterka filtra cząstek stałych DPF, co wiąże się ze wzrostem poziomu spalania i utracą mocy,
• nadmierne zużycie lub nieprawidłowe działanie katalizatora,
• awaria wtrysku paliwa, np. spowodowana niewłaściwym dawkowaniem paliwa,
• zużycie lub awaria świec zapłonowych bądź przewodów,
• zablokowanie układu recyrkulacji paliw – systemu EGR,
• przepalenie cewki zapłonu,
• uszkodzenie przepływomierza,
• błąd sondy lambda – jedynie w przypadku silników benzynowych,
• zablokowanie geometrii turbosprężarki – w silnikach, które są w nią wyposażone.

Co oznacza gasnąca i świecąca się kontrolka silnika? To błąd czy awaria?

Kontrolka silnika może nie świecić się cały czas, ale też pojawiać się okresowo. W takim przypadku najczęściej sterownik wykrywa jedynie chwilowe odchylenia od normy i sygnalizuje je. Kontrolka silnika na desce rozdzielczej zapala się i gaśnie sporadycznie. Wówczas trzeba zastanowić się nad wykasowaniem pamięci sterownika, by naprawić ewentualny błąd. Koszt takiej operacji raczej nie będzie wysoki.
 

Inaczej jest, jeśli kontrolka świeci się stale, ponieważ na ogół oznacza poważniejszą awarię, która wymaga podjęcia przez interwencji od razu, zwłaszcza jeśli zapali się w trakcie jazdy. Powinieneś wówczas przerwać jazdę, wyłączyć silnik i włączyć go ponownie. Jeśli po ponownym uruchomieniu kontrolka znowu się zapala, wymaga to kontroli w warsztacie.
 

Nie powinieneś bagatelizować faktu wyświetlania się sygnału check engine w swoim samochodzie, zwłaszcza że efekty takiego zaniechania mogą być kosztowne. Możesz obserwować rosnący poziom spalania paliwa i emisji spalin przez samochód. Jeśli notorycznie będziesz ignorował kontrolkę, a ta będzie palić się stale, to może dojść do awarii silnika, co w czasie jazdy może też prowadzić po prostu do tragedii.
 

Zdarza się, że zapalona po uruchomieniu silnika kontrolka check engine powoduje wprowadzenie auta w tryb awaryjny, ze zmniejszoną mocą. Wtedy dla uzyskania pełnej mocy pojazdu musisz udać się do mechanika, który dokona naprawy i usunie ewentualnie komunikat check engine sygnalizujący konkretny problem. 

Jak ustalić, dlaczego zapala się kontrolka silnika?

W zdecydowanej większości przypadków komputer pokładowy nie bez przyczyny wyświetla kontrolkę check engine. Nie jest to winą błędu elektroniki, ale realnym problemem dotyczącym silnika i jego poszczególnych podzespołów.

Najprostszym sposobem sprawdzenia, w czym tkwi kłopot i dlaczego widzisz na desce rozdzielczej samochodu kontrolkę silnika, jest pojechanie do mechanika. Tam po podpięciu pojazdu pod komputer wyposażony w odpowiednie oprogramowanie diagnostyczne będzie można sprecyzować, co stało się z autem i gdzie doszło do usterki.