Koszty utrzymania samochodu – ile rocznie płacimy za auto?

Ile kosztuje eksploatacja samochodu?

Sam zakup pojazdu może być dużym obciążeniem finansowym dla nabywcy, ale wiele zależy od tego, na jakie auto się zdecydujesz. Na rynku dostępne są nawet samochody za 1 tys. złotych, ale równie dobrze możesz wydać kilkaset tysięcy złotych na nowy pojazd. To, jakie auto wybierzesz, będzie się również przekładać na późniejsze koszty utrzymania samochodu. Jakimi autami jeżdżą Polacy? Według danych Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Samochodów (ACEA) w 2018 roku średni wiek samochodów w Polsce wynosił 14 lat, przy czym średnia europejska to 11 lat. Im starszy pojazd, tym teoretycznie wyższe są koszty utrzymania samochodu, co wynika z konieczności częstszych napraw. Każda część pojazdu z czasem wymaga wymiany lub naprawy – z wiekiem takich usterek jest coraz więcej, ale to nie wszystkie wydatki, jakie składają się na roczny koszt utrzymania samochodu. Sprawdźmy, na jakie opłaty musisz się przygotować po zakupie pojazdu.

Podatek PCC i rejestracja pojazdu

Pierwszym kosztem zakupu pojazdu, który poniesiesz, decydując się na używany samochód jest podatek PCC i opłata za rejestrację pojazdu. Wynosi on 2 proc. od wartości pojazdu i musisz go wpłacić na konto urzędu skarbowego w terminie 14 dni, licząc od dnia, w którym zawarłeś umowę kupna-sprzedaży auta. W pewnych przypadkach obowiązuje zwolnienie, np. jeśli zakup udokumentowano fakturą VAT (auto z komisu) lub kiedy wartość samochodu nie przekracza 1000 zł. Natomiast rejestracji pojazdu we właściwym wydziale komunikacji musisz dokonać w ciągu 30 dni od dnia przeniesienia praw własności. Jest to z reguły koszt 180,50 zł.

Zakup ubezpieczenia OC

Jeśli kupiłeś samochód używany, to wraz z autem powinieneś dostać polisę OC. Nie jest to kwestia, która podlega negocjacjom – zbywca musi ją przekazać, chyba że nie zawarł umowy OC. Wówczas sam musisz dopełnić tego obowiązku tak, żeby nie dopuścić do przerwy w ochronie ubezpieczeniowej. Jak wpłynie to na koszty utrzymania auta? To zależy. Jeśli nie jest to twój pierwszy zakup, byłeś już posiadaczem innych samochodów, masz prawo jazdy od minimum kilku lat i nie jesteś młodym kierowcą, a z twojego OC nie wypłacano dotąd odszkodowania, to prawdopodobnie ubezpieczenie będzie stosunkowo tanie. Możliwe, że zapłacisz składkę na poziomie kilkuset złotych rocznie. Jednak to zależy od wielu czynników,  również tych związanych z samochodem – znaczenie ma marka, pojemność silnika, miejsce użytkowania auta i nie tylko. Prawdopodobnie ubezpieczając swój pierwszy pojazd, zapłacisz za OC kilka razy więcej niż po kilku latach bezszkodowej jazdy. Oczywiście możesz również skorzystać z dobrowolnych polis, jak autocasco, assistance czy NNW, ale to już pozostaje twoją decyzją.

Wykonanie badania technicznego

Na koszty eksploatacji auta wpływają również wydatki na obowiązkowe badanie techniczne, ale nie mówimy tu o kwocie, która znacząco obciąży budżet właściciela samochodu. Jeśli kupiłeś nowy pojazd, to pierwszy raz na badanie techniczne musisz pojechać dopiero po 3 latach, a na kolejne po 2 latach, czyli przez pierwsze 5 lat użytkowania pojazdu tylko 2 razy zapłacisz za badanie techniczne. W przypadku starszych pojazdów takie badanie należy obowiązkowo wykonywać corocznie. Niektóre auta wymagają corocznego badania bez względu na ich wiek − dotyczy to taksówek, aut wykorzystywanych w szkołach nauki jazdy czy pojazdów z instalacją gazową. Zwiększa to koszty utrzymania auta o:

• 98 zł – samochód osobowy,
• 162 zł – auto wyposażone w instalację gazową,
• 153 zł – samochód ciężarowy.

