Mandat zagraniczny – jak go zapłacić?

Mandat zagraniczny - kiedy i na jakiej podstawie można go dostać?

Przepisy prawa krajowego, jak i te obowiązujące w pozostałych państwach UE mówią wprost, że mandat może zostać nałożony w trzech przypadkach:

• jeżeli sprawca zostanie złapany bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia drogowego,
• w następstwie przeprowadzenia czynności wyjaśniających, odbywających się bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia,
• zaocznie, jeżeli wykroczenie, jakiego dopuścił się kierowca, zostanie zarejestrowane za pomocą odpowiedniego urządzenia rejestrującego lub przyrządu kontrolno-pomiarowego.

Dostałeś mandat z Niemiec lub innego kraju i zastanawiasz się, czy musisz go zapłacić? Obowiązek uregulowania kary za wykroczenia drogowe popełnione za granicą wynika wprost z przyjętej w 2015 r. Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2015/413, której przepisy dotyczą ułatwień w zakresie transgranicznej wymiany informacji oraz przestępstw i wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego. Zawarte w niej postanowienia odnoszą się m.in. do zasad wystawiania i egzekwowania należności z tytułu mandatu zagranicznego.

Dyrektywa upoważnia służby, uprawnione do wystawiania kar za wykroczenia drogowe, do wszczęcia postępowania wobec kierowcy, który złamał przepisy ruchu drogowego. Należy przy tym zauważyć, że zastosowanie ma tu tzw. klauzula miejscowa. Tym samym kierowców poruszających się po drogach zagranicznych obowiązują zasady przyjęte w danym kraju. W efekcie mandat zagraniczny zostanie wystawiony zgodnie ze stawką stosowaną w kraju, w którym wykroczenie zostało popełnione.

Za jakie wykroczenia można dostać mandat zagraniczny?

Przepisy ruchu drogowego w poszczególnych państwach członkowskich przewidują kary za podobne wykroczenia drogowe, chociaż stosowane limity i stawki mogą się znacząco różnić. To dlatego, zanim zdecydujesz się na wyjazd, sprawdź najważniejsze zasady dotyczące poruszania się po drogach publicznych. 

Za co grożą najsurowsze kary? Wysoki mandat niemiecki można otrzymać m.in. za nieprawidłowe parkowanie do 30 minut – 20 euro, a nawet kara 80 euro za ponad godzinne utrudnianie przejazdu. Jazda bez pasów może nas kosztować 30 euro.

Nieznaczne przekroczenie prędkości, szczególnie w terenie zabudowanym będzie nas kosztować - 80 euro za przekroczenie prędkości 21-25 km/h, 1 punkt karny oraz zatrzymanie prawa jazdy na 1 miesiąc, a nawet 680 euro za przekroczenie prędkości ponad 70 km/h, do tego 2 punkty karne oraz zatrzymanie prawa jazdy na 3 miesiące.

Za niedostosowanie się do zasad tworzenia korytarza życia możemy mieć zatrzymane prawa jazdy na 1 miesiąc.

W Niemczech niedozwolone jest korzystanie podczas jazdy z aplikacji ostrzegających przed fotoradarami, grozi nam grzywna 75 euro. Podobnie korzystanie podczas jazdy z telefonu komórkowego to mandat w wysokości 100 euro i 1 punkt karny.

Mandat z Niemiec zapłacą również Ci, którzy przejadą na czerwonym świetle – grzywna może wynosić tu nawet 200 euro, do tego 2 punkty karne oraz zatrzymanie prawa jazdy na 1 miesiąc. Jeśli przejedziemy przez czerwone światło na skrzyżowaniu, które pali się dłużej niż 1 sekundę to możemy dostać poza mandatem i punktami karnymi nawet do 5 lat pozbawienia wolności.

Najsurowsze kary czekają jednak na pijanych kierowców. Osoby prowadzące pojazd, u których podczas badania stwierdzone zostanie stężenie alkoholu we krwi przekraczające 0,5 promila, zapłacą nawet 500 euro oraz zatrzymanie prawa jazdy na miesiąc.

Jak w tym zestawieniu wypada Austria? Mandaty wystawiane w tym kraju uchodzą za jedne z najwyższych w UE. Szczególnie mocno piętnuje się tu pijanych kierowców. Osoby prowadzące pojazd w stanie nietrzeźwości muszą liczyć się z wydatkiem w wysokości co najmniej 300 euro. Bardzo kosztowny może okazać się także mandat z fotoradaru z Austrii. Nawet nieznaczne przekroczenie prędkości może skutkować nałożeniem grzywny o wartości 60 euro.

Kosztowny jest także przejazd na czerwonym świetle - standardowa kara, jaką policjant może nałożyć na kierowcę, wynosi 70 euro. Połowę tej kwoty trzeba zapłacić za jazdę bez zapiętych pasów, zaś nawet o 50 euro uszczupli się portfel kierowcy, który podczas prowadzenia pojazdu będzie rozmawiał przez telefon komórkowy. Za co jeszcze grożą mandaty? W Austrii wysoka kara może zostać nałożona na tych kierowców, którzy podczas jazdy korzystają z wideorejestratorów. Warto pamiętać o tym, że stosowanie takich urządzeń w myśl przepisów austriackiego prawa jest nielegalne.

