Najciekawsze TED Talks o finansach
Jaki wpływ na wielkość Twoich oszczędności ma poziom oszczędności sąsiada oraz język, którym mówisz? Co zrobić, by zamiast wydawać, więcej odkładać? Czy to, jak korzystamy z pieniędzy, wpływa na nasz poziom szczęścia? Zobacz, co o gospodarowaniu finansami mają do powiedzenia naukowcy.
Oszczędzanie oraz mądre planowanie wydatków to dwie bardzo istotne umiejętności, które mają bezpośredni wpływ na jakość naszego życia, poczucie finansowego bezpieczeństwa oraz subiektywne postrzeganie możliwości życiowych.
Naukowcy poświęcili wiele czasu na badanie mechanizmów behawioralnych, które rządzą nami w relacji z pieniędzmi. Temat ten jest często podejmowany podczas konferencji TED, czyli najsłynniejszych eventów popularyzujących naukę na świecie i w internecie. Zobacz 5 najciekawszych wykładów i dowiedz się, jak oszukać swój zwierzęcy mózg, by lepiej funkcjonować w sferze finansowej.
Jak zacząć oszczędzać od dziś, a nie od jutra?
Wiele osób pytanych o zasadność oszczędzania na przyszłe wydatki, życiowy start dziecka czy emeryturę z powagą kiwa głową i twierdzi, że tak, to bardzo ważne: warto oszczędzać. Jednocześnie zapytani o to, czy to robią, z zakłopotaniem odpowiadają, że nie, a następnie wymieniają litanię powodów, dlaczego bieżące wydatki im to uniemożliwiają.
Najchętniej oszczędzamy w sferze deklaratywnej: od jutra, od następnego miesiąca, nowego roku, po otrzymaniu podwyżki. Jak wykorzystać ten mechanizm, by faktycznie zwiększyć poziom oszczędności, a nie odkładać budowy poduszki finansowej ciągle na później? Odpowiedzi na to pytanie znajdziecie w wykładzie ekonomisty Shlomo Benartziego, który w zabawny sposób tłumaczy, jak oszukać zgubne nawyki.
https://www.ted.com/talks/shlomo_benartzi_saving_more_tomorrow#t-958020
W jaki sposób język wpływa na naszą zdolność oszczędzania?
Kto by pomyślał, że na naszą zdolność do oszczędzania wpływ mogą mieć konstrukty językowe, którymi posługujemy się na co dzień? W wykładzie pt. „Czy język może wpływać na Twoją zdolność do oszczędzania”, ekonomista Keith Chen korzystając z wyników badań lingwistów dowodzi, w jaki sposób ludzie posługujący się językami, w których nie ma wyraźnie wyodrębnionego czasu przyszłego, odznaczają się znacznie wyższym poziomem oszczędności gospodarstwa domowych.
O jakie kraje chodzi? Jak działa ten mechanizm? Jak nie wpaść w językową pułapkę odkładania wszystkiego – także oszczędzania – „na jutro”, „na przyszłość”, „na za rok”? Zobacz tutaj:
Dlaczego warto oszczędzać prąd?
Około 20% energii elektrycznej pobieranej przez gospodarstwa domowe w Stanach Zjednoczonych jest marnowana, co kreuje stratę na poziomie 40 miliardów dolarów rocznie. Przyczyny marnotrawstwa są zadziwiająco prozaiczne: zostawianie zapalonego światła w pustych pokojach, włączonej klimatyzacji czy ogrzewania, gdy nikogo nie ma w domu.
Brzmi znajomo? Alex Laskey, założyciel i dyrektor energetycznego start-upu Opower, w wykładzie pt. „Jak psychologia behawioralna może zmniejszyć Twój rachunek za prąd” pokazuje, jak w prosty sposób ograniczyć zużycie energii oraz jaki wpływ na wysokość naszych rachunków ma… wysokość rachunków sąsiada.
Laskey w niezwykle obrazowy sposób prezentuje, jak małe oszczędności każdego z nas generują gigantyczne oszczędności – zarówno finansowe, jak i środowiskowe w skali kraju. Zdecydowanie warto obejrzeć i zarazić się bakcylem ekowrażliwości!
https://www.ted.com/talks/alex_laskey_how_behavioral_science_can_lower_your_energy_bill#t-299681
Jak wydawać pieniądze, żeby być szczęśliwym?
Czy to prawda, że pieniądze szczęścia nie dają? To zależy, w jaki sposób się je wydaje – dowodzi Micheal Norton, socjolog oraz badacz społeczny w wykładzie pt. „Jak kupić sobie szczęście”.
Jego zdaniem, powtarzane wkoło przekonanie, że pieniądze szczęścia nie dają, jest absolutnie błędne, a jeśli wydaje Ci się, że się z nim zgadzasz, to prawdopodobnie oznacza tylko tyle, że wydawania pieniędzy musisz się dopiero nauczyć.
Norton opowiada o zakrojonym na szeroką skalę badaniu społecznym wykonanym w tak różnych od siebie krajach jak Kanada, Uganda, Stany Zjednoczone, Rwanda itp., które ujawniło niezwykłą prawidłowość. Nie ważne, czy dysponujesz 5 czy 50 dolarami. Jeśli wydasz je w określony sposób, poczujesz się znacznie lepiej. Jaki to sposób? Zobacz tutaj:
https://www.ted.com/talks/michael_norton_how_to_buy_happiness
Dlaczego często podejmujemy błędne decyzje finansowe?
Dlaczego jesteśmy w stanie zaryzykować znacznie więcej, by nie stracić 500 zł, niż by 500 zł zyskać, co prowadzi do tego, że w sytuacji utraty znacznej części środków, np. na giełdzie, im bliżej dna, tym bardziej jesteśmy w stanie podejmować ryzyko i… tracić jeszcze więcej? Dlaczego powiększając debet w koncie mamy wrażenie, że coś zyskujemy, kiedy tak naprawdę jesteśmy na minusie jeszcze bardziej niż byliśmy?
Podejmowaniu finansowych decyzji towarzyszy bardzo wiele niezwykle głębokich i mocnych mechanizmów behawioralnych, które sprawiają, że nierzadko zachowujemy się zupełnie irracjonalnie. Jak zachować jasność umysłu w ocenie sytuacji finansowej? Jakich błędów w myśleniu o finansach powinniśmy się szczególnie wystrzegać i jak w ich zrozumieniu pomaga obserwacja małp?
O tym wszystkim usłyszysz w wystąpieniu Laurie Santos, behawiorystki zwierzęcej, która analizuje ludzkie problemy obserwując inne naczelne:
