Potrącenie rowerzysty: przyczyny, konsekwencje i odszkodowanie

Wypadek z udziałem rowerzysty – wprowadzenie

W listopadzie 2024 roku magazyn Bike informował, że aż 80% dorosłych Polaków jeździ na rowerze. Zwiększona liczba cyklistów na drogach i ścieżkach rowerowych to znak naszych czasów. Coraz bardziej zależy nam na kondycji, zdrowiu i pięknej sylwetce. Z drugiej strony częściej dochodzi do wypadków z udziałem rowerzystów – z winy kierowców, ale też samych cyklistów.

Kolizja z rowerzystą to zdarzenie drogowe, w którym jadący rowerem zostaje potrącony przez pojazd mechaniczny lub najeżdża na niego. Uczestnicy powinni uczynić wszystko, aby zapewnić sobie bezpieczeństwo, następnie zgłosić zdarzenie odpowiednim służbom.

Najczęstsze przyczyny kolizji z rowerzystą

Na podstawie raportu „Wypadki drogowe 2024” KGP można określić najczęstsze przyczyny wypadków spowodowanych przez kierujących innymi pojazdami, w których poszkodowany został rowerzysta. Umieściliśmy je w poniższej tabeli:

Źródło: Komenda Główna Policji, Biuro Ruchu Drogowego „Wypadki drogowe w Polsce w 2024 roku”

Natomiast najczęstszymi przyczynami wypadków, w których sprawcą był sam rowerzysta, były:

• nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu – 417 wypadków, 38 ofiar śmiertelnych, 401 rannych;
• niedostosowanie prędkości do warunków ruchu – 244 wypadki, 5 ofiar śmiertelnych, 243 rannych;
• nieprawidłowe wymijanie – 126 wypadków, 6 ofiar śmiertelnych, 133 rannych;
• nieprawidłowe skręcanie – 120 wypadków, 13 ofiar śmiertelnych, 112 rannych.

Nieuwaga kierowców

Zwykła nieuwaga kierujących pojazdami może doprowadzić do tragedii na drodze, co potwierdzają zgromadzone przez policję statystyki. Najczęściej rowerzyści giną i doznają urazów w wypadkach związanych z nieustąpieniem im pierwszeństwa przejazdu przez kierujących pojazdami mechanicznymi. Zwykła nieuwaga kierowcy może doprowadzić do kolizji z rowerzystą, której skutki mogą być katastrofalne.

Błędy rowerzystów

Zdarza się, że do potrącenia rowerzysty czy incydentu z rowerzystą dochodzi z jego winy, a nie przez nieuwagę czy nieprawidłowe zachowanie kierującego samochodem. Wiele wypadków powodują starsi cykliści, powyżej 60. roku życia, których sprawność i refleks mogą nie być już na takim poziomie jak u ludzi młodszych. Tacy rowerzyści byli sprawcami niemal 1 z 4 wypadków spowodowanych przez cyklistów. Było ich 338, a śmierć poniosło w nich 50 osób, zaś ponad 300 zostało rannych.

Złe warunki drogowe

Sytuacja rowerowa na drodze może sprzyjać kolizjom i wypadkom. Śliska nawierzchnia i ograniczona widoczność powodują, że kierujący rowerem może zostać potrącony przez samochód.

Konsekwencje incydentu z rowerzystą

W zależności od tego, czy mamy do czynienia z kolizją, czy wypadkiem drogowym, w którym doszło do uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia czy śmierci rowerzysty, inne są konsekwencje ponoszone przez sprawcę.

Wysokość mandatów i rodzaje kar

W taryfikatorze mandatów nie ma bezpośredniej adnotacji dotyczącej wysokości mandatu za spowodowanie kolizji czy wypadku z udziałem rowerzysty. Wszystko więc zależy od okoliczności i rodzaju zdarzenia oraz tego, w jakim stopniu cyklista został poszkodowany.

Potencjalne wysokości mandatów i rodzaje kar umieściliśmy w poniższej tabeli:

Odszkodowanie dla poszkodowanego rowerzysty

Poszkodowany rowerzysta ma prawo do uzyskania od sprawcy kolizji czy wypadku odszkodowanie. Jeśli będzie to kierujący pojazdem, odszkodowanie zostanie wypłacone z jego OC.
W razie wypadku drogowego rowerzysty na ogół kierowca samochodu ponosi odpowiedzialność na zasadzie ryzyka. Oznacza to, że nie ma konieczności wykazywania winy kierowcy dla uzyskania odszkodowania.

Odpowiedzialność za wypadek rowerzysty na zasadzie ryzyka oznacza, że może on otrzymać za szkodę materialną oraz szkodę osobową z ubezpieczenia OC kierowcy odpowiednie odszkodowanie. Poszkodowany wykazuje przy tym jedynie związek przyczynowy między tym, że został potrącony przez sprawcę zdarzenia a powstałą szkodą. Odszkodowanie dla poszkodowanego rowerzysty zostanie wypłacone niezwłocznie po ustaleniu wszystkich okoliczności.