Po pomyślnym przejściu badania technicznego specjalista, który je przeprowadził przybija pieczątkę w dowodzie rejestracyjnym, z której wynika, do kiedy ważne jest badanie. Wydaje również dokument, który potwierdza, ile wynosił aktualny przebieg pojazdu. Wydatek, jaki wiąże się z tym obowiązkiem nie wpłynie znacząco na koszty utrzymania samochodu.

Wydatki na paliwo

Niektórzy szukający pojazdu przed jego zakupem sprawdzają porównywarki spalania samochodów, żeby wybrać auto, które pali najmniej. Jednak w praktyce tylko nieliczni biorą pod uwagę takie kryterium zakupu pojazdu. Ważniejsze są inne kwestie, takie jak odpowiednia wielkość samochodu, pojemność bagażnika, moc silnika i nie tylko. Na obliczenie kosztów paliwa najczęściej przychodzi czas dopiero podczas użytkowania auta, gdyż trudno sugerować się wartościami zużycia podanymi przez producenta auta. Testy spalania są przeprowadzane w warunkach odmiennych od tych, w jakich na co dzień eksploatujemy pojazd. Zużycie paliwa zależy od:

• parametrów auta,
• techniki jazdy,
• tego, czy głównie jeździmy po obszarze miasta czy po trasach szybkiego ruchu.

Natomiast na koszt zużycia paliwa wpływ mają:

• jego rodzaj − gaz, benzyna, olej napędowy,
• liczba pokonywanych miesięcznie/rocznie kilometrów.

Jaką kwotę wydasz rocznie na paliwo? Jak widzisz, zależy to od wielu czynników. Ponad 70 proc. polskich kierowców pokonuje rocznie do 20 tys. km. Przyjmując, że przejeżdżasz właśnie tyle, a twoje auto spala 10 l benzyny na 100 km, rocznie spalisz 2 tys. l benzyny. Zakładając, że jeden litr kosztuje 5 zł, daje to wynik 10 tys. zł rocznie, czyli ponad 800 zł miesięcznie.

Dane Głównego Urzędu Statystycznego pokazują zupełnie inną kwotę − z informacji za rok 2018 wynika, że miesięcznie wydajemy na paliwo ponad 124 zł, co daje 1500 zł rocznie. Pamiętaj, że kierowcy różnie użytkują samochody – jedni eksploatują je intensywnie, codziennie, a inni tylko od czasu do czasu. Zatem koszt powinieneś wyliczyć indywidualnie, co jednak też będzie zbliżonym wynikiem, gdyż cena benzyny może się w ciągu kolejnych miesięcy zdecydowanie zmienić.

Oleje, płyny i filtry

Niemal każdy kierowca pamięta o tym, że należy wymieniać olej i filtr oleju w aucie, ale płynów, które wymagają uzupełniania jest zdecydowanie więcej. Kolejna kwestia – w pojeździe znajduje się mnóstwo różnych filtrów, których istnienia osoby nieinteresujące się motoryzacją mogą nawet nie być świadome. Każdy z nich w pewien sposób wpływa na działanie samochodu, a zapomnienie o uzupełnieniu płynu lub wymianie filtra może nawet doprowadzić do awarii pojazdu. Oto płyny w aucie, które wymagają systematycznej wymiany lub uzupełniania:

• Olej silnikowy – odpowiada za smarowanie elementów silnika. Należy go wymieniać co około 10−15 tys. km lub zgodnie z tym, co rekomenduje producent samochodu.
• Płyn do chłodnicy – wymaga wymiany co około 5 lat lub zgodnie z sugestiami producenta. Stan tego płynu możesz łatwo sprawdzić sam i ewentualnie uzupełnić, jeśli jest taka potrzeba.
• Olej w skrzyni biegów – wielu kierowców nie jest świadomych konieczności jego wymiany. Tymczasem należy to robić co około 50 tys. km w przypadku aut z manualną skrzynią biegów lub corocznie w przypadku samochodów z automatyczną skrzynią.
• Płyn do spryskiwaczy – łatwo zauważysz, że go brakuje, kiedy próba spryskania szyby samochodu skończy się niepowodzeniem. Po pierwsze, powinieneś kontrolować jego stan i uzupełniać w miarę potrzeb. Po drugie, musisz pamiętać o tym, żeby używać odpowiedniego płynu w zależności od pory roku. Płyn letni używany zimą może zamarznąć. Brak płynu do spryskiwaczy przy trudnych warunkach atmosferycznych może uniemożliwić jazdę.
• Płyn hamulcowy – należy go wymieniać co około 60 tys. km lub co 2 lata. Sprawdź również rekomendacje producenta.
• Olej w układzie klimatyzacji – należy go wymieniać co 2 lata. Kiedy uzupełniasz czynnik chłodniczy w układzie, to wtedy wymieniany jest również ten olej.