Wysokie grzywny za jazdę po pijanemu oraz przekroczenie limitu prędkości zapłacą również kierowcy w Czechach i na Węgrzech. Z kolei zdjęcie z fotoradaru może uszczuplić portfel kierowcy nawet o ponad 400 zł. Warto pamiętać o tym, że wysoki mandat w Czechach można otrzymać także za brak ważnej winiety za korzystanie z autostrady. Taryfikator przewiduje tutaj grzywnę w wysokości 5000 CZK. Mandaty na Węgrzech za brak ważnej winiety wynoszą z kolei 15 tys. HUF. Jak wygląda sytuacja u naszych wschodnich sąsiadów? Wysokie mandaty na Litwie mogą zostać nałożone w szczególności za jazdę po pijanemu oraz niestosowanie się do ograniczeń prędkości.

Mandat z fotoradaru z Niemiec – czy służby znajdą kierowcę?

W jaki sposób zagraniczne służby mogą ustalić dane właściciela pojazdu, któremu należy wystawić mandat z fotoradaru? Niemcy, podobnie zresztą jak inne kraje UE, w których obowiązuje dyrektywa Cross Border Enforcement, mogą z łatwością uzyskać dostęp do informacji na temat pojazdów i kierowców posiadających prawo jazdy zarejestrowane w jednym z państw członkowskich UE. By usprawnić przepływ danych, w Polsce zostały uruchomione Krajowe Punkty Kontaktowe, zajmujące się wymianą informacji z analogicznymi jednostkami, działającymi w innych państwach członkowskich. Dane przekazywane są w ramach Europejskiego Systemu Informacji o Pojazdach i Prawach Jazdy EUCARIS. To z kolei umożliwia szybkie znalezienie właściciela pojazdu znajdującego się na zdjęciu z fotoradaru.

Mandat zagraniczny – jakie wymagania powinien spełniać?

Przepisy prawa unijnego wskazują na zasady wystawiania mandatów zagranicznych. Jedną z ważniejszych jest obowiązek przetłumaczenia dokumentu obligującego kierowcę do zapłacenia kary na język zrozumiały dla sprawcy wykroczenia. W efekcie mandat po angielsku wystawiony polskiemu kierowcy powinien, co do zasady, zostać przetłumaczony na język, w którym wydano dokument rejestracyjny pojazdu. W przypadku tych państw, w których obowiązuje kilka języków urzędowych, dokument wystarczy przetłumaczyć na jeden z nich.

Druga z zasad dotyczy sposobu dostarczenia mandatu zagranicznego. Dokument należy wysłać za pomocą przesyłki poleconej, a nie w formie zwykłego listu. By decyzja o nałożeniu kary mogła zostać uznana za wiążącą, sprawca wykroczenia powinien także potwierdzić odbiór przesyłki. Warto pamiętać również o tym, że obowiązek opłacenia grzywny powstaje wtedy, gdy oprócz wezwania do zapłaty kierowca otrzyma także sam mandat. Wezwanie, które zawiera jedynie datę i numer mandatu, nie spełnia wymogów unijnej dyrektywy.

Niezapłacony mandat w Niemczech lub innym kraju UE
– jakie konsekwencje grożą kierowcy?

Co grozi za niezapłacone mandaty? Przymusowa egzekucja kary może nastąpić jedynie wtedy, jeżeli zostanie zatwierdzona przez polski sąd. W myśl art. 66b Kodeksu Postępowania Karnego, takie orzeczenie na wniosek odpowiednich służb z jednego z państw członkowskich może wydać sąd rejonowy, właściwy dla miejsca pobytu sprawcy lub miejsca, w którym ten osiąga dochody. Warto zauważyć, że decyzja o egzekucji kary wydawana jest z urzędu. Tym samym polski sąd, do którego zostanie skierowany taki wniosek, nie bada już tego czy grzywna, jak i jej wysokość są zasadne.

Nieopłacenie kary w terminie może nieść ze sobą również inne konsekwencje dla kierowcy. Dyrektywa unijna przyznaje w takiej sytuacji prawo do dokonania egzekucji mandatu zagranicznego, np. podczas kontroli drogowej. Kierowcy, którzy mają niezapłacone mandaty zagraniczne, muszą się liczyć z tym, że policjant z Niemiec czy Austrii ma prawo zatrzymać im prawo jazdy.

Warto pamiętać również o konsekwencjach ubezpieczeniowych. Chociaż, co do zasady, niezapłacenie mandatu nie wpływa na wysokość składki na ubezpieczenie OC, to jednak sytuacja może się skomplikować, gdy oprócz grzywny kierowca straci prawo jazdy. Wtedy podczas odnawiania polisy towarzystwo może wyliczyć wyższą składkę na ubezpieczenie. 

Kiedy następuje przedawnienie mandatu zagranicznego?

Przepisy prawa przewidują, do jakiego czasu można ukarać kierowcę za niestosowanie się do zasad ruchu drogowego. W Polsce przedawnienie wykroczenia drogowego następuje po roku, chyba że w danej sprawie zostało wszczęte postępowanie. Wówczas ten okres wydłuża się o kolejne dwa lata.

Na terenie UE nie ujednolicono jednak przepisów dotyczących tego, kiedy ustaje karalność wykroczeń. W efekcie każde z państw stosuje w tym zakresie odrębne przepisy.  Rozwiązania prawne charakteryzują się tu dużą różnorodnością. Przedawnienie mandatu w Niemczech następuje po upływie 2 lat, z kolei mandat z Włoch przedawnia się po upływie 5 lat.

Kierowca ukarany mandatem zagranicznym, który uważa, że nałożona na niego kara jest niesłuszna, może złożyć odwołanie do sądu właściwego dla kraju, w którym wystawiono mu mandat. Niezwykle ważne jest jednak przestrzeganie obowiązujących terminów – jeśli nie zostaną dotrzymane, wniosek nie będzie rozpatrzony.