Aby otrzymać odszkodowanie po wypadku lub kolizji, należy zgłosić zaistnienie takiej sytuacji do ubezpieczyciela sprawcy – kierującego pojazdem, innego rowerzysty (jeśli ma ubezpieczenie OC), właściciela drogi i nie tylko.

Jeśli sprawca nie ma ubezpieczenia, można skorzystać z pozwu cywilnego do sądu. Uzyskanie odszkodowania w takim trybie jest czasochłonne i wymaga cierpliwości. Warto z niego skorzystać głównie wtedy, gdy straty są duże.

Case studies potrącenia rowerzysty

Sprawdź przykłady potrącenia rowerzystów i wypadków z ich udziałem.

Podział winy w wypadku drogowym rowerzysty

Na pierwszym rzut oka rowerzysta jest zwykle poszkodowanym w wypadkach drogowych. Zdarza się jednak, że dochodzi do takiej sytuacji z jego winy. Dlatego może dojść do podziału sprawstwa pomiędzy kierowcę i rowerzystę.

Wpływ podziału winy na odszkodowanie

Podział odpowiedzialności za zdarzenie drogowe z udziałem cyklisty sprawia, że nie zawsze to on otrzyma pełną kwotę odszkodowania. Jeśli swoim zachowaniem przyczynił się do powstania szkody lub zwiększył jej skalę, obowiązek jej naprawienia, jak wskazują przepisy Kodeksu cywilnego (art. 362), ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

Może też zdarzyć się i tak, że potrącenie rowerzysty wyniknęło z jego winy. Czy kierowca wówczas uzyska odszkodowanie? Tak, ale rzadko kiedy rowerzysta ma wykupione OC. Można jednak wytoczyć mu w sądzie sprawę cywilną o odszkodowanie.

Jak zadbać o bezpieczeństwo rowerzystów na drogach?

Sytuacja na drodze stawia rowerzystę w trudniejszej pozycji. W starciu z samochodem zawsze to on jest najbardziej narażony na utratę zdrowia, a nawet życia. Uderzenie w rowerzystę przez rozpędzony samochód najczęściej jest tragiczne w skutkach.

Dlatego tak duże znaczenie ma dbałość o większe bezpieczeństwo rowerzystów na drogach, co jest wynikiem działań rządzących, w postaci choćby budowania dróg rowerowych. Tych w ciągu ostatniej dekady powstało ok. 15 tys. km. Są tam dużo bezpieczniejsi niż w towarzystwie samochodów.

Przepisy prawne a ochrona praw rowerzystów

Rowerzysta w świetle obowiązujących przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym ma pierwszeństwo na drodze w wielu sytuacjach. Ochronę praw rowerzystów ujęto m.in. w art. 27 wspominanej ustawy.

Stanowi on, że każdy kierujący pojazdem podczas zbliżania się do przejazdu dla rowerów ma obowiązek zachowania szczególnej ostrożności i ustąpienia pierwszeństwa kierującemu m.in. rowerem. Podobnie w przypadku prowadzącego pojazd, który skręca w drogę poprzeczną. Powinien on zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerzyście jadącemu na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla pieszych i rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi.

Pierwszeństwo przejazdu rowerzyści mają zawsze przy jeździe po drodze dla pieszych i rowerów lub drodze dla rowerów. Kierujący samochodem nie mogą wyprzedzać pojazdu na przejazdach dla rowerów i bezpośrednio przed nimi.

Działania zwiększające bezpieczeństwo

Pomimo że rowerzyści są bardziej uprzywilejowanymi uczestnikami ruchu drogowego i w wielu przypadkach to oni mają pierwszeństwo, powinni sami zachować najwyższą ostrożność na drodze i odpowiednio reagować na zagrożenie. Warto, abyś podjął działania zwiększające Twoje bezpieczeństwo. Jednym z nich jest zadbanie o zabezpieczenie głowy odpowiednim kaskiem.

Statystyki wypadków z udziałem rowerzystów

Zgodnie z raportem Komendy Głównej Policji „Wypadki drogowe 2024” rowerzyści uczestniczyli w tym roku w 3765 wypadkach drogowych, w których zginęło 169 cyklistów. Ranne były 3434 osoby, z czego znakomita większość, bo 3 416, to kierujący rowerami, a 18 to pasażerowie. W porównaniu rok do roku zwiększyła się liczba wypadków z udziałem rowerzystów o 169, czyli o 4,7%.

Dane policji pokazują, że do największej liczby wypadków dochodzi na obszarze zabudowanym – 3314. Poza tym obszarem wypadków w 2024 roku było mniej – 451, ale niosły one za sobą tragiczne konsekwencje – zginęło 87 osób, co oznacza, że statystycznie w co piątym była ofiara śmiertelna.

Podsumowanie i dalsze kroki

Jeśli rowerzysta został potrącony, doznał urazu, a jego pojazd zniszczono, trzeba zgłosić sprawę i ubiegać się o odszkodowanie.

Jak uzyskać odszkodowanie?

Nie wiesz, jak uzyskać odszkodowanie, a jesteś osobą poszkodowaną? Sprawdź to!