Jakie konsekwencje niesie brak ważnego OC?
Polisa OC jest jedyną obowiązkową w Polsce formą ubezpieczenia komunikacyjnego. Jej brak pociąga za sobą wysokie kary finansowe. Ich wysokość ustalana jest corocznie przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Dodatkowo brak ważnego ubezpieczenia OC w przypadku spowodowania kolizji lub wypadku drogowego wiąże się z koniecznością pokrycia szkód z własnej kieszeni.
Ważna polisa OC to obowiązek
Posiadanie aktualnej polisy OC jest obowiązkowe dla każdego właściciela zarejestrowanego pojazdu. Ubezpieczenie to należy posiadać niezależnie od tego czy samochód jest w ciągłej eksploatacji, czy stoi nieużywany. Nie ma znaczenia czy auto jest użytkowane regularnie, czy tylko stoi w garażu. Tę zasadę stosuje się nawet wówczas, gdy samochód jest stary, niesprawny i w ogóle nie nadaje się do jazdy. Brak OC jest podstawą do nałożenia kar finansowych przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Jeszcze bardziej dotkliwa jest jednak konieczność pokrycia kosztów wyrządzonej szkody poszkodowanemu.
Oczywiście, zdarzają się wyjątki, kiedy posiadanie polisy OC nie jest obowiązkowe. Ma to miejsce, kiedy pojazd zostaje zezłomowany bądź auto jest przerejestrowane jako zabytkowe.
Jeżeli auto jest w stanie, który nie pozwala nawet na sprzedaż, zawsze można je zezłomować, a następnie wyrejestrować. W tym celu należy złożyć w urzędzie komunikacji wniosek o wyrejestrowanie samochodu, zaświadczenie o przekazaniu go do kasacji, dowód i tablice rejestracyjne, kartę pojazdu (jeśli była wydana), a także potwierdzenie opłaconej składki bądź ważnej umowy ubezpieczenia OC. Natomiast, jeśli auto ma wartość sentymentalną, można je wpisać na listę ewidencji zabytków. Aby się tam znaleźć, samochód musi mieć co najmniej 25 lat i większość oryginalnych części. Żółte tablice zwalniają właściciela pojazdu z obowiązku posiadania ubezpieczenia OC w zwykłym wymiarze – wystarczy czasowa polisa kupowana wtedy, gdy kierujący chce wyjechać autem na drogę.
Polisa OC zabezpiecza interesy kierowcy, ponieważ stanowi ochronę przed skutkami finansowymi, które powstały w wyniku spowodowanej przez niego kolizji.
Od mandatu po karę z UFG
Kierowca może być ukarany za brak polisy w kilku etapach. Pierwszym jest mandat karny, który nakłada policja, gdy prowadzący pojazd nie przedstawi odpowiedniego dokumentu poświadczającego ubezpieczenie. W takim wypadku policja może pouczyć kierowcę lub nałożyć na niego mandat karny. Kolejnym etapem jest poinformowanie przez policję o braku polisy OC Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Instytucja ta sprawdzi wówczas, czy pojazd jest ubezpieczony. Jeśli tak, sprawa nie będzie miała dalszego biegu. W przeciwnym wypadku UFG zwróci się do właściciela samochodu z żądaniem wykazania, że w momencie kontroli miał wykupione ubezpieczenie. Właściciel pojazdu ma 30 dni na przedstawienie odpowiednich dokumentów. Jeśli ich nie przekaże, będzie zobowiązany w ciągu 30 dni zapłacić odpowiednią karę.
Wysokość kary zależy od okresu, w jakim pojazd pozostawał bez ubezpieczenia w bieżącym roku kalendarzowym. Suma będąca podstawą do wyliczenia kary równa się dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, które ustala na każdy rok kalendarzowy Minister Pracy i Polityki Społecznej. W 2017 roku były to następujące kwoty:
- zaległość do 3 dni - 20% opłaty karnej, tj. 800 zł
- zaległość od 4 do 14 dni - 50 proc. opłaty karnej, tj.2000 zł
- zaległość powyżej 14 dni – 100 proc. opłaty karnej, tj. 4000 zł
Kolizja lub wypadek najgorszym możliwym scenariuszem
Największe konsekwencje dla kierowcy bez ubezpieczenia OC wiążą się ze spowodowaniem przez niego kolizji lub wypadku. W takiej sytuacji będzie on musiał w całości zwrócić kwotę odszkodowania wypłaconego przez UFG. Rolą tej instytucji jest bowiem zapewnienie odszkodowania poszkodowanemu, gdy sprawca zdarzenia nie posiadał ważnej polisy OC. Warto mieć świadomość, że sumy związane ze szkodami majątkowymi sięgają często kilkudziesięciu tysięcy złotych, a ze szkodami osobistymi mogą sięgać nawet setek tysięcy złotych (wg danych UFG dynamicznie rośnie wartość odszkodowań przekraczających 50.000 zł, choć spotykane są sumy nawet 700.000 zł). Kwoty te są nieporównywalne wyższe niż koszt ubezpieczenia OC, dlatego nie warto ryzykować.
Odpowiedzialny zarówno właściciel pojazdu, jak i kierowca
Często zdarzają się sytuacje, że sprawca zdarzenia nie jest właścicielem pojazdu. Wówczas UFG zażąda spłaty należności od sprawcy, jednak na właściciela również nałoży karę, z tytułu braku obowiązkowego ubezpieczenia OC. Jeśli dłużnik ma trudną sytuację materialną lub życiową i jest w stanie to udowodnić, UFG może rozłożyć spłatę roszczenia na raty.
Z jeszcze większymi kłopotami właściciel powinien liczyć się, gdy nie odpowie na wezwanie w ciągu 30 dni albo nie opłaci należności w terminie. Wówczas UFG skieruje sprawę do sądu. W takiej sytuacji kara nie ograniczy się do spłaty należności wobec UFG, lecz również zapłaty karnych odsetek i kosztów postępowania sądowego.
Egzekwowanie kar przez UFG jest bardzo skuteczne, gdyż tylko w samym 2012 roku w wyniku wysłania 40.000 wezwań do zapłaty zebrał on 15 mln. zł.
Pamiętajmy - ubezpieczenie OC zabezpiecza nas przed skutkami finansowymi ewentualnych szkód, które spowodujemy. Powinniśmy posiadać je niezależnie od tego, czy regularnie używamy samochód, czy stoi on nieużywany. Jeśli spóźnimy się z opłaceniem ubezpieczenia w terminie, grożą nam dotkliwe kary. Na szczęście ceny ubezpieczeń obowiązkowych nie są wysokie – dlatego nie warto ryzykować.