Powinieneś również pamiętać o konieczności wymiany filtrów. Ich liczba może być różna w zależności od pojazdu. Wymianie podlega:

• Filtr oleju – co 10−15 tys. km lub zgodnie z rekomendacjami producenta.
• Filtr paliwa – najczęściej trzeba go wymieniać co około 30−50 tys. km. Filtr ten odpowiada za to, żeby do silnika trafiało czyste paliwo. Niedopilnowanie wymiany tego elementu może być przyczyną awarii pojazdu.
• Filtr powietrza – najczęściej wymaga wymiany co około 20 tys. km, ale wiele zależy od tego, jak eksploatujesz pojazd, tzn. w jakich warunkach nim jeździsz. To on odpowiada za wyeliminowanie zanieczyszczeń, które mogą trafić do auta.
• Filtr kabinowy – odpowiada za czystość powietrza w kabinie. Podlega wymianie co 10−20 tys. km.
• Filtr gazu – dotyczy aut wyposażonych w instalację gazową. Najczęściej wymienia się go co około 20 tys. kilometrów.

Trudno wyliczyć, w jakim stopniu wydatki na płyny i filtry wpłyną na miesięczny koszt utrzymania samochodu, gdyż jak widzisz, podlegają one wymianie w różnym czasie. Możliwe, że w danym roku będziesz musiał tylko uzupełniać płyn do spryskiwaczy, a w innym wydasz na filtry i oleje ponad 1000 zł. Są to jednak koszty eksploatacyjne samochodu, które obowiązkowo musisz ponieść, gdyż w przeciwnym wypadku możesz doprowadzić do poważnych awarii pojazdu jak i do wypadku. Od producenta pojazdu powinieneś otrzymać informację o rekomendowanym czasie wymiany poszczególnych filtrów i produktach, których powinieneś używać.

Usterki w pojeździe

Kupując auto nowe, na gwarancji, na początku prawdopodobnie nie poniesiesz żadnych kosztów jego naprawy. Natomiast w przypadku starszych pojazdów wydatki na wyeliminowanie usterek stanowią już istotny koszt utrzymania samochodu. Kwoty te uzależnione są od wielu kwestii, m.in. od tego, jak bardzo eksploatujesz pojazd. Może być tak, że auto dziesięcioletnie rzadziej będzie sprawiać problemy niż trzyletnie, które jest jednak bardzo intensywnie użytkowane i pokonuje rocznie np. 100 tys. km. Naprawa pojazdu może kosztować nawet kilka tysięcy złotych. Największy rachunek zapłacisz za usunięcie awarii dotyczących m.in.:

• skrzyni biegów,
• silnika,
• paska rozrządu,
• sprężarki klimatyzacji.

Trudno jednoznacznie ocenić, ile rocznie będą cię kosztować naprawy. Możliwe, że nie wydasz na nie ani grosza, ale równie dobrze mogą czekać na ciebie bardzo duże wydatki.

Utrata wartości pojazdu

Auto z wiekiem najczęściej traci na wartości, chociaż są pewne wyjątki, kiedy to z czasem cena samochodu może nawet wzrosnąć, ale mowa tutaj głównie o pojazdach zabytkowych czy historycznych. Największy spadek wartości dotyczy nowych aut. Ile samochód traci na wartości w ciągu roku? To zależy od marki pojazdu i tego, w jakim stanie jest auto. Po roku od zakupu może być warte mniej o 10−25 proc., a po 5 latach już o 40−60 proc. Wielu kupujących samochody nie zwraca uwagi na tę kwestię, tymczasem jest to jeden z największych kosztów posiadania pojazdu. Jeśli kupisz samochód za 100 tys. zł, to po roku możesz stracić już nawet 25 tys. zł! Najbardziej cena auta maleje w pierwszych latach użytkowania – później roczna utrata wartości jest już zdecydowanie mniejsza. Jak wybrać auto, które najmniej straci na wartości? Skorzystaj z serwisów z ogłoszeniami. Zobacz, jak zmienia się cena interesujących cię modeli pojazdów w zależności od wieku i zdecyduj się na taki samochód, którego utrata wartości jest najmniejsza lub należy do najmniejszych.