Jazda pod wpływem alkoholu – co za to grozi w 2021 roku?
Jazda pod wpływem alkoholu jest nieodpowiedzialna i surowo karana - to jedna z głównych przyczyn wypadków drogowych. Sprawcami tego typu zdarzeń są najczęściej osoby w wieku 25-39 lat. Mimo to, jak wynika z danych policji, wciąż wielu polskich kierowców siada za kółkiem po wypiciu nisko- lub wysokoprocentowych trunków. Z jakimi konsekwencjami prawnymi muszą liczyć się ci, którzy zdecydują się na jazdę pod wpływem alkoholu?
STAN NIETRZEŹWOŚCI A STAN WSKAZUJĄCY NA SPOŻYCIE ALKOHOLU - RÓŻNICE
Dopuszczalny poziom alkoholu we krwi kierowcy to 0,2 promila - wynika z tego, że jeśli podczas kontroli zostanie wykryte 0-0,19 promila, kierowca nie podlega żadnej odpowiedzialności z zakresu prawnego.
Jeśli jednak stężenie alkoholu we krwi kierowcy przekracza 0,2 promila i mieści się w zakresie 0,2-0,5 promila lub 0,1-0,25 mg alkoholu na 1 dm3 wydychanego powietrza, możemy mówić o tzw. stanie po spożyciu alkoholu.
Zaś stan nietrzeźwości, według obowiązujących przepisów prawa (art. 115 § 16 Kodeksu karnego), wskazuje na zawartość alkoholu we krwi, która przekracza 0,5 promila. O stanie nietrzeźwości możemy mówić też w sytuacji, gdy zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu wynosi 0,25 mg na 1 dm3 lub więcej. Przykładowo, już po wypiciu jednego piwa we krwi osoby dorosłej obecne jest 0,26 promila i 0,13 mg/dm3 w wydychanym powietrzu, tak więc znajduje się ona właśnie we wspomnianym stanie nietrzeźwości i absolutnie nie powinna siadać za kółkiem.
Należy przy tym pamiętać, że jazda pod wpływem alkoholu - poza stwarzaniem ogromnego zagrożenia - podlega odpowiedzialności karnej. Co więcej, kontroli i karom podlega też kierowanie pod wpływem innych środków odurzających, np. narkotyków, w tym marihuany, czy tzw. dopalaczy. Jeśli chodzi o marihuanę, policyjne testy mogą wykryć ją nawet po 14 dniach! Co zatem może spotkać osobę kierującą pojazdem na tzw. „podwójnym gazie”?
PROWADZENIE POJAZDU POD WPŁYWEM ALKOHOLU - KARY ZA JAZDĘ PO PIJANEMU
Kary za jazdę samochodem, będąc pod wpływem alkoholu, są różne w zależności od poziomu stężenia alkoholu we krwi. Karą za wykroczenie (którym jest jazda w stanie po spożyciu alkoholu) może być:
- areszt do 30 dni,
- grzywna od 50 zł do 5000 zł,
- całkowity zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat,
- 10 punktów karnych.
Co ważne, jeśli osoba, która została ukarana, ma pracę związaną z prowadzeniem samochodu, może okazać się, że pracodawca wręczy jej tzw. dyscyplinarkę. Na podstawie informacji z sądu, że taki zakaz został zastosowany, może on zakończyć umowę o pracę poprzez jej rozwiązanie bez wypowiedzenia.
Natomiast jeśli chodzi o jazdę w stanie nietrzeźwości (gdy stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu przekracza 0,5 promila), mówimy już wtedy nie tyle o wykroczeniu, ile przestępstwie, w związku z czym taki kierowca wpisywany jest do Krajowego Rejestru Karnego. Kierującemu pojazdem za taki czyn grozi:
- 10 punktów karnych,
- grzywna (wysokość zależy od dochodów kierowcy - osiąga zakres 10-540 stawek dziennych, z czego minimalna wynosi nie mniej niż 10 zł i nie więcej niż 2000 zł),
- ograniczenie lub pozbawienie wolności do lat 2,
- co najmniej 3-letni zakaz prowadzenia pojazdów (nawet do dożywotniego),
- sankcja na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej (co najmniej 5000 zł).
Najsurowiej karane są te osoby, które dopuściły się już jazdy pod wpływem alkoholu w przeszłości. Kierowca-recydywista może spędzić w więzieniu nawet 5 lat i zapłacić co najmniej 10 000 złotych świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej. Grozi mu też co najmniej 3-letni zakaz prowadzenia pojazdów.
Co więcej, jeśli dana osoba została zatrzymana za jazdę po alkoholu, za co otrzymała karę w postaci zakazu prowadzenia pojazdów, a ponownie będzie chciała usiąść za kierownicą, będzie musiała przejść kurs reedukacyjny, który dotyczy profilaktyki przeciwalkoholowej. A jeśli zakaz prowadzenia trwał dłużej niż rok, będzie musiała ponownie zdać egzamin na prawo jazdy.
CO GROZI KIEROWCY ZA SPOWODOWANIE WYPADKU POD WPŁYWEM ALKOHOLU?
Pijany sprawca wypadku komunikacyjnego może podlegać karze pozbawienia wolności w wysokości nawet do 12 lat oraz zakazowi prowadzenia pojazdów mechanicznych (jeśli są ranni lub zabici, zakaz może być dożywotni). Sankcje karne to nie wszystko. Oprócz zakazu można spodziewać się zasądzenia świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Minimalna kwota świadczenia wynosi 10 000 zł, a maksymalna - 60 000 zł.
W tej sytuacji towarzystwo ubezpieczeniowe skorzysta z tzw. regresu ubezpieczeniowego w OC (wysunie żądanie do sprawcy wypadku o zwrot odszkodowania wypłaconego ofierze). Uśredniając, roszczenie regresowe wynosi około 10 000 zł, jednak zdarzają się sytuacje, w których w przypadku wyrządzenia szkód na osobie, kwoty sięgają setek tysięcy, a nawet milionów złotych. Jeśli nietrzeźwy kierowca nie zwróci odszkodowania, może dojść do egzekucji komorniczej. Mimo tego, że kwestii wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela w sytuacji, gdy dojdzie do wypadku spowodowanego przez pijanego kierowcę nie reguluje żadna ustawa prawna, to w praktyce taki zapis niemal zawsze znajduje się w ogólnych warunkach ubezpieczenia.
CO GROZI ZA JAZDĘ ROWEREM POD WPŁYWEM ALKOHOLU?
A jak wygląda kwestia nietrzeźwych rowerzystów w 2021 roku? W tym przypadku przepisy są bardziej liberalne, choć zgodnie z art. 87. Kodeksu wykroczeń, jazda rowerem pod wpływem alkoholu jest zakazana (rowerzysta może stwarzać zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego). Tego typu zachowanie dla pijanego cyklisty może skończyć się aresztem od 5 do 14 dni lub karą pieniężną w wysokości od 20 do 5000 złotych (przy stwierdzeniu 0,2-0,5 promila alkoholu).
Natomiast jeśli rowerzysta będzie miał w wydychanym powietrzu 0,5 promila alkoholu i więcej, grozi mu kara do miesiąca aresztu albo grzywna od 50 do 5000 złotych. Sąd może również orzec zakaz prowadzenia pojazdów innych niż mechaniczne (np. roweru, deskorolki, hulajnogi) na okres od 6 miesięcy do nawet 3 lat. Dlatego, będąc pod wpływem alkoholu, rozsądniej poprowadzić rower, zamiast na nim jechać.
Jazda pod wpływem alkoholu - nie ryzykuj!
Podsumowując, nie warto ryzykować jazdy pod wpływem alkoholu, która może doprowadzić do tragedii w postaci utraty zdrowia lub życia kierowcy, a także ofiar. Jeśli poprzedniego dnia spożywaliśmy trunki i nie jesteśmy pewni, czy możemy prowadzić auto, powinniśmy odwiedzić najbliższy komisariat policji lub kupić alkomat do użytku prywatnego, aby w każdej chwili móc sprawdzić aktualny poziom trzeźwości.
Warto przy tym pamiętać, że opisane tu przepisy dotyczą tylko Rzeczypospolitej Polski. Jeśli więc przekraczamy granice kraju, musimy brać pod uwagę prawo panujące na danym terenie. Przykładowo, w Czechach, Słowacji czy Estonii dopuszczalna ilość promili we krwi wynosi 0,0. Podobnie jak u nas - dopuszczalne 0,2 promila - jest też w Szwecji i Norwegii, zaś np. w Wielkiej Brytanii czy na Malcie to 0,8 promila.
Według danych Komendy Głównej Policji, w 2020 roku użytkownicy dróg (kierujący, piesi, pasażerowie) będący pod działaniem alkoholu uczestniczyli w 2 540 wypadkach drogowych (10,8% ogółu wypadków), śmierć w nich poniosło 327 osób (13,1% ogółu zabitych), a 2 723 osoby odniosły obrażenia (10,3% ogółu rannych).
Najwięcej wypadków kierujący będący pod działaniem alkoholu spowodowali na skutek niedostosowania prędkości do warunków ruchu, nieustąpienia pierwszeństwa przejazdu, nieprawidłowego wyprzedzania oraz niezachowania bezpiecznej odległości między pojazdami.
Niezależnie jednak od tego, gdzie się znajdujemy i jakie są limity dopuszczalnej ilości alkoholu we krwi, - zachowujmy się odpowiedzialnie.